Plutón (1897)

Plutón ishte një destrojer i klasit Audaz i marinës spanjolle që luftoi në Betejën e Santiago de Cuba gjatë Luftës spanjolle-amerikane.

Plutón u ndërtua në Mbretërinë e Bashkuar. Kila e saj u shtrua nga Thomson (më vonë Cyldebank) më 12 shkurt 1897.

Historia

Ndërsa tensionet midis Spanjës dhe Shteteve të Bashkuara u rritën në fillim të vitit 1898, Plutón ishte pjesë e skuadrës së parë të marinës spanjolle, e komanduar nga zëvendës admirali Pascual Cervera y Topete. Skuadra u urdhërua të përqëndrohej në São Vicente në Kepi i Gjelbërt të Portugalisë. Në përputhje me rrethanat, Plutón në shoqëri me anijen e Cervera, anijen e blinduar Infanta Maria Teresa, anijen e blinduar Cristóbal Colón dhe destrojer Furor dhe Terror, u nisën nga Cádiz në 8 prill 1898 dhe mbërritën në São Vicente më 14 prill 1898. Anijet kishin përjetuar probleme mekanike dhe dogji një sasi të tepërt të qymyrit gjatë udhëtimit. Së shpejti, skuadra u përforcua nga dy anije të blinduar, Vizcaya dhe Almirante Oquendo.

Lufta spanjolle-amerikane filloi ndërsa Plutón ishte në São Vicente. U urdhërua nga Portugalia neutrale në përputhje me ligjin ndërkombëtar për të lënë São Vicente brenda 24 orëve nga shpallja e luftës, Plutón dhe pjesa tjetër e skuadrës të Cervera u nisën më 29 prill 1898, duke u nisur për në San Juan, Portorikoja. Për shkak të problemeve të vazhdueshme të motorit dhe furnizimeve të ulëta të qymyrit, Plutón dhe detrojerët tjerë u tërheqën në një pjesë të rrugës. Anijet e Cervera arritën në Martinika në pronësi franceze në Antilet e Vogël më 10 maj 1898. Ndërsa Plutón dhe anijet e blinduara lundruan në ujërat ndërkombëtare, Furor dhe Terrori hynë në Fort-de-France për të kërkuar thëngjill. Franca ishte neutrale dhe nuk do të furnizonte thëngjill, kështu që skuadroni spanjoll — minus Terror, i cili qëndroi prapa në Fort-de-France me probleme motori — u nis më 12 maj 1898 për në Curaçao, ku Cervera priste të takonte një anije qymyrguri. Cervera arriti në Willemstad më 14 maj, por Holanda gjithashtu ishte neutrale, dhe zbatoi rreptësisht neutralitetin e saj duke lejuar vetëm Vizcaya dhe Infanta Maria Tereza të hynin në port dhe duke i lejuar ata të ngarkonin vetëm 600 tonë qymyr. Më 15 maj, anijet e Cervera u nisën, nuk u detyruan më për San Juan, i cili tani ishte nën një bllokadë të marinës amerikane, por për Santiago de Cuba ende të zhbllokuar në bregdetin juglindor të Kubës, duke arritur atje më 19 maj 1898. Cervera shpresonte për të rivendosur anijet e tij atje përpara se të mund të bllokohej. Skuadroni i tij ishte akoma në portin e Santiago de Cuba kur një skuadron amerikan arriti më 27 maj 1898 dhe filloi një bllokadë e cila do të tërhiqej për 37 ditë.

Bllokada u vesh, me Plutón dhe të tjerët që duruan bombardime të rastësishme detare amerikane të portit. Disa nga burrat e saj u bashkuan me të tjerët nga flota në një brigade detare për të luftuar kundër një makine tokësore të ushtrisë amerikane drejt Santiago de Cuba.

Në fillim të korrikut 1898, kjo makinë kërcënoi të kapte Santiago de Cuba, dhe Cervera vendosi që shpresa e vetme e skuadronit të tij ishte të përpiqej të shpëtonte në detin e hapur duke drejtuar bllokadën. Vendimi u mor në 1 korrik 1898, me ndarjen e caktuar për 3 korrik 1898. Ekuipazhi i Plutón kaloi 2 korrik 1898 duke u kthyer nga shërbimi i brigadës detare dhe duke u përgatitur për veprim. Plutón do të ishte anija e gjashtë dhe e fundit në linjë gjatë arratisjes, duke ndjekur katër anije të blinduar dhe Furor; ndërsa Infanta María Tereza sakrifikoi veten duke sulmuar anijen më të shpejtë amerikane, anijen e blinduar USS Brooklyn, Plutón dhe të tjerët ishin për të shmangur veprimet, vunë të gjithë shpejtësinë që mundën dhe të vrapojnë për në det të hapur.

Rreth orë 08:45, më 3 korrik 1898, anijet spanjolle filluan. Skuadroni amerikan shikoi anijet spanjolle në kanal rreth orës 09:35 dhe filloi Beteja e Santiago de Cuba.

Referimet

• Chesneau, Roger, and Eugene M. Kolesnik, Eds. Conway's All The World's Fighting Ships 1860–1905. New York, New York: Mayflower Books Inc., 1979. ISBN 0-8317-0302-4.
• Nofi, Albert A. The Spanish–American War, 1898. Conshohocken, Pennsylvania: Combined Books, Inc., 1996. ISBN 0-938289-57-8.