Shirley Temple

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Jump to navigation Jump to search
Shirley Temple
Shirleytemple.jpg
Temple në vitin 1948
U lind23 prill 1928
Santa Monica, Kalifornia, Shtetet e Bashkuara
Vdiq10 shkurt 2014 (85 vjet)
Woodside, Kalifornia, Shtetet e Bashkuara
Emrat e tjerëShirley Temple Black
ShtetësiaShtetet e Bashkuara
PunësimiKëngëtarja, aktore, vallëtare, biznesmene dhe diplomate
Vite aktiviteti1932–65 (si aktore)
1967–92 (si shërbyese publike)
Gjatësia23 gusht 1989 – 12 korrik 1992
ParardhësiJulian Niemczyk
PasardhësiAdrian A. Basora
Partia politikeRepublikane
Fëmijë3, përfshirë Lori Black
Firma
Shirley Temple Black autograph.JPG

Shirley Temple Black (23 prill 1928 - 10 shkurt 2014) ishte aktore e filmit dhe televizionit, këngëtare, vallëtare dhe diplomate amerikane. Si e re, ajo u emërua ambasadore amerikane në Gana dhe Çekosllovaki dhe gjithashtu ajo shërbeu si shefe e protokolit të Shteteve të Bashkuara.

Temple filloi karrierën e saj të filmit në moshën tre vjeç në vitin 1931. Dy vjet më vonë, ajo arriti famën ndërkombëtare në Bright Eyes, një film me metrazh të krijuar posaçërisht për talentin e saj. Ajo mori një çmim të veçantë për Academy Juvenile Award në shkurt 1935 për kontributin e saj të jashtëzakonshëm si një interpretuese e të miturve në fotografitë lëvizëse gjatë vitit 1934. Hitet e filmit si Curly Top dhe Heidi i ndiqnin vit pas viti gjatë mesit-fund të viteve të '30-ta. Temple kapitalizohej nga mallrat e licencuara që paraqisnin imazhin e saj të shëndetshëm; mallrat përfshinin kukulla, enët dhe veshjet. Popullariteti i saj në zyrën e arkivave u zbeh kur arriti adoleshencën.[1] Ajo u shfaq në 29 filma nga moshat 3-10 vjeç, por në vetëm 14 filma nga moshat 14 deri në 21 vjeç. Temple u tërhoq nga filmi në 1950 në moshën 22 vjeç.[2][3]

Në vitin 1958, Temple u kthye për të treguar biznes me një seri antologjie televizive dy sezone të adaptimeve për përrallat. Ajo bëri paraqitje të miqve në shfaqjet televizive në fillim të viteve 1960. Ajo u ul në bordet e korporatave dhe organizatave përfshirë The Walt Disney Company, Del Monte Foods dhe Federatën Kombëtare për Kafshë të Egra.

Ajo filloi karrierën e saj diplomatike në vitin 1969, kur u emërua të përfaqësojë Shtetet e Bashkuara në një seancë të Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara, ku ajo punoi në Misionin e SHBA nën ambasadorin Charles Yost. Në vitin 1988, ajo publikoi autobiografinë e saj, Child Star.[4]

Vitet e hershme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Temple në Glad Rags to Riches (1933)

Temple lindi më 23 prill 1928. Ajo ishte vajza e Gertrude Amelia Temple dhe George Francis Temple. Familja e saj ishte me origjinë angleze, gjermane dhe holandeze.[5][6] Ajo kishte dy vëllezër: George Francis, Jr., dhe John Stanley.[6][7][8] Familja u zhvendos në Brentwood, Los Angeles.[9]

Nëna e saj inkurajoi Shirley të zhvillonte talentin e saj të këndimit, vallëzimit dhe aktrimit dhe në shtator 1931 e regjistroi atë në Shkollën e Vallëzimit të Meglin në Los Angeles.[10][11][12]

Ndërsa ishte në shkollën e vallëzimit, ajo u vu re nga Charles Lamont, i cili ishte një drejtor i hedhjes për Educational Pictures. Temple u fsheh pas pianos ndërsa ishte në studio. Lamont e pëlqeu Temple dhe e ftoi atë në audicion; ai e nënshkroi atë në një kontratë në vitin 1932. Educational Pictures filloi Baby Burlesks,[13][14][15][16] një komedi 10-minutëshe që satirizuan filmat dhe ngjarjet e fundit, duke përdorur fëmijë parashkollorë në çdo rol. Glad Rags to Riches ishte një parodi e Mae West me këngën She Done Him Wrong, me Shirley si një këngëtare salloni. Kid 'n' Afrika e kishte Shirley të zhytur në xhungël. The Runt Page ishte një paste e The Front Page. Kasti i të miturve dorëzoi linjat e tyre sa më mirë që të mundnin, me lojtarët më të rinj recitonin fonetikisht. Temple u bë ylli i prishur i kësaj serie, dhe Educational e promovoi atë në komedi 20-minutëshe. Këto ishin në serinë Frolics of Youth me Frank Coghlan Jr.; Temple luajti Mary Lou Rogers, motrën e vogël në një familje bashkëkohore periferike.[17] Për të nënshkruar kostot e prodhimit në Educational Pictures, ajo dhe fëmija i saj bashkë-yje modeluan për drithëra në mëngjes dhe produkte të tjera.[18][19] Ajo u huazua në Tower Productions për një rol të vogël në filmin e saj të parë me metrazh të gjatë (The Red-Haired Alibi) në vitin 1932[20][21] dhe, më 1933, në Universal, Paramount, dhe Warner Bros. Picture për pjesë të ndryshme.[22][23]

Karriera televizive[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Midis janarit 1958 dhe shtatorit 1961, Temple priti dhe tregoi një seri të suksesshme antologjie televizive NBC të adaptimeve përrallash të quajtur Shirley Temple's Storybook. Episodet u zhvilluan një orë secila dhe Temple aktroi në tre nga gjashtëmbëdhjetë episodet. Djali i Temple bëri debutimin e tij të aktrimit në episodin e Krishtlindjes, "Mother Goose".[24][25] Seriali ishte popullor, por u përball me çështje. Në shfaqje munguan efektet speciale të nevojshme për dramatizimin e përrallave, seritë ishin amatore dhe episodet nuk ishin telekastruese në një hark kohor të rregullt.[26] Shfaqja u ripunua dhe u lëshua me ngjyra në shtator 1960 në një hark kohor të rregullt si The Shirley Temple Show.[27][28] Ajo u përball me konkurrencë të ashpër nga Maverick, Lassie, Dennis the Menace, telekasti i vitit 1960 i The Wizard of Oz, dhe seritë televizive antologjike Walt Disney, dhe u anulua në fund të sezonit në shtator 1961.[29]

Temple vazhdoi të punonte në televizion, duke bërë paraqitje të ftuar në The Red Skelton Show, Sing Along with Mitch dhe shfaqje të tjera.[27] Në janar 1965, ajo portretizoi një punonjës social në një pilot të quajtur Go Fight City Hall që nuk u lëshua kurrë.[30]

Në vitin 1999, ajo drejtoi çmimet 100 Vitet e AFI... 100 Yjet në CBS, dhe në vitin 2001 shërbeu si konsulente në një prodhim ABC-TV të autobiografisë së saj, Child Star: The Shirley Temple Story.[31]

E motivuar nga popullariteti i Storybook dhe transmetimeve televizive të filmave të Temple, Company Ideal Toy lëshoi një version të ri të kukullës së Shirley Temple, dhe Random House publikoi tre antologji përrallash nën emrin e saj. Treqind mijë dollarë u shitën brenda gjashtë muajsh, dhe 225,000 libra midis tetorit dhe dhjetorit 1958.

Jeta personale[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 1945, Temple u martua me John Agar në moshën 17 vjet. Në vitin 1948, lindi vajza e tyre me emrin Linda Susan. Ata e bënë dy filma së bashku: Fort Apache (1948) dhe Adventure in Baltimore (1949). Ata u divorcuan më 5 dhjetor 1949.

Në vitin 1950, ajo u martua me Charles Alden Black. Çiftet mbetën të martuar për 54 vjet deri më 4 gusht 2005, ku Charles Alden vdiq në shtëpi nga një sëmundje.

Vdekja[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Shirley Temple vdiq më 10 shkurt 2014, në moshën 85.[32][33] Shkaku i vdekjes, sipas certifikatës së saj të vdekjes, të lëshuar më 3 mars 2014, ishte sëmundja pulmonare obstruktive kronike.[34] Tempulli ishte një duhanpirëse gjatë gjithë jetës por shmangte që mos ta bënte këtë në publik sepse nuk dëshironte të jepte një shembull të keq për fansat e saj.[35]

Filmografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Red right arrow.svg
  Artikulli kryesor: Filmografia e Shirley Temple.

Referimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "Shirley Temple". biography.com (në anglisht). Marrë më 15 gusht 2012.
  2. ^ Balio 227
  3. ^ Windeler 26
  4. ^ Child Star (në anglisht). McGraw-Hill. 1998. ISBN 978-0-07-005532-2.
  5. ^ Edwards 15, 17
  6. ^ a b Windeler 16
  7. ^ Edwards 15
  8. ^ Burdick 3
  9. ^ A look at the late Shirley Temple's very first home
  10. ^ Edwards 29–30
  11. ^ Windeler 17
  12. ^ Burdick 6
  13. ^ Edwards 31
  14. ^ Black 14
  15. ^ Edwards 31–34
  16. ^ Windeler 111
  17. ^ Windeler 113, 115, 122
  18. ^ Black 15
  19. ^ Edwards 36
  20. ^ Black 28
  21. ^ Edwards 37, 366
  22. ^ Edwards 267–269
  23. ^ Windeler 122
  24. ^ Edwards 231, 233, 393
  25. ^ Windeler 255
  26. ^ Burdick 112–113
  27. ^ a b Edwards 393
  28. ^ Burdick 115
  29. ^ Burdick 115–116
  30. ^ Edwards 235–236, 393
  31. ^ "Child Star: The Shirley Temple Story (2001)". Rotten Tomatoes (në anglisht). Marrë më 15 gusht 2012.
  32. ^ "Hollywood star Shirley Temple dies" (në anglisht). BBC News. Marrë më 11 shkurt 2014.
  33. ^ "Shirley Temple, former Hollywood child star, dies at 85" (në anglisht). Reuters. 11 shkurt 2014. Arkivuar nga origjinali më 22 shkurt 2014. Marrë më 11 shkurt 2014.
  34. ^ Dicker, Chris. Shirley Temple Biography: The 'Perfect Life' of the Child Star Shirley Temple During the Great Depression (në anglisht). Chris Dicker.
  35. ^ "Obituary: Shirley Temple" (në anglisht). BBC News. 11 shkurt 2014. Marrë më 24 dhjetor 2014.

Bibliografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Balio, Tino (1995) [1993]. Grand Design: Hollywood as a Modern Business Enterprise, 1930–1939 (në anglisht). University of California Press. ISBN 978-0-520-20334-1.
  • Barrios, Richard (1995). A Song in the Dark: The Birth of the Musical Film (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-508810-6.
  • Black, Shirley Temple (1989) [1988]. Child Star: An Autobiography (në anglisht). Warner Books, Inc. ISBN 978-0-446-35792-0., primary source
  • Burdick, Loraine (2003). The Shirley Temple Scrapbook (në anglisht). Jonathan David Publishers, Inc. ISBN 978-0-8246-0449-3.
  • Dawicki, Shelley (10 gusht 2005). "In Memoriam: Charles A. Black" (në anglisht). Woods Hole Oceanographic Institution. Arkivuar nga origjinali më 23 tetor 2018. Marrë më 13 maj 2020. |accessdate= dhe |access-date= është specifikuar më shumë se një herë (Ndihmë!)
  • Edwards, Anne (1988). Shirley Temple: American Princess (në anglisht). William Morrow and Company, Inc. ISBN 978-0-688-06051-0.
  • Kasson, John F. (2015) "Black, Shirley Temple" American National Biography (2015) online
  • Hatch, Kristen. (2015) Shirley Temple and the Performance of Girlhood (Rutgers University Press, 2015) x, 173 pp.
  • "Tempest Over Temple: Shirley sips liquor and the W.C.T.U. protests". Life (në anglisht). 21 (12): 140. 16 shtator 1946.
  • Thomas, Andy; Scheftel, Jeff (1996). Shirley Temple: The Biggest Little Star. Biography (në anglisht). A&E Television Networks. ISBN 978-0-7670-8495-6.
  • Windeler, Robert (1992) [1978]. The Films of Shirley Temple (në anglisht). Carol Publishing Group. ISBN 978-0-8065-0725-5.
  • Zipes, Jack, red. (2000). The Oxford Companion to Fairy Tales (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-9653635-7-0.

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Shirley_Temple&oldid=2270782"