Shoqëria aksionare

Shoqëria aksionare (shkurt Sh.a.) është një subjekt i biznesit në të cilën aksionet e kompanisë së stoqeve mund të blihen dhe shiten nga aksionarët. Secili aksionar zotëron aksione të shoqërisë në përpjesëtim, të evidentuara nga aksionet (certifikatat e pronësisë). Aksionarët janë në gjendje të transferojnë aksionet e tyre tek të tjerët pa ndonjë efekt në ekzistencën e vazhdueshme të kompanisë.

Përmbledhje

Në ditët moderne ligji i korporatës, ekzistenca e një shoqërie aksionare është shpesh sinonim i inkorporimit (posedimi i personaliteti juridik veçantë nga aksionarët) dhe përgjegjësi e kufizuar (aksionarët janë përgjegjës për borxhet e kompanisë vetëm në vlerën e parave që ata kanë investuar në kompani). Prandaj, shoqëritë aksionare zakonisht njihen si korporatat ose kompanitë e kufizuara.

Disa juridiksione ende ofrojnë mundësinë e regjistrimit të shoqërive aksionare pa përgjegjësi të kufizuar. Në Mbretëria e Bashkuar dhe në vendet e tjera që kanë miratuar modelin e saj të ligjit të kompanisë, ato njihen si kompanitë e pakufizuara. Në Shtetet e Bashkuara, ato njihen thjesht si shoqëri aksionare. Një shoqëri aksionare është një person artificial; ajo ka ekzistencë juridike të ndarë nga personat që e përbëjnë atë. Mund të padisë dhe mund të paditet në emrin e vet. Ajo është krijuar me ligj, themeluar për qëllime komerciale, dhe përfshin një numër të madh të anëtarëve. Aksionet e secilit anëtar mund të blihen, shiten dhe transferohen pa pëlqimin e anëtarëve të tjerë. Kapitali i tij është i ndarë në aksione të transferueshme, të përshtatshme për ndërmarrje të mëdha.

Pronësia i referohet një numri të madh privilegjesh. Kompania menaxhohet në emër të aksionarëve nga një bord i drejtorëve, i zgjedhur në një mbledhje të përgjithshme vjetore.

Aksionarët gjithashtu votojnë për të pranuar ose refuzuar një raport vjetor dhe grup të audituar të llogarive. Aksionarët individualë ndonjëherë mund të qëndrojnë për drejtoritë brenda kompanisë nëse ndodh një vend i lirë, por kjo është e pazakontë.

Një shoqëri aksionare gjithashtu ndryshon nga format e tjera të kompanisë, pasi i mungon pronësia e brendshme (pra aksionarët e saj). Kjo do të thotë që edhe nëse aksionari(et) në shoqërinë aksionare mund të punojnë për kompaninë, si punonjës ose me kontratë, kur ata veprojnë si pronarë ata janë gjithmonë ekstertiorë për kompaninë, gjë që mund të ndihmojë në mbajtjen e pronësisë të orientuar nga biznesi dhe jopersonal.

Me kusht që shitjet dhe pasuritë të ekzistojnë brenda kompanisë, një shoqëri aksionare është në mënyrë efektive një forum për tregtinë me tre palë: Pronarët, pra aksionarët, kërkojnë fonde financiare (fitime) dhe ofrojnë asete ekonomike, në formën e kapitalit. Punonjësit, kontraktorët dhe palët e tjera të kontraktuara kërkojnë kompensim dhe ofrojnë punë për këtë. Shfrytëzuesit, pra klientët, klientët dhe palët tjera të interesit, kërkojnë produkte dhe shërbime, dhe ofrojnë fonde financiare për këtë.

Aksionarët zakonisht nuk janë përgjegjës për ndonjë nga borxhet e kompanisë që shtrihen përtej aftësisë së kompanisë për të paguar deri në shumën e tyre.

Shoqëritë aksionare janë ekzistencë e veçantë juridike që do të thotë se ka ekzistencë tjetër juridike nga pronari.

Shih edhe

• Biznesi
• Pa profit
• Ekonomia

Literatura

• Davis, J.S. (1917). Essays in the Earlier History of American Corporations (bot. vols. 1–2). Cambridge, MA: Harvard University Press. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Ekelund, R.B.; Tollison, R.D. (1980). "Mercantilist origins of the corporation". Bell Journal of Economics. The RAND Corporation. 11 (2): 715–720. doi:10.2307/3003390. JSTOR 3003390. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Fisher, F. J. (1933). "Some experiments in company organization in the early seventeenth century". Economic History Review. Blackwell Publishing. 4 (2): 177–194. doi:10.2307/2590601. JSTOR 2590601. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Freedman, C.E. (1979). Joint-Stock Enterprise in France 1807–1867: From Privileged Company to Modern Corporation. Chapel Hill: University of North Carolina Press. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Hunt, B.C. (1936). The Development of the Business Corporation in England, 1800–1867. Cambridge, MA: Harvard University Press. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Lobban, M. (1996). "Corporate identity and limited liability in France and England 1825-67". Anglo-American Law Review. 25: 397. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Mayson, S.W; etj. (2005). Mayson, French & Ryan on Company Law (bot. 22nd). London: Oxford University Press. ISBN 0-19-928531-4. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)