Mikrobiologjia: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v roboti shtoj: nov:Mikrobiologia
Rreshti 1: Rreshti 1:
[[Figura:Agar plate with colonies.jpg|thumb|250px|Mikroorganizma në një laborator]]
[[Figura:Agar plate with colonies.jpg|thumb|250px|Mikroorganizma në një laborator]]
'''Mikrobiologjia''' (nga [[Greqishtja|greq.]] ''μικρός'', mikrós,-"i vogel"; ''βίος'', víos,-"jete" dhe ''λόγος'', lógos,-"fjalë", "mësim", "dije") është degë e [[Biologjia|biologjisë]] që merret me studimin e [[Mikroorganizmi|mikroorganizmave]] ([[Mikrobi|mikrobeve]]), ndërtimin, funksionimin dhe ndikimin e tyre në [[Organizmi|organizmat]] e tjera të gjalla. Mikroorganizmat janë organizma të vogla [[mikroskopi]]ke [[Njëqelizorët|njëqelizore]] të padukshme për syrin e njeriut. Këtu hyjnë [[bakteri]]et, [[protozoa]]t, [[këpurdha]]t, [[mikroalga]]t, [[Prokarioti|prokariotet]] dhe [[Virusi|viret]].
'''Mikrobiologjia''' (nga [[Greqishtja|greq.]] ''μικρός'', mikrós,-"i vogel"; ''βίος'', víos,-"jete" dhe ''λόγος'', lógos,-"fjalë", "mësim", "dije") është degë e [[Biologjia|biologjisë]] që merret me studimin e [[Mikroorganizmi|mikroorganizmave]] ([[Mikrobi|mikrobeve]]), ndërtimin, funksionimin dhe ndikimin e tyre në [[Organizmi|organizmat]] e tjera të gjalla. Mikroorganizmat janë organizma të vogla [[mikroskopi]]ke [[Njëqelizorët|njëqelizore]] të padukshme për syrin e njeriut. Këtu hyjnë [[bakteri]]et, [[protozoa]]t, [[këpurdha]]t, [[mikroalga]]t, [[Prokarioti|prokariotet]] dhe [[Virusi|viret]].
MIKROBIOLOGJIA SI SHKENCE
==Historia e mikrobiologjisë==
Mikrobiologjia eshte shkence qe studion qeniet me te vogla te gjalla.Ato jane aq te imta sa qe nuk mund te shihen me sy por vetem me nduhmen e mikroskopit.Numri me i madh i mikroorganizmave jane qenie njeqelizore,d.m.th. perbehen vetem nga nje qelize.Emri i perbashket i tyre eshte mikroorganizem ose mikrob,qe rrjedh nga fjala greke mikros i vogel dhe bios-jete.
[[Bakteri]]et u vëzhguan në fillim nga [[Anton van Leeuwenhoek]], në vitin [[1676]] me anën e një [[mikroskopi]] njëlentësh të cilin ai e ndërtoi vetë. Emri "bakterium" hyri shumë më vonë në përdorim, nga [[Kristian Gotfrid Erenberg|Christian Ehrenberg]] në vitin [[1828]], fjalë që rrjedh nga greqishtja ''βακτηριον'', vaktirion - "shkop i vogël, thupër".
Mikrobiologjia i studion qeniet ne te vogla te gjalla gjegjesisht formen e tyre,ndertimin,fiziologjine,metabolizmin,shumimin dhe identifikimin e mikro-organizmave mandej studijon shperndarjen e tyre ne natyre,maredheniet ndermjet vete me qeniet e tjera me te zhvilluare si dhe ndryshimet fizike,kimike dhe biologjike qe i shkaktojne ne rethin e tyre.
Qellimi i studimeve epidemiologjike eshte te caktoet diagnoza epidemiologjike e semundjeve dhe te kuptoet historia natyrore e semundjes qe te mundet me lehte te ndermeren masa adekuate per pengimin e nismes se semundjes ne fazen e saj me te hershme,pra kur semundja nuk e ka kapluar njeriun njeriun apo grupin e njerezve.Per kete qellim eshte e nevojshme te percaktoet saktesisht diagnoza klinike e semundjes qe njerezit te ndahen ne dy grupe:ne ata qe e kane semundjen dhe ne ata qe nuk jane te semunre dhe te kerkohet shkaktari i semundjes.

==Nëndegët e mikrobiologjisë==
==Nëndegët e mikrobiologjisë==
Fusha e mikrobiologjisë mund të ndahet përgjithsisht në disa nëndegë:
Fusha e mikrobiologjisë mund të ndahet përgjithsisht në disa nëndegë:

Versioni i datës 1 tetor 2008 20:02

Mikroorganizma në një laborator

Mikrobiologjia (nga greq. μικρός, mikrós,-"i vogel"; βίος, víos,-"jete" dhe λόγος, lógos,-"fjalë", "mësim", "dije") është degë e biologjisë që merret me studimin e mikroorganizmave (mikrobeve), ndërtimin, funksionimin dhe ndikimin e tyre në organizmat e tjera të gjalla. Mikroorganizmat janë organizma të vogla mikroskopike njëqelizore të padukshme për syrin e njeriut. Këtu hyjnë bakteriet, protozoat, këpurdhat, mikroalgat, prokariotet dhe viret. MIKROBIOLOGJIA SI SHKENCE Mikrobiologjia eshte shkence qe studion qeniet me te vogla te gjalla.Ato jane aq te imta sa qe nuk mund te shihen me sy por vetem me nduhmen e mikroskopit.Numri me i madh i mikroorganizmave jane qenie njeqelizore,d.m.th. perbehen vetem nga nje qelize.Emri i perbashket i tyre eshte mikroorganizem ose mikrob,qe rrjedh nga fjala greke mikros i vogel dhe bios-jete. Mikrobiologjia i studion qeniet ne te vogla te gjalla gjegjesisht formen e tyre,ndertimin,fiziologjine,metabolizmin,shumimin dhe identifikimin e mikro-organizmave mandej studijon shperndarjen e tyre ne natyre,maredheniet ndermjet vete me qeniet e tjera me te zhvilluare si dhe ndryshimet fizike,kimike dhe biologjike qe i shkaktojne ne rethin e tyre. Qellimi i studimeve epidemiologjike eshte te caktoet diagnoza epidemiologjike e semundjeve dhe te kuptoet historia natyrore e semundjes qe te mundet me lehte te ndermeren masa adekuate per pengimin e nismes se semundjes ne fazen e saj me te hershme,pra kur semundja nuk e ka kapluar njeriun njeriun apo grupin e njerezve.Per kete qellim eshte e nevojshme te percaktoet saktesisht diagnoza klinike e semundjes qe njerezit te ndahen ne dy grupe:ne ata qe e kane semundjen dhe ne ata qe nuk jane te semunre dhe te kerkohet shkaktari i semundjes.

Nëndegët e mikrobiologjisë

Fusha e mikrobiologjisë mund të ndahet përgjithsisht në disa nëndegë:

  • Mikrobiologjia fiziologjike: Studimi i funksionimit biokimik te qelizave mikrobiologjike. Përfshin studimin e rritjes mikrobiologjike, metabolizmin mikrobiologjik dhe strukturen qelizore të bakterieve.
  • Mikrobiologjia genetike: studion se si janë të organizuar genet tek mikrobet në lidhje me funksionet e tyre qelizore. Lidhet ngushte me biologjine molekulare.
  • Mikrobiologjia mjeksore ose medicinale: studion rolin e mikrobeve ne semundjet e njeriut. Ajo perfshin studimin e patogenezes mikrobiologjike dhe epidemiologjine dhe ka lidhje me studimin e semundjeve patologjike dhe imunologjike.
  • Mikrobiologjia veterinare: studion rolin e mikrobeve ne medicinen (mjeksine) veterinare.
  • Mikrobiologjia mjedisore: studion funksionin dhe larmine e mikrobeve ne mjedisn e tyre natyror. Perfshin studimin e ekologjise mikrobiologjike, ciklin ushqyes mikrobiologjik, gjeomikrobiologjik, larmine mikrobiologjike dhe Bioremediacioni.
  • Mikrobiologjia zhvilluese: studion zhvillimin e mikrobeve. Perfshin sistematiken bakteriale dhe taksonomine.
  • Mikrobiologjia industriale: shfrytezon mikrobet për perdorim ne ecurite (proceset) industriale. Ketu hyjne tharmëtimi industrial dhe trajtimin e ujrave të zeza. Lidhet ngushte me bioteknologjine industriale. Kjo fushe perfshin gjithashtu prodhimin e birres, nje zbatim i rendesishem i mikrobiologjise.
  • Aeromikrobiologjia: studion mikroorganizmat e ajrit.
  • Mikrobiologjia ushqimore: studion mikrobet qe shkaktojne prishjen e ushqimeve.
  • Mikrobiologjia farmaceutike: studion mikrobet qe shkaktojne ndotjen dhe prishjen farmaceutike.

Dobitë e mikrobiologjisë

Shiko edhe

Lidhje të jashtme