Ramë Husaj

Që nga luftrat për clirimin e trojeve shqiptare e gjërë në kohën e pavarësisë së Kosovës, familja Husaj e fisit Shkrel nga fshati Shkrel i Rugovës njihet si familje patriotike dhe atëdhetare:

Hysen Selmoni- Ka qen njëri ndër lahutarët më të njohur të trojeve shqipëtare, njëherit ka qenë edhe luftëtar për mbrojtjen e kufijve etnik nga Mali i Zi.

Selman Hyseni ka qenë njëri ndër kerët e Rugovës, Grosho Ibra ka qenë luftëtar i njohur dhe ka rënë në mbrojtjen e kufinjëve me Malin e Zi,

Ramë Selmoni Husaj, luftëtar i Ballit Kombëtar, ka rënë heroikisht në teritorin e Malit të Zi, duke mbrojtur trojet shqipëtare.

Bajram Husaj, atëdhetar, Kryetar i Komunës në Kuqishtë, si i tillë, ka themeluar shkollat shqipe në Haxhaj dhe në të gjitha fshatrat e Rugovës, ka bërë kërkes për lirimin e Kaqakëve Rugovas në gjykaten e Qarkut në Pejë, ka qen Drejtor i Kooperatives në Kuqishtë, ku e ka zhvilluar blegtorin e këti rajoni shumë të prapambetur. Ka qenë Drejtor i Ndërmarrjes Ujësjellësi në Pejë.

Kasem Selmoni së bashku me djalin e tij 17 vjeq Zhuj Kasemin ka marr pjesë në luftën e Nokshiqit ku Zhuji është plagosur e më pastaj gjatë terheqjës ka vdekur.

Për Bajram Husaj - Azem Shkreli thot "Ashkë e Ndezur për Arsimin Rugovas", Dr. Mujë Rugova "Doktoratura ime dhe Diplomat e shkollarëve rugovas i falen punës dhe angazhimit të Bajram Husaj" Adem Shkreli "Bajrami eshte Shandan I bjeshkës".

Shaban Qela-i Burgosur,
Xhavit Husaj-Gazetar ,Redaktor në TVP dhe Drejtor i Radio Pejës, i shkarkuar nga Kuvendi i Sërbisë në vitin 1990, dhe vazhdon detyrën e Drejtorit të Radio Pejës që nga 1999.
Naser Husaj- Z.prokuror Komunal i shkarkuar nga Kuvendi i Sërbisë 1990, Kryetari i par i Ballit Kombetar,i burgosur politik, ndërsa tani ushtron detyrën e Avokatit.

Aver Husaj- Kryetar i Komunës së Pejës(1990-1999),Nënkryetar i Këshillit të Komunave në Republikën e Kosvës (1993-1999),pjesëmarres në Kuvendin e Republikës së Kosovës në vitin 1992 kur janë shpallur zgjedhjet e para, Organizator i Referendumit për pavarësin e Kosovës dhe i dy parë zgjedhjeve në Republikën e Kosovës, për regjionin e Pejës, Anëtar i Komisionit Komunal për Emërtimin e rrugëve dhe shesheve pas lufës.

Të gjitha keto kanë dëshmi edhe në faqet e arkivit të Google.

Adem Rugova

Shandani i Bjeshkës

(Shenim i Rrilindjes ne vitin 1983)

Duhej të mbahej kremtimi i korrikut ,dita e luftetarit në pesëdhjet e tetshën e kjo nënkuptonte tubimi në Kuqishtë , ishte selia e komunës së vogël e të varfër e aty në Haxhaj ishte valit pune nja tet murator më shumë ndimëtar më uronin shkollen fillore , godinën e re tetë klasëshe . Fshatarët ,më punë vullnetare , kishin qitur gurët e lëndët ,drasat dhe kishin kryer edhe punë fizike . Kurë, kryetarit i arinë fjala se nuk mjaftonte gëlqerja , se po prisnim mjeshtrit, ky tur e vrap u a zë priten fshatarve që ishin nisur në kremtim : eni bura , kemi detyr tjeter ! Ti koptisen malit , në dy –tri anë , dhe sillin dru mjaft . Digjet gërqerja e mjeshtrit , të vona , nuk e nderpresin punen , e asë nuk presin , vazhdon të ritet godina , aty në udhëkryqe ,në atë butsin të vogël siq është dhënë premtimi. Kurse ajë premtim ishte dhën në një mbledhje të nivelit të këshillit të rethit të Pejës , kurë kryetari i komunës së vogël (Bajram Husaj ) kishte ngulur këmb që embrioni i një shkolle fillore në kuqishtë , nisur me dy tre veta e që u priu mësuesi Agil Shemsedin Gorani nga Peja në klasën e pestë të vazhdohej me të gjashtën më të shtatën e të soset me të tetën . Duket ,për të mbeshtetur përmuri faktoret e arsimit dhe ata politik , ja kishin vën kushtin : kryeni (në të vertet niseni më parë ) godinën e sa për financim të trupit arsiomor nuk do të ketë problem . Kurë të merej kuadri arsimor për rugoven e leqitur ? prandaj Kryetarit tani i duhej të ngarente pas mësuesve ,studentve apo dhe shkollarve të mësem që ti rekrutoj për mesëues e arsimtar në shkollën e re . Këtu tani duhet kaptinë e rendë për raportet e kërkesat e kryetarit dhe ca kundërvenje të fshatarve , që vertet ishin edhe fortë skamnorë . Ja por që dru, gurë e fuqi puntore kishte . Ngre vetullat sotë , kurë i kujton ato ngjarje Bajram Husaj , i lindur e i ritur dhe moshuar në Shkrel , por tani e do vite banor i Pejës , që gjithnjë mendjen e ndenjën e ka të lidhur më bjeshkë . Mirpo në kokën e një autodidakti , që patë nisur të mesoj shkronjat si ushtar në kralevë , atje ne vitet 1940 , e pastajë , me një abetare në shqipe , importuar dikush përmes gjakovës të ajë të njohurit thuase kreu univerzitetin që bashkë me prëvojen e njohurit e jetës do ti pri në postë , detyra e obligime (e shkollim të mëtejshëm ) që shpesh i ngarkonin barë nën të cilat shumë kushi do të dorzohej . I lente fshataret pa barinë , pa kostar , pa druvar e argat , përkosishtë apo përgjithmonë . Më pastaj ndollen edhe peripeti me shkollimin e femrës , meqë sado që rugovasit nuk ishin aqë fanatikë kjo paksa sokur u a prishte llogarinë-femra në shkollë ajo vasha që duhej qejzuar pas grigjes bërë gati për nusëri për fatin e nënës magjatores .... Tërë përkushtimin ja përqendroj , ngritjes së godinës së re që nuk ishë , pasi që duhej nxjerë nxënësit prej dhomave të vogla të shtëpive private , prej shkëmbazeve prej të cilën ulëshin , që i sillnin me vete nga shtëpia apo i porositnin nërgut , apo prej ati tbani drasa të trasha , që pushonin anash mbi dy tupica . Do të ketë probleme me ngritjen e shkollës në Bogë ,mandej në Kushutan ,në Shkrel do të arsytohen fshataret që nuk kanë më nevoj ,për ta mjafton ajo në Haxhaj . Babi i nënd fëmive , dy fakutetlinjeve (njeri magjister i shkences ) pesë studentve e dy shkollarve të mesëm ,nderkohë edhe vetë gjatë kësaj rruge shkollohet . Fabrika e ti dha fryt e themel të shëndoshë , pjesa e eperme e rugovës , në një dekadë do tja mundë kësaj të poshtëmes , që relativisht kishte pak a shumë kushte më të përshatshme shkollimi . Ditari i një pjese jete i ka humbur diku Bajram Husaj që ishin dëshmi fletza jete , per njerzit e pregaditurë për jetë,begatimit,shkollimit,perparimit te bjeshkatareve,duke mos kursyer punen dhe angazhimet e veta.

(Për shkak të vjetësrisë së dokumentit ,nuk mund të përfundohet ky shënim.