Traktati i Lozanës

Pllaka për traktatin

Konventa e Lozanës u nënshkrua më 30 janar 1923 nga Ismet Inony në Lozanë marrëveshje e veçantë turko-greke, mbi shkëmbimin e grekëve të Anadollit, me "turqit" (këtu u përfshinë shqiptarët e besimit myslyman nga Çamëria) e Greqisë pas luftës çlirimtare turke nën drejtimin e Mustafa Qemal Ataturkut .

Me një dekret Greqia përvetësoi pronat e shqiptarëve myslimanë (çamët) dhe jo-zyrtarisht i trajtoi si popullsi shkëmbyese, ashtu siç e parashihte Marrëveshja e Lozan-es për turqit e Greqisë.

Sipas marrëveshjes, duke filluar që nga 1 maji i vitit 1923: “...duhet të kryhet shkëmbimi, i detyrueshëm i shtetasve “turq” të besimit ortodoks. Grekët e vendosur në tokat turke, gjithashtu edhe i shtetasve grekë të besimit mysliman nga të vendosur në tokat greke.

Të shkëmbyerit duhet të linin vendin e origjinën dhe duhej të fitonin atë të vendit ku shkonin, pa të drejtë kthimi.

Ndërsa, në verë të vitit 1924, procesi i shkëmbimit mori karakter masiv.

Pas kësaj në vitin 1938 qeveria e mbretërisë jugosllave ka nënshkruar një konventë me qeverinë e Republikës së Turqisë për emigrimin e popullatës turke (në të vërtet ishte fjala për shpërnguljen e popullsisë shqiptare të konfesionit mysliman), nga pjesa jugore e Serbisë, gjegjësisht nga Kosova dhe trevat tjera shqiptare që shtriheshin në 3 banovina: në banovinën e Zetës, Moravës dhe të Vardarit.

Traktati e përdorte përkatësinë fetare si kriter për përkatësinë kombëtare dhe kështu për zhvendosjen.

Lidhje të jashtme

• https://web.archive.org/web/20140629144026/http://bota.al/2014/06/pasojat-e-luftes-se-pare-fundi-perandorise-otomane/
• https://web.archive.org/web/20170305205043/http://gazeta55.al/traktati-i-lozanes-dhe-ceshtja-came/