Maria de Dominici

Maria de Dominici
Maria de Dominici
U lind në	dhjetor 6, 1645; Birgu, Vittoriosa
Vdiq	Gabim: Nevojitet datë e vlefshme vdekjeje (data e parë): data, muaji, viti; Rome,Papal States
Vendi i prehjes	Santa Maria in Traspontina
Kombësia	Maltese, Italiane

Maria de Dominici ( Vittoriosa, Maltë, 6 dhjetor 1645 – Romë, Itali, 18 mars 1703) ishte piktore, skulptore dhe murgeshë terciale Karmelite . Lindur në një familje artistësh me qendër në qytetin e Birgu (Vittoriosa), ^[1] ajo ishte vajza e një argjendari dhe vlerësuese për Kalorësit e Maltës . ^[2] Dy nga vëllezërit e saj, Raimondo de Dominici dhe Françesko de Dominici, ishin piktorë. Djali i Raimondos, Bernardo shkruajti një libër bashkëkohor të historisë së artit që përfshinte referenca për Marinë. ^[3]

Biografia

Gjatë adoleshencës së saj, de Dominici studioi me piktorin dhe skulptorin Mattia Preti, i cili në atë kohë po pikturonte dhe skaliste brendësinë e Katedrales së Shën Gjonit në Valetë . Ajo besohet të ketë kontribuar, ^[4] dhe është regjistruar posaçërisht si asistuese ndaj Preti në veprën e tij më të njohur, një seri pikturash që përshkruajnë jetën dhe martirizimin e Shën Gjon Pagëzorit (1661–1666), e cila dekoron qemerët e bashkëpunëtorëve -Katedrale. ^[1]

Ajo ishte një person me mendje të fortë dhe të gjithanshme; shihet qartë në dy testamentet që ajo hartoi. ^[3] Malta Illustrata (1772) e Giovannantonio Ciantar paraqet një fotografi të një personi që e dinte se çfarë donte të bënte me jetën e saj që në moshë të re:

"Maria tregoi një kundërshtim për të aplikuar energjitë e saj në detyrat e grave dhe kështu shpesh qortohej nga prindërit e saj. . . Ajo nuk do të bënte asgjë tjetër përveç vizatimit të figurave dhe gjërave të tjera sipas trillit të saj dhe talenteve natyrore. Më në fund prindërit e saj, duke e parë atë aq të prirur për të pikturuar, siguruan një mjeshtër arti për ta mësuar atë. " ^[1]

Duke qenë një murgeshë terciale Karmelite, ajo ishte e lirë të jetonte jashtë mureve të manastirit dhe larg kufizimeve të lidhjeve familjare.

Ajo zëvendësoi cilindo nxënës tjetër, aq sa mjeshtri i famshëm e zgjodhi atë për të bashkëpunuar me të në pikturimin e qemerit të madh të Kishës së Shën Gjonit, në të cilën figurat femërore u ekzekutuan, në një masë të madhe, nga ajo ". ^[1]

Në 1682, de Dominici u largua nga Malta, ndoshta me shoqërimin e nipit të Mjeshtrit të Madh dhe gruas së tij Isabella d'Avalos d'Aquino d'Aragona, e cila, së bashku me mjeshtrin e saj Preti, inkurajuan artisten të hapte krahët e saj jashtë vendit. Ajo përfundimisht kishte studion e saj në Romë, ku filloi të merrte komisione skulpturash dhe pikturash falë letrave hyrëse nga Mjeshtri i Madh. ^[1] Në Romë, ajo jetonte me një shoqe në studion e saj pranë San Giovanni dei Fiorentini . ^[2]

Punimet

Ndërsa ishte në Maltë, Maria de Dominici bëri një numër figurash portative të kultit që u përdorën gjatë festave fetare lokale dhe procesioneve në rrugë. ^[2] Disa vepra i atribuohen emrit të saj, megjithëse jo të gjitha janë lehtësisht të arritshme për t'u parë. Veprat më të arritshme të de Dominici-t në Maltë përfshijnë: Vizita, në kishën e famullisë Żebbuġ; Beato Franco në kishën Karmelite të Valetës dhe Lajmërimin në Muzeun Katedral të Valetës .

Nderimet

Profili i saj është përfshirë në Fjalorin me dy vëllime të Grave Artiste, redaktuar nga Delia Gaze.

Në vitin 2010, një krater në Merkur u emërua pas saj. ^[5]

Ishte përfshirja e fjalorit të Delia Gaze në bankën e emrave Mercury që çoi në aplikimin e emrit të Dominici në kraterin me shkronjë 'D' pas fluturimit të dytë të NASA-MESSENGER. Siç vëren Susanna Hoe në hyrjen e saj në Maltë: Gratë, Historia, Librat dhe Vendet:

"Emocionuese ose jo si një shpjegim, mendimi i një krateri në Mërkur, i quajtur pas një gruaje artiste malteze të lënë pas dore, është i lezetshëm, frymëzues, veçanërisht kur hasni kraterin e Marias në internet, një pamje e bukur!" . ^[1]

Referime

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Hoe, Susanna (2015). Malta: Women, History, Books and Places (në anglisht). British Library: HOLO Books. fq. 3, 116, 117. ISBN 978-0-9572153-5-1. Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name ":0" defined multiple times with different content
^ ^a ^b ^c Delia Gaze, red. (1997). Dictionary of Women Artists (në anglisht). Vëll. 1. Taylor & Francis. fq. 462. Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "dwa" defined multiple times with different content
^ ^a ^b de Dominici, Bernardo. Vite dei pittori, scultori ed architetti napoletani (në anglisht). Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "de Dominici" defined multiple times with different content
^ Fr Mark Cauchi, OSA Valletta (2013-02-16). "Mattia Preti, a friend of the poor and needy". Times of Malta (në anglisht).{{cite news}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)
^ "Gazetteer of Planetary Nomenclature" (në anglisht). USGS Astrogeology Science Center.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)

[:0-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Hoe, Susanna (2015). Malta: Women, History, Books and Places (në anglisht). British Library: HOLO Books. fq. 3, 116, 117. ISBN 978-0-9572153-5-1. Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name ":0" defined multiple times with different content

[dwa-2] Delia Gaze, red. (1997). Dictionary of Women Artists (në anglisht). Vëll. 1. Taylor & Francis. fq. 462. Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "dwa" defined multiple times with different content

[de_Dominici-3] Dominici, Bernardo. Vite dei pittori, scultori ed architetti napoletani (në anglisht). Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "de Dominici" defined multiple times with different content

[4] Fr Mark Cauchi, OSA Valletta (2013-02-16). "Mattia Preti, a friend of the poor and needy". Times of Malta (në anglisht).{{cite news}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)

[5] "Gazetteer of Planetary Nomenclature" (në anglisht). USGS Astrogeology Science Center.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]