Karriera ushtarake e Napoleon Bonapartit
Napoleon | |
---|---|
![]() | |
Pseudonimi/et | "Gjeneral Vendémiaire", "Tetari i Vogël", "Napoleoni i Madh" |
Lindur më | 15 gusht 1769 Ajaçio, Korsika |
Vdekur më | 5 maj 1821 (51 vjet) Longwood, Ishulli Shën Elena |
Në aleancë me | Francea |
Shërbimi/ | U trajnua si artillerist |
Vite shërbimi | 1779–1815 |
Grada | Komandanti i Përgjithshëm (Kreu i Shtetit) |
Commands held | Ushtria e Italisë Ushtria e Orientit Ushtria Franceze Grande Armée |
Betejat/luftrat | Luftërat revolucionare franceze |
Çmimet | Mjeshtër i Madh i Legjionit të Nderit Mjeshtër i Madh i Urdhrit të Ribashkimit Mjeshtër i Madh i Urdhri i Kurorës së Hekurt Mjeshtër i Madh i Urdhrit të Tre Fleeve të Artë |
Marrëdhëniet | Shtëpia e Bonapartit |
Punë të tjera | Sovran i Elbës, shkrimtar |
Karriera ushtarake e Napoleon Bonapartit zgjati mbi 20 vjet. Si udhëheqës ushtarak, ai udhëhoqi ushtritë franceze për të mundur në Luftërat Napoleonike. Pavarësisht humbjes së tij në luftë dhe përfundimit me humbje, Napoleoni konsiderohet në Evropë si një gjeni ushtarak dhe një nga komandantët më të mirë në histori. Luftërat dhe fushatat e tij janë studiuar në shkollat ushtarake në mbarë botën. Ai luftoi më shumë se 80 beteja, duke humbur vetëm njëmbëdhjetë, kryesisht në fund kur ushtria franceze nuk ishte aq dominuese.[1] Dominimi francez u shemb me shpejtësi pas pushtimit katastrofik të Rusisë në vitin 1812. Napoleoni u mund në vitin 1814 dhe u internua në ishullin Elba, përpara se të kthehej dhe u mund përfundimisht në Waterloo në vitin 1815. Ai i kaloi ditët e tij të mbetura në paraburgim britanik në ishullin e largët të Shën Helenës.[2]
Përmbledhja e rekordeve të betejës[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
No | Data | Beteja | Kundërshtari | Vendndodhja | Rezultati |
---|---|---|---|---|---|
1. | 29 gusht-19 dhjetor 1793 | Rrethimi i Toulon | Skeda:Flag of Kingdom of Great Britain.svgSkeda:Flag of Kingdom of Naples.svg![]() |
French Republic | Fitore |
2. | 24-28 prill 1794 | Saorgio | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svgSkeda:Flag of Kingdom of Sardinia.svg | Mbretëria e Sardenjës | Fitore |
3. | 21 shtator 1794 | First Dego | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svgSkeda:Flag of Kingdom of Sardinia.svg | Mbretëria e Sardenjës | Fitore |
4. | 5 tetor 1795 | 13 Vendémiaire | Skeda:Flag of Kingdom of France.svg | Republika Franceze | Fitore |
5. | 11-12 prill 1796 | Montenotte | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svgSkeda:Flag of Kingdom of Sardinia.svg | Mbretëria e Sardenjës | Fitore |
6. | 12-13 prill 1796 | Millesimo | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svgSkeda:Flag of Kingdom of Sardinia.svg | Mbretëria e Sardenjës | Fitore |
7. | 14-15 prill 1796 | Beteja e Dytë e Dego | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svgSkeda:Flag of Kingdom of Sardinia.svg | Mbretëria e Sardenjës | Fitore |
8. | 16 prill 1796 | Ceva | Skeda:Flag of Kingdom of Sardinia.svg | Mbretëria e Sardenjës | Fitore |
9. | 21 prill 1796 | Mondovi | Skeda:Flag of Kingdom of Sardinia.svg | Mbretëria e Sardenjës | Fitore |
10. | 7-9 maj 1796 | Fombio | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
11. | 10 maj 1796 | Lodi | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
12. | 30 maj 1796 | Borghetto | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
13. | 4 korrik 1796-2 shkurt 1797 | Siege of Mantua | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
14. | 3-4 gusht 1796 | Lonato | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
15. | 5 gusht 1796 | Castiglione | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
16. | 4 shtator 1796 | Rovereto | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
17. | 8 shtator 1796 | Bassano | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
18. | 6 nëntor 1796 | Second Bassano | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Humbje |
19. | 12 nëntor 1796 | Caldiero | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Humbje |
20. | 15-17 nëntor 1796 | Arcole | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
21. | 14-15 janar 1797 | Rivoli | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
22. | 16 janar 1797 | La Favorite | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
23. | 16 mars 1797 | Valvasone | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
24. | 16 mars 1797 | Tagliamento | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
25. | 21-23 mars 1797 | Tarvis | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Italia Habsburge | Fitore |
26. | 10-12 qershor 1798 | Malta | Skeda:Flag of SMOM.svg | Malta | Fitore |
27. | 2 korrik 1798 | Alexandria | ![]() |
Egjipti Mamluk | Fitore |
28. | 13 korrik 1798 | Shubra Khit | Stampa:Flagicon image![]() |
Egjipti Mamluk | Fitore |
29. | 21 korrik 1798 | Piramidat | Stampa:Flagicon image![]() |
Egjipti Mamluk | Fitore |
30. | 21-22 tetor 1798 | Kryengritja e Kajros | ![]() |
Egjipti francez | Fitore |
31. | 11-19 shkurt 1799 | Rrethimi i El Arish | ![]() |
Egjipti Mamluk | Fitore |
32. | 3-7 mars 1799 | Rrethimi i Jafës | ![]() |
Perandoria Osmane | Fitore |
33. | 20 mars-21 maj 1799 | Acre | ![]() |
Perandoria Osmane | Humbje |
34. | 16 prill 1799 | Mali Tabor | ![]() |
Perandoria Osmane | Fitore |
35. | 25 korrik 1799 | Abukir | ![]() |
Egjipti francez | Fitore |
36. | 31 maj 1800 | Combat of Turbigo | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Mbretëria e Sardenjës | Fitore |
37. | 14 maj -1 qershor 1800 | Rrethimi i Fort Bard | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Mbretëria e Sardenjës | Fitore |
38. | 14 qershor 1800 | Marengo | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Mbretëria e Sardenjës | Fitore |
39. | 15-20 tetor 1805 | Ulm | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg | Elektorati i Bavarisë | Fitore |
40. | 2 dhjetor 1805 | Austerlitz | Skeda:Flag of Habsburg Monarchy.svg![]() |
Kryedukati i Austrisë | Fitore |
41. | 14 tetor 1806 | Jena | ![]() |
Mbretëria e Prusisë | Fitore |
42. | 9 Nov 1806-15 Jun 1807 | Kryengritja e Polonisë së Madhe | ![]() |
Mbretëria e Prusisë | Fitore |
43. | 23 Dec 1806 | Czarnowo | ![]() ![]() |
Mbretëria e Prusisë | Fitore |
44. | 7-8 Feb 1807 | Eylau | ![]() ![]() |
Mbretëria e Prusisë | I pavendosur |
45. | 14 Jun 1807 | Friedland | ![]() |
Mbretëria e Prusisë | Fitore |
46. | 30 Nov 1808 | Somosierra | ![]() |
Spanja | Fitore |
47. | 19 prill 1809 | Teugen-Hausen | Skeda:Flag of Austrian Empire.svg | Mbretëria e Bavarisë | Fitore |
48. | 20 prill 1809 | Abensberg | Skeda:Flag of Austrian Empire.svg | Mbretëria e Bavarisë | Fitore |
49. | 21 prill 1809 | Landshut | Skeda:Flag of Austrian Empire.svg | Mbretëria e Bavarisë | Fitore |
50. | 21-22 prill 1809 | Eckmühl | Skeda:Flag of Austrian Empire.svg | Mbretëria e Bavarisë | Fitore |
51. | 23 prill 1809 | Ratisbon | Skeda:Flag of Austrian Empire.svg | Principata e Regensburgut | Fitore |
52. | 21-22 maj 1809 | Aspern-Essling | Skeda:Flag of Austrian Empire.svg | Perandoria Austriake | Humbje |
53. | 5-6 korrik 1809 | Wagram | Skeda:Flag of Austrian Empire.svg | Perandoria Austriake | Fitore |
54. | 26-27 korrik 1812 | Vitebsk | ![]() |
Perandoria Ruse | Fitore |
55. | 16-18 gusht 1812 | Smolensk | ![]() |
Perandoria Ruse | Fitore |
56. | 7 shtator 1812 | Borodino | ![]() |
Perandoria Ruse | Fitore |
57. | 15-18 nëntor 1812 | Krasnoi | ![]() |
Perandoria Ruse | Humbje |
58. | 26-29 nëntor 1812 | Berezina | ![]() |
Perandoria Ruse | Jovendimtare |
59. | 2 maj 1813 | Lützen | ![]() ![]() |
Mbretëria e Saksonisë | Fitore |
60. | 20-21 maj 1813 | Bautzen | ![]() ![]() |
Mbretëria e Saksonisë | Fitore |
61. | 22 maj 1813 | Reichenbach | ![]() |
Mbretëria e Saksonisë | Fitore |
62. | 26-27 gusht 1813 | Dresden | Skeda:Flag of Austrian Empire.svg![]() ![]() |
Mbretëria e Saksonisë | Fitore |
63. | 17 shtator 1813 | Kulm | Skeda:Flag of Austrian Empire.svg![]() ![]() ![]() |
Mbretëria e Saksonisë | Humbje |
64. | 16-19 tetor 1813 | Leipzig | Skeda:Flag of Austrian Empire.svg![]() ![]() ![]() |
Mbretëria e Saksonisë | Humbje |
65. | 30-31 tetor 1813 | Hanau | Skeda:Flag of Kingdom of Bavaria.svg | Dukati i Frankfurtit | Fitore |
66. | 29 janar 1814 | Brienne | ![]() ![]() |
Perandoria Franceze | Fitore |
67. | 1 shkurt 1814 | La Rothière | Skeda:Flag of Austrian Empire.svgSkeda:Flag of Kingdom of Bavaria.svg![]() ![]() |
Perandoria Franceze | Humbje |
68. | 10 shkurt 1814 | Champaubert | ![]() |
Perandoria Franceze | Fitore |
69. | 11 shkurt 1814 | Montmirail | ![]() ![]() |
Perandoria Franceze | Fitore |
70. | 12 shkurt 1814 | Chateau-Thierry | ![]() ![]() |
Perandoria Franceze | Fitore |
71. | 14 shkurt 1814 | Vauchamps | ![]() ![]() |
Perandoria Franceze | Fitore |
72. | 17 shkurt 1814 | Mormant | Skeda:Flag of Austrian Empire.svgSkeda:Flag of Kingdom of Bavaria.svg![]() |
Perandoria Franceze | Fitore |
73. | 18 shkurt 1814 | Montereau | Skeda:Flag of Austrian Empire.svg![]() |
Perandoria Franceze | Fitore |
74. | 5 mars 1814 | Barry-au-Bac (1814)[3] | ![]() ![]() |
Perandoria Franceze | Fitore |
75. | 7 mars 1814 | Craonne | ![]() ![]() |
Perandoria Franceze | Fitore |
76. | 9-10 mars 1814 | Laon | ![]() ![]() |
Perandoria Franceze | Humbje |
77. | 12-13 mars 1814 | Reims | ![]() ![]() |
Perandoria Franceze | Fitore |
78. | 20-21 mars 1814 | Arcis-sur-Aube | Skeda:Flag of Austrian Empire.svgSkeda:Flag of Kingdom of Bavaria.svg![]() |
Perandoria Franceze | Humbje |
79. | 26 mars 1814 | Sain-Dizier | ![]() |
Perandoria Franceze | Fitore |
80. | 16 qershor 1815 | Ligny | ![]() |
Mbretëria e Bashkuar e Holandës | Fitore |
81. | 18 qershor 1815 | Waterloo | ![]() |
Mbretëria e Bashkuar e Holandës | Humbje |
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Why Napoleon merits the title 'the Great,'" BBC History Magazine (1 November 2014)
- ^ Andrew Roberts, Napoleon: A Life (2014)
- ^ Jean Tranié et Juan-Carlos Carmigniani, Napoléon : 1814 - La campagne de France, Pygmalion/Gérard Watelet, 1989, 315 p.
- ^ David G. Chandler, The Campaigns of Napoleon (1973) excerpt and text search
Lexim më tutje[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Chandler, David G. The Campaigns of Napoleon (1973) 1172 pp; a detailed guide to all major battles excerpt and text search
- Crowdy, Terry. Napoleon's Infantry Handbook (2015)
- Dupuy, Trevor N. and Dupuy, R. Ernest. The Encyclopedia of Military History (2nd ed. 1970) pp 730–770
- Elting, John R. Swords Around a Throne: Napoleon's Grand Armee (1988)
- Esdaile, Charles. Napoleon's Wars: An International History 1803-1815 (2008), 621pp
- Gates, David. The Napoleonic Wars 1803-1815 (NY: Random House, 2011)
- Hazen, Charles Downer. The French Revolution and Napoleon (1917) online free
- Nafziger, George F. The End of Empire: Napoleon's 1814 Campaign (2014)
- Parker, Harold T. "Why Did Napoleon Invade Russia? A Study in Motivation and the Interrelations of Personality and Social Structure," Journal of Military History (1990) 54#2 pp 131–46 in JSTOR.
- Pope, Stephen (1999). The Cassel Dictionary of the Napoleonic Wars (në anglisht). Cassel. ISBN 0-304-35229-2.
- Riley, Jonathon P. Napoleon as a General (Hambledon Press, 2007)
- Rothenberg, Gunther E. (1988). "The Origins, Causes, and Extension of the Wars of the French Revolution and Napoleon". Journal of Interdisciplinary History (në anglisht). 18 (4): 771–793. JSTOR 204824. Stampa:JSTOR
- Rothenberg, E. Gunther. The Art of Warfare in the Age of Napoleon (1977)
- Schneid, Frederick C. (2011). The French Revolutionary and Napoleonic Wars (në anglisht). Mainz: Institute of European History.
- Shoffner, Thomas A. Napoleon's Cavalry: A Key Element to Decisive Victory (2014)
- Smith, Digby George. The Greenhill Napoleonic Wars Data Book: Actions and Losses in Personnel, Colours, Standards and Artillery (1998)