Shihara

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Shikhara e Tempullit Xhainist të Adinathit, Khajuraho, Indi

Shikhara është një fjalë sanskrite që fjalë për fjalë do të thotë "majë mali", duke iu referuar kullës së lartë në Arkitekturën e tempujve hindu të Indisë Veriore.[1] Shikhara mbi Garbhagriha kur qëndron hyjnia kryesore është më e rëndësishmja dhe e dukshmja e Tempujve Hindu të Indisë Veriore.[2][3] Në Indinë Jugore e barasvlefshmja e termit "shikhara" është "Vimana". Këto nuk duhen ngatërruar me kullat e stërholluara të portikëve të tempujve të Indisë Jugore, të quajtura "gopuramë", që ndoshta janë veçoria më e shquar e atyre tempujve.

Stilet kryesore[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Shikhara heterogjene e Tempullit Kandariya Mahadeva në Khajuraho

Midis mjaft stileve të shikharave që mund të shihen në arkitekturën e tempujve hindu, tre më të zakonshmit janë:[2]

  • Stili Dravidian mbizotërues në Indinë Jugore: shikhara konsiston në kate në mënyrë progresive më të vegjël pavjonesh.[4] Stili Dravidian është i zbukuruar në mënyrë të pasur.
  • Stili Nagara mbizotërues pothuajse kudo tjetër: shikhara është në formë zgjoi bletësh në vija lakore.
  • Stili Vesara, një sintezë e dy të tjerëve, shihet kryesisht në Karnataka dhe në mënyrë më të zakonshme në Arkitekturën Hoysala dhe Arkitekturën Kalyani Chalukya.

Në çdo stil shikhara/vimana, struktura përfundon me një "Kalasha", ose ena e shenjtë prej tunxhi, në majën e saj. Në stilin vesara, kubeja priret të jetë e dekoruar në mënyrë më të pasur dhe shfaqet nga Sukanasa ose muret e jashte të skalitur në mënyrë të pasur, trajtuar horizontalisht të tempullit.

Shikhara Homogjene e Tempullit Lingaraja në Bhubaneswar

Urushringat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Fillimisht, shikharat ishin homogjene, por me kalimin e kohës, u vendosën shikhara dytësore (ndonjëherë të quajtura urushringa), më të vogla dhe më të ngushta në faqet e shikharas kryesore: ato janë shikhara heterogjene.[5] Ndonjëherë ekzistojnë edhe disa shikhara tretësore pranë fundit të faqeve ose këndeve. Një nga shembujt më të shquar të shikharave heterogjene mund të shihen në Tempullin Kandariya MahadevaKhajuraho.

Shiko edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 6 mars 2012. Marrë më 12 gusht 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  2. ^ a b "Kopje e arkivuar" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 3 mars 2016. Marrë më 12 gusht 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  3. ^ "Shikhara". Encyclopædia Britannica. Marrë më 4 gusht 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ http://webcache.googleusercontent.com/scholar?q=cache:U7OOSQCdIWsJ:scholar.google.com/&hl=en&as_sdt=0,5[lidhje e vdekur]
  5. ^ Volwahsen, Andreas (1968). Inde bouddhique, hindoue, jaïn (bot. Architecture universelle). Fribourg (Zvicër): Office du Livre. fq. 143–147. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Bibliografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Volwahsen, Andreas (1968). Inde bouddhique, hindoue, jaïn (bot. Architecture universelle). Fribourg (Zvicër): Office du Livre. fq. 143–147. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]