Jump to content

Teba (Greqi)

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Teba është një qytet në Beoti, Greqinë Qendrore, dhe është një nga qytetet më të vjetra të banuara vazhdimisht në botë. Është qyteti më i madh në Beoti dhe një qendër kryesore për zonën së bashku me Livadhjan dhe Tanagrën.

Ajo luajti një rol të rëndësishëm në mitet greke, si vendi i tregimeve të Kadmit, Edipit, Dionisit, Herakliut dhe të tjerëve. Gërmimet arkeologjike në Tebë dhe rreth saj kanë zbuluar një vendbanim mikenas dhe pllaka balte të shkruara në shkrimin Linear B, gjë që tregon rëndësinë e vendit në epokën e bronzit.

Teba ishte qyteti më i madh i rajonit të lashtë të Beotisë dhe ishte udhëheqësja e konfederatës së beotëve. Ishte një rivale e madhe e Athinës së lashtë dhe u mbajt në anën e persëve gjatë pushtimit të vitit 480 p.e.s. nën Kserksin I. Forcat tebane nën komandën e Epaminondit i dhanë fund hegjemonisë spartane në betejën e Leuktrës në 371 p.e.s., me Bandën e Shenjtë të Tebës, një njësi ushtarake elitare e të dashurve meshkuj, e festuar si instrumentale atje. Maqedonia do të ngrihej në pushtet në betejën e Keronesë në 338 p.e.s., duke i sjellë fitoren vendimtare Filipit II mbi një aleancë të Tebës dhe Athinës. Teba ishte një forcë kryesore në historinë greke përpara shkatërrimit të saj nga Aleksandri i Madh në 335 p.e.s., dhe ishte qytet-shteti më sundues në kohën e pushtimit maqedonas të Greqisë. Gjatë periudhës bizantine, qyteti ishte i famshëm për mëndafshët e tij.

Qyteti i sotëm përmban një muze arkeologjik, mbetjet e Kadmeas (epoka e bronzit dhe kalaja e përparme) dhe mbetje të shpërndara të lashta. Kisha e Shenjtë e Lukë Ungjilltarit ndodhet gjithashtu në Tebë dhe përmban varrin dhe reliket e Lukës. Theba e sotme është qyteti më i madh i njësisë rajonale të Beotisë.