Subjekti idiot
Në kritikën letrare, një subjekt idiot "që mbahet në lëvizje vetëm për shkak të faktit se të gjithë ata që janë të përfshirë janë idiotë"[1] dhe ku historia përndryshe do të kishte përfunduar në qoftë se kjo nuk do të ishte kështu.[2] Është një tregim ku konflikti vjen nga personazhet që nuk i njohin ose nuk u janë thënë informacione kyçe që do të zgjidhnin konfliktin, shpesh për shkak të shtjellimit të subjektit. E vetmja gjë që pengon zgjidhjen e konfliktit është shmangia e vazhdueshme ose pavëmendja e karakterit gjatë gjithë gjatë zhvillimit të subjektit, edhe nëse është qartësisht e dukshme për shikuesit, kështu që personazhet janë të gjithë "idiotë", sepse janë shumë të mpirë për të zgjidhur konfliktin menjëherë.
Në recensionin e Prime në vitin 2005, kritiku Roger Ebert tha: "unë mund të fal, madje edhe të vlerësoj një subjekt Idiot në vendin e duhur (duke patur parasysh Astaire dhe Rogers në Top Hat). Por kur personazhet kanë thellësi dhe vendimet e tyre kanë pasoja, unë shqetësohem kur keqkuptimet e tyre mund të përfundojnë me fjalë që skenari refuzon të lejojë që ata të shprehin."[3] Formulimet alternative e përshkruajnë protagonistin si një idiot.
Shkrimtari dhe kritiku i zhanrit Fantastiko-Shkencor Damon Knight, në koleksionin e tij të 1956 In Search of Wonder (Në Kërkim të Mrekullisë, ia atribuon përdorimin e parë të shprehjes autorit James Blish. Knight vazhdoi më tej me termin subjekt idiot i rendit të dytë, "në të cilin jo vetëm kryesorët, por e gjithë shoqëria në tërësi duhet të jetë idiote e nivelit të parë, ose historia nuk mund të zhvillohet."
Duke shkruar në 2013, autori David Brin hulumtoi një variant të subjektit idiot. Në shumicën e filmave dhe romaneve të aventurës, shkrimtarët dhe regjizorët kanë një domosdoshmëri për t'i mbajtur në rrezik protagonistët e tyre. Kjo bëhet e vështirë nëse janë të rrethuar nga profesionistë të kualifikuar, të paguar për të ndërhyrë dhe për të ndihmuar, nëse thirren. Prandaj, tregimtarët ndjehen të detyruar të ndajnë personazhet e tyre nga ndihma kuptimplotë, në mënyrë që çdo ndihmë që ata marrin është ose vonë ose nën nivelin e rrezikut të ofruar nga antagonistët. Sa më të fuqishëm antagonistët, aq më kompetente është ndihma e lejuar. "Por për pjesën më të madhe, institucionet dhe fqinjët tuaj portretizohen si dele, kështu që vetëm veprimet e heroit kanë vërtetë rëndësi."[4]
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Komedi e gabimeve
- Farsë
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Knight, Damon (1967). In Search of Wonder. Chicago: Advent.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Roger Ebert. "Movie glossary: Idiot plot". Chicago Sun-Times. Marrë më 2011-02-10.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Roger Ebert. "Movie reviews: Prime". Chicago Sun-Times. Arkivuar nga origjinali më 11 tetor 2012. Marrë më 2011-02-10.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ David Brin (2013-01-20). "Our Favorite Cliché — A World Filled With Idiots…, or, Why Films and Novels Routinely Depict Society and its Citizens as Fools". Locusmag.com. Marrë më 2013-11-13.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)