Jump to content

La Société Spectrale

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

'La Société Spectrale është një kolektiv arti shqiptar i themeluar në vitin 2017 nga Armando Lulaj, Jonida Gashi dhe Pleurad Xhafa pas riorganizimit të DebatikCenter of Contemporary Art.[nevojitet citimi] Kolektivi mori emrin e tij nga "kompanitë fantazmë" që u shfaqën gjatë ngritjes së Skemave Piramidale në Shqipëri në vitet 1990 dhe rënia e të cilave kulmoi me trazirat civile shqiptare 1997.

Kolektivi ka qenë i angazhuar në projekte kuratoriale, të tilla si Moving Billboard 1 & 2, prodhime video si HUNTINGAMES (2019), dhe projekte instalimesh në shkallë të gjerë si Teatri (2020), Shtëpia e Verdhë (2020) dhe projekti në vazhdim Ambasada (2021).[nevojitet citimi] Instalimet e La Société Spectrale vazhdimisht vënë në dyshim rolin e pushtetit vendor në angazhimin e tyre me artin bashkëkohor shqiptar, por edhe rolin e sotëm të politikës së jashtme dhe të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në formësimin e identitetit shqiptar.

Instalacioni Teatri (2020) përmban objekte, mobilje dhe rekuizita nga Teatri Kombëtar i Shqipërisë të gjetura nga landfilli i Sharrës pranë Tiranës pas shkatërrimi.[nevojitet citimi]

Shtëpia e Verdhë (2020) është një instalacion artistik i një rreshti trarësh druri që dikur i përkisnin çatisë së ashtuquajtur "Shtëpia e Verdhë" e vendosur në fshatin Gurrë, Burrel, Shqipëri. Trarët ishin blerë direkt nga pronarët e shtëpisë. Një faqe shumë e kontestuar dhe e diskutueshme e krimet e luftës kundër qindra serbëve dhe bashkëpunëtorëve kosovarë gjatë Luftës së Kosovës, “Shtëpia e Verdhë” u shfaq për herë të parë në publikimin The Hunt: Me and the War Criminals nga Carla Del Ponte dhe më pas në një raport hetimor nga Dick Marty nga viti 2010. Asnjë nga krimet e supozuara të luftës që supozohet se janë kryer në Shtëpinë e Verdhë nuk është provuar deri më tani.[nevojitet citimi]

Ambasada (2021–) paraqet koleksionin në rritje të mobiljeve të blera nga La Société Spectrale nga ankandet e rregullta të organizuara nga Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Tiranë. Shumica e këtyre artikujve historikë janë mobilje të stilit kolonial amerikan që datojnë nga fillimi i shekullit të 20-të, duke përfshirë pjesë nga Drexel Heritage dhe The Company of Master Craftsmen, të cilat prodhonin gjithashtu mobilje për Shtëpinë e Bardhë.[nevojitet citimi]