Ksi (cirilike)
Ksi ( Ѯ, ѯ ) është një shkronjë e alfabetit të hershëm cirilik, që rrjedh nga shkronja greke Xi (Ξ, ξ). [1] Përdorej kryesisht në fjalët e huazuara greke, veçanërisht fjalët që kishin të bënin me Kishën .
Ndryshe nga shkronjat e tjera të eliminuara si omega dhe jus, Ksi ishte një huazim i mëvonshëm nga greqishtja dhe nuk shfaqet në asnjë formë në shkrimin glagotik, i cili u përdor deri në mesjetë . [2] [3]
Ksi-ja u eliminua nga alfabeti rus së bashku me psinë, omegën dhe jusin në Shkrimin Civil të 1708 ( <i id="mwJA">Grazhdanka</i> e Pjetrit të Madh ), [4] dhe gjithashtu është hequr nga gjuhët e tjera laike. Ajo u restaurua shkurtimisht në 1710 dhe u hoq përfundimisht në 1735. Ndërsa nuk përdorej më në shkronjat tipografike, vazhdoi të përdorej nga kisha, dhe meqenëse klerikët morën pjesë aktive në regjistrimet civile, Ksi mund të gjendet në shumë tekste civile të shkruara me dorë deri në fillim të viteve 1800.
Në Shkrimin Civil në kohën e Pjetrit të Madh, ksi shkruhej gjithashtu në mënyrë të ngjashme me një izhitsa me bisht.
Ksi-ja përbënte numrin "60" në sistemin numerik cirilik . [5]
- ^ Lunt, Horace G. (2010). Old Church Slavonic Grammar (në anglisht). Berlin: Walter de Gruyter. fq. 20. ISBN 9783110876888.
- ^ Kent, Allen; Lancour, Harold; Daily, Jay E.; Nasri, William Z. (1979). Encyclopedia of Library and Information Science: Volume 27 - Scientific and Technical Libraries to Slavic Paleography (në anglisht). New York: CRC Press. fq. 472. ISBN 9780824720278.
- ^ Taylor, Isaac (1883). The Alphabet: An Account of the Origin and Development of Letters, Volume 2 (në anglisht). London: K. Paul, Trench & Company. fq. 200.
- ^ "ЭСБЕ/Кси" [Ksi]. Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary (në rusisht). St. Petersburg: F.A. Brockhaus. 1907. Russian Wikisource.
- ^ Condorelli, Marco (2020). Advances in Historical Orthography, c. 1500–1800 (në anglisht). Cambridge: Cambridge University Press. fq. 55, 64. ISBN 9781108471800.