Neopaganizmi

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Svastika simbol pagan parailir, mbi një monedhë helene.

Neopaganizmi apo paganizmi i ri, apo "kthimi në tradita" është një lëvizje që angazhohet për kthim në traditat dhe fenë e vjetër evropiane (përkatësisht aziatike, amerikane, etj.) të cilat ekzistonin para ardhjes së monoteizmit abrahamik nga Lindja e Mesme. Me gjithë dominimin e monoteizmit, traditat e vjetra pagane nuk janë eliminuar asnjëherë, dhe shpeshherë ato janë adoptuar për qëllimet dhe nevojat e tyre nga fetë monoteiste si Krishterimi e Islami.

Përmbledhje[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pas rënies së rëndësisë së monoteizmit në Evropë, dhe zhgënjimit me monoteizmin ka një ringjallje të paganizmit. Paganizmi shihet si fe më e përshtatshme me nevojën për t'u kujdesur për natyrën, dhe si fe më pluraliste dhe demokratike se monoteizmi që konsiderohet shtypës. Në Islandë[1] është themeluar shoqata neopagane më 1972 dhe shoqata të tilla janë përhapur në vende tjera në Evropë [2] si në Suedi [3], Greqi [4], Itali[5].

Paganizmi bashkëkohor ndonjëherë është shoqëruar me lëvizjen e Epokës së Re, me studiuesit që theksojnë ngjashmëritë dhe dallimet e tyre.[6] Fusha akademike e studimeve pagane filloi të bashkohej në vitet 1990, duke u shfaqur nga studimet e ndryshme në dy dekadat e fundit.

Te shqiptarët janë ruajtur shumë pjesë të paganizmit si besimi në zana, orë, vampirë, lugetër, drangojë, kuçedra. Gjithashtu janë kultivuar traditat pagane si pjesë e ndërtimit të identitetit kombëtar, si p.sh. Dita e Verës, Darka e Lamës. Tashmë ka një interes për të ringjallur[7] traditat pagane si pjesë e kundërshtimit të përçarjeve fetare nga monoteizmi.

Shiko edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Literatura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Ásatrúarfélagið
  2. ^ ECER
  3. ^ Samfälligheten för Nordisk Sed | Sveriges trossamfund för hedendom
  4. ^ Supreme Council of Ethnikoi Hellenes
  5. ^ SATURNIA TELLUS | Sito ufficiale Movimento Tradizionale Romano
  6. ^ York, Michael (1999). "Invented Culture/Invented Religion: The Fictional Origins of Contemporary Paganism". Nova Religio: The Journal of Alternative and Emergent Religions (në anglisht). 3 (1): 135–146. doi:10.1525/nr.1999.3.1.135. JSTOR 10.1525/nr.1999.3.1.135. Marrë më 15 dhjetor 2020 – nëpërmjet JSTOR.
  7. ^ "Feja Shqiptare". Arkivuar nga origjinali më 12 korrik 2012. Marrë më 23 shtator 2012.