Shtatë Qytete të Arit
Shtatë Qytetet e Arit, të njohura edhe si Shtatë Qytetet e Kibolës, është një mit që ishte popullor në shekullin e 16-të. Është paraqitur edhe në disa vepra të kulturës popullore. Sipas legjendës, shtatë qytetet e arit mund të gjenden në të gjithë pueblos e Territorit të Meksikës së Re.[1] Qytetet ishin Hawikuh, Halona, Matsaki, Quivira, Kiakima, Kibola dhe Kwakina. Ndërsa gjithnjë është përmendur qyteti i shtatë, por nuk është gjetur asnjë provë e për këtë vend.[2]
Origjina e mitit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në shekullin e 16-të, spanjollët në Spanjën e Re (tani Meksika) filluan të dëgjojnë thashethemet për "Shtatë Qytetet e Arit" të quajtur "Kíbola" të vendosura përtej shkretëtirës, qindra milje në veri. Historitë mund të kenë rrënjën e tyre në një legjendë të mëparshme portugeze për shtatë qytete të themeluara në ishullin Antillia nga një ekspeditë katolike në shekullin e 8-të, ose një bazuar në kapjen e Mérida, Spanjë në vitin 1150.
Përrallat e mëvonshme spanjolle u shkaktuan kryesisht nga raportet e dhëna nga katër të mbijetuarit e anijeve të ekspeditës së dështuar Narváez, të cilat përfshinin Álvar Núñez Cabeza de Vaca dhe një skllav i zi me emrin Esteban Dorantes, ose Estevanico. Pas kthimit në Spanjën e Re, aventurierët thanë se kishin dëgjuar histori nga vendasit për qytete me pasuri të mëdha dhe të pakufishme. Sidoqoftë, kur pushtuesi Francisco Vázquez de Coronado arriti përfundimisht në Kíbola në vitin 1540, ai zbuloi se tregimet ishin të pabazura dhe se nuk kishte, në të vërtetë, asnjë thesar siç kishte përshkruar frati - vetëm qytete me ndërtesë qerpiçi.
Ndërsa midis qyteteve, Koronado dëgjoi një thashethem shtesë nga një vendas që ai e quajti "turk" se kishte një qytet me shumë ar të quajtur Quivira që ndodhej në anën tjetër të fushave të mëdha. Sidoqoftë, kur më në fund ai arriti në këtë vend (i menduar supozuar se ishte në Kansas modern, Nebraska ose Misuri), ai gjeti diçka më shumë sesa fshatra me kashtë.
Në kulturën popullore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Qyteti fiktiv i arit Shandora nga manga One Piece u bazua pikërisht në këtë mit të shtatë qytete të arit.
- Romani The King's Fifth nga Scott O'Dell tregon historinë e një ekspedite të tillë (imagjinare) përmes syve të një hartografi adoleshent.
- Libri nga ana e tij frymëzoi lirshëm serinë e fëmijëve të animuar japoneze / franceze të vitit 1982 Qytetet misterioze të arit dhe vazhdimin e saj për vitin 2012, por me një kthesë të trillimeve shkencore: qytetet u ndërtuan nga perandoritë e Mu dhe Atlantida.
- Scrooge McDuck dhe nipërit e tij zbulojnë shtatë qytetet në komikin "Shtatë Qytetet e Kibolës" (Uncle Scrooge), shkruar dhe vizatuar nga Carl Barks.[3]
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Drye, Willie. "Seven Cities of Cibola". National Geographic. Arkivuar nga origjinali më 12 maj 2019. Marrë më 9 shkurt 2018.
{{cite news}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ "Hawikuh and the Zuni-Cibola Complex". National Park Service. Marrë më 26 prill 2016.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Blum, Geoffrey (1996). Wind from a Dead Galleon. The Adventures of Uncle Scrooge McDuck in Color. Vëll. 7. Gladstone Publishing. Marrë më 2008-06-29.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)