Ndarja racore

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Segregacioni)
Dy dyer të veçanta (një për hebrenjtë dhe një për të krishterët) në një shtëpi në qytetin Endingen, Zvicër.

Ndarja racore apo segregacioni racor është ndarja sistematike e njerëzve në grupe racore ose grupe të tjera etnike. Gjykuar sipas Statutit të Gjykatës Penale Ndërkombëtare, segregacioni, sidomos ai me karakter racor mund të përbëjë krim ndërkombëtar të aparteidit dhe një krim kundër njerëzimit. Segregacioni mund të përfshijë ndarjen hapësinore të njerëzve të racave të ndryshme dhe përdorimin e detyrueshëm të institucioneve të ndryshme, të tilla si shkollat dhe spitalet. Në mënyrë të veçantë, mund të zbatohet për aktivitete të tilla si ngrënia në restorante, pirja nga burimet e ujit, përdorimi i tualeteve publike, ndjekja e shkollave, shkuarja në kinema, hipja në autobusë, marrja me qira ose blerja e shtëpive ose marrja me qira e dhomave të hotelit. [1] Përveç kësaj, segregacioni në raste të caktuara lejon kontakte të ngushta midis anëtarëve të grupeve të ndryshme racore ose etnike në situata hierarkike, siç është lejimi i një personi të një race të punojë si shërbëtor për një anëtar të një race tjetër.

Përmbledhje[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Segregacioni përcaktohet nga Komisioni Evropian kundër Racizmit dhe Intolerancës si "akti me të cilin një person (fizik ose juridik) ndan personat e tjerë duke u mbështetur në një prej bazave të renditura pa një justifikim objektiv dhe të arsyeshëm, në përputhje me përkufizimin e propozuar të diskriminimit. Si rezultat, akti vullnetar i ndarjes së vetvetes nga njerëzit e tjerë në bazë të një prej arsyeve të renditura nuk përbën segregacion". [2] Sipas Forumit të OKB për Çështjet e Pakicave, "Krijimi dhe zhvillimi i klasave mësimore dhe shkollave që ofrojnë arsimim në gjuhët e pakicave nuk duhet të konsiderohet segregacion i palejueshëm, nëse caktimi në klasa dhe shkolla të tilla është i një natyre vullnetare". [3]

Segregacioni racor përgjithësisht është nxjerrë jashtë ligjit në të gjithë botën. Në Shtetet e Bashkuara, ndarja racore u mandatua nga ligji në disa shtete dhe u zbatua së bashku me një varg ligjesh tjera. [4] [5] [6] [7] [8] Sidoqoftë, segregacioni racor mund të ekzistojë de facto përmes normave shoqërore, edhe kur nuk ka ndonjë preferencë të fortë individuale për të, siç sugjerohet nga modelet e veçimit dhe punës pasuese të Thomas Schelling. [9] Segregacioni mund të bëhet dhe mbahet me mjete që variojnë nga diskriminimi në punësim, marrjen me qira dhe shitjen e shtëpive për racat e caktuara deri te dhuna vigjilente (të tilla si linçimet). Në përgjithësi, një situatë e tillë kur anëtarët e racave të ndryshme reciprokisht preferojnë të shoqërohen dhe të bëjnë biznes me anëtarët e racës së tyre zakonisht do të përshkruhej si ndarje ose de facto ndarje e racave dhe jo segregacion.

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Literatura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Dobratz, Betty A. and Shanks-Meile, Stephanie L, White Power, White Pride: The White Separatist Movement in the United States, Johns Hopkins University Press, 2001, 384 pages,  .
  • Rural Face of White Supremacy: Beyond Jim Crow, by Mark Schultz. University of Illinois Press, 2005,  .
  • Yin, L. 2009. "The Dynamics of Residential Segregation in Buffalo: An Agent-Based Simulation" Urban Studies 46(13), pp2749–2770.
  • Grigoryeva, Angelina and Ruef, Martin, "The Historical Demography of Racial Segregation," American Sociological Review 80 (Aug. 2015), 814–42.
  • Elliott, Mark (2006). Color-Blind Justice: Albion Tourgée and the Quest for Racial Equality from the Civil War to Plessy v. Ferguson. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-518139-5. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Tushnet, Mark (2008). I dissent: Great Opposing Opinions in Landmark Supreme Court Cases. Boston: Beacon Press. fq. 69–80. ISBN 978-0-8070-0036-6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Brook, Thomas (1997). Plessy v. Ferguson: A Brief History with Documents. Boston: Bedford Books. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Fireside, Harvey (2004). Separate and Unequal: Homer Plessy and the Supreme Court Decision That Legalized Racism. New York: Carroll & Graf. ISBN 978-0-7867-1293-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Lofgren, Charles A. (1987). The Plessy Case: A Legal-Historical Interpretation. New York: Oxford University Press. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Medley, Keith Weldon (2003). We As Freemen: Plessy v. Ferguson. Gretna, LA: Pelican. ISBN 978-1-58980-120-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Rishikimi
  • Chin, Gabriel J. (1996). "The Plessy Myth: Justice Harlan and the Chinese Cases". Iowa Law Review. 82: 151. doi:10.17077/0021-065X.4551. SSRN 1121505. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Nightengale, Carl H. (2012). Segregation: A Global History of Divided Cities. Chicago, London: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-58074-6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Hutt, William Harold (2007). The economics of the colour bar. Auburn, Alabama: The Ludwig von Mises Institute. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Principles to Guide Housing Policy at the Beginning of the Millennium, Michael Schill & Susan Wachter, Cityscape
  2. ^ ECRI General Policy Recommendation N°7: National legislation to combat racism and racial discrimination — Explanatory memorandum, Para. 16
  3. ^ Recommendations of the Forum on Minority Issues A/HRC/10/11/Add.1 — para. 27
  4. ^ E.g., Virginia Racial Integrity Act, Virginia Code § 20–58 and § 20–59
  5. ^ "The Court's Decision - Separate Is Not Equal". americanhistory.si.edu. Marrë më 2019-10-20. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "The Warren Court: Completion of a Constitutional Revolution" (PDF). William & Mary Law School Scholarship Repository. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 3 tetor 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ "Brown v. Board of Education of Topeka". Oyez (në anglisht). Marrë më 2019-10-20.
  8. ^ "Heart of Atlanta Motel, Inc. v. United States". Oyez (në anglisht). Marrë më 2019-10-20.
  9. ^ Thomas C. Schelling (1969) "Models of segregation", American Economic Review, 1969, 59(2), 488–493.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Ndarja_racore&oldid=2632066"