Jump to content

Nostalgjia për Bashkimin Sovjetik

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Garda e Nderit Bjelloruse duke mbajtur flamujt kombëtarë të Bjellorusisë dhe Bashkimit Sovjetik, si dhe flamurin e fitores sovjetike, gjatë Paradës së Ditës së Pavarësisë së Minskut, 2019.

Fenomeni social i nostalgjisë për Bashkimin Sovjetik (rusisht: Ностальгия по СССР, romanizuar: Nostal'giya po SSSR), mund të përfshijë qëndrime sentimentale ndaj politikës së tij, shoqërisë, kulturës dhe artefakteve kulturore, statusit të superfuqisë ose thjesht estetikës së tij.[1][2][3]

Shprehjet kulturore moderne të nostalgjisë sovjetike theksojnë gjithashtu arritjet shkencore dhe teknologjike të ish-Bashkimit Sovjetik, veçanërisht gjatë Epokës Hapësinore, dhe vlerësojnë të kaluarën sovjetike për aspiratat e saj futuriste.[4][5]

Një analizë nga Harvard Political Review zbuloi se shpjegimet sociologjike për nostalgjinë sovjetike variojnë nga "kujtimi i statusit të superfuqisë globale të BRSS" deri te "humbja e stabilitetit financiar, politik dhe social" që shoqëroi shpërbërjen sovjetike në shumë shtete pas-sovjetike.[6]

Sipas gazetares ukrainase Oksana Forostyna, përshkrimet kulturore pozitive të jetës sovjetike që theksonin modernizimin dhe progresivizmin e saj ishin të zakonshme deri në fund të viteve 1980.[7] Ky rrëfim kulturor u braktis kryesisht gjatë perestrojkës.[7] Megjithatë, Forostyna vëren se ajo u kthye në hapësirën pas-sovjetike gjatë fundit të viteve 2000, duke rezultuar në një "magjepsje të re të estetikës sovjetike".[7] Në mesin e shumë të rinjve rusë që nuk mund ta mbanin mend epokën sovjetike, kjo u shfaq si një interes për artefaktet kulturore sovjetike, të tilla si arti, veshjet, dizajnet dhe kujtimet.[8] Imazhet dhe arti i epokës sovjetike hapësinore përjetuan një ringjallje të madhe në veçanti për shkak të nostalgjisë për optimizmin e perceptuar të asaj epoke dhe spekulimet utopike.[9]

Në vitin 2007, Muzeu i Makinave Arcade Sovjetike u krijua për të rikrijuar përvojën e arkadave sovjetike dhe kulturën e hershme të lojërave për vizitorët.[8]

Në vitin 2019, nisën të ofrohen turne të realitetit virtual në Moskë, të cilat rikrijuan estetikën dhe arkitekturën e qytetit gjatë epokës sovjetike.[8]

Gjatë viteve 1990, shumica e festave kryesore të lidhura me kartën kombëtare dhe ideologjike të Bashkimit Sovjetik u eliminuan në ish-republikat sovjetike, me përjashtim të Ditës së Fitores, e cila përkujton fitoren e Bashkimit Sovjetik ndaj Gjermanisë NazisteLuftën e Dytë Botërore (e njohur gjithashtu në hapësira sovjetike dhe ruse si Lufta e Madhe Patriotike).[10] Përkujtimet e Ditës së Fitores nuk kanë ndryshuar rrënjësisht në pjesën më të madhe të hapësirës post-sovjetike që nga viti 1991.[10] Catherine Wanner pohon se përkujtimet e Ditës së Fitores janë një mjet për nostalgjinë sovjetike, pasi ato "ruajtën gjallë një mitologji të madhështisë sovjetike, të solidaritetit midis sovjetikëve narod dhe të ndjenjës së vetvetes si qytetar i një shteti superfuqi".[10]

Paradat e Ditës së Fitores Ruse organizohen çdo vit në shumicën e qyteteve, me paradën qendrore ushtarake që zhvillohet në Moskë (ashtu si gjatë kohës sovjetike).[11][12] Për më tepër, Regjimenti i Pavdekshëm i prezantuar së fundmi më 9 maj sheh miliona rusë që mbajnë portretet e të afërmve të tyre që luftuan në luftë.[13] Rusia ruan gjithashtu festa të tjera sovjetike, të tilla si Dita e Mbrojtësit të Atdheut (23 shkurt), Dita Ndërkombëtare e Grave (8 mars) dhe Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve (1 maj).[14]

  1. ^ Taylor, A. (9 qershor 2014). "Calls for a return to 'Stalingrad' name test the limits of Putin's Soviet nostalgia". Washington Post (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 11 maj 2015. Marrë më 6 shtator 2017.
  2. ^ "Why Russia Backs The Eurasian Union". Business Insider (në anglisht). The Economist. 22 gusht 2014. Arkivuar nga origjinali më 6 prill 2019. Marrë më 29 mars 2015. Often seen as an artefact of Vladimir Putin's nostalgia for the Soviet Union, the Eurasian Union has been largely ignored in the West.
  3. ^ Nikitin, V. (5 mars 2014). "Putin is exploiting the legacy of the Soviet Union to further Russia's ends in Ukraine". The Independent (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 29 mars 2015.
  4. ^ Hutton, Patrick (2016). The Memory Phenomenon in Contemporary Historical Writing: How the Interest in Memory Has Influenced Our Understanding of History (në anglisht). New York: Palgrave-Macmillan. fq. 143. ISBN 978-1137494641.
  5. ^ Majsova, Natalija (2021). Soviet Science Fiction Cinema and the Space Age: Memorable Futures (në anglisht). Lanham: Lexington Books. fq. xvi–xxv. ISBN 978-1-7936-0931-1.
  6. ^ "The Wake-Up Call for Soviet Nostalgics" (në anglisht). Harvard Political Review. 30 prill 2022. Arkivuar nga origjinali më 4 nëntor 2022. Marrë më 4 mars 2023.
  7. ^ a b c Forostyna, Oksana (8 korrik 2024). "Reinvention of Pro-Russian Politics in Ukraine without Russia: Old and New Adversaries of the EU Integration". Europe's Futures (në anglisht). Vienna. Arkivuar nga origjinali më 2 gusht 2024. Marrë më 20 gusht 2024.
  8. ^ a b c Christie, Caroline (24 janar 2019). "Exploring the rise of Soviet nostalgia in Russia". Document Journal (në anglisht). New York. Arkivuar nga origjinali më 29 mars 2024. Marrë më 29 mars 2024.
  9. ^ Majsova, Natalija (17 qershor 2021). "Making the Most of a Past's Futures: Soviet Space Science Fiction between Projection and Recollection" (në anglisht). Ljubljana: Research Centre of the Slovenian Academy of Sciences and Arts. Arkivuar nga origjinali më 14 shtator 2023. Marrë më 13 shtator 2023.
  10. ^ a b c Wanner, Catherine (1998). Burden of Dreams: History and Identity in Post-Soviet Ukraine (në anglisht). University Park, Pennsylvania: The Pennsylvania State University Press. fq. 70, 160–167. ISBN 0-271-01793-7.
  11. ^ "Russia's Victory Day celebrations take on new importance for the Kremlin this year". NPR (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2023-03-20. Marrë më 2023-03-20.
  12. ^ "Victory Parade on Red Square". President of Russia (në anglisht). 9 maj 2022. Arkivuar nga origjinali më 25 janar 2023. Marrë më 20 mars 2023.
  13. ^ "The Immortal Regiment: the pride and prejudice of Russia". Elcano Royal Institute (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2023-03-20. Marrë më 2023-03-20.
  14. ^ "U.S. & Russian Holidays in 2023 & 2024". U.S. Embassy & Consulates in Russia (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2023-03-20. Marrë më 2023-03-20.