Jump to content

Vdekja e Adolf Hitlerit

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Adolf Hitleri, kancelar dhe diktator i Gjermanisë naziste nga viti 1933 deri në vitin 1945, kreu vetëvrasje me një të shtënë në kokë më 30 prill 1945 në Bunkerin e Fuhrer-it në Berlin pasi u bë e qartë se Gjermania do të humbiste Betejën e Berlinit, e cila çoi në fundin e Luftës së Dytë Botërore në Evropë. Eva Braun, gruaja e tij prej një dite, gjithashtu kreu vetëvrasje duke u helmuar me cianur. Në përputhje me udhëzimet e mëparshme me shkrim dhe verbale të Hitlerit, atë pasdite eshtrat e tyre u ngritën në shkallët dhe përmes daljes emergjente të bunkerit në kopshtin e Kancelarisë së Rajhut, ku u lanë me benzinë dhe u dogjën.[1][2] Lajmi për vdekjen e Hitlerit u njoftua në radion gjermane të nesërmen, më1 maj.

Dëshmitarët shikimorë që panë trupin e Hitlerit menjëherë pas vetëvrasjes së tij dëshmuan se ai vdiq nga një e shtënë e vetëshkaktuar, e cila është vërtetuar se ka qenë një e shtënë në tëmth.Oto Gynshe, adjutanti personal i Hitlerit, i cili menaxhoi të dy trupat, dëshmoi se ndërsa Brauni mbante erë të fortë bajamesh të djegura – një tregues i helmimit me cianur – nuk kishte një erë të tillë në trupin e Hitlerit, i cili mbante erë baruti.[3] Mbetjet dhëmbore të nxjerra nga dheu në kopsht u përputhën me të dhënat dhëmbore të Hitlerit në maj 1945.[3][4] Mbetjet dhëmbore më vonë u konfirmuan se ishin të Hitlerit.

Bashkimi Sovjetik kufizoi lëshimin e informacionit dhe lëshoi shumë raporte kundërshtuese për vdekjen e Hitlerit. Historianët i kanë hedhur poshtë kryesisht këto si pjesë e një fushate të qëllimshme dezinformimi nga Josif Stalini për të mbjellë ngatërrim në lidhje me vdekjen e Hitlerit, [3]ose janë përpjekur t'i pajtojnë ato. Të dhënat sovjetike pretendojnë se mbetjet e djegura të Hitlerit dhe Braunit u gjetën, pavarësisht rrëfimeve të dëshmitarëve shikimorë se ato u bënë pothuajse tërësisht hi. Në qershor 1945, sovjetikët filluan të mbjellin dy tregime kundërshtuese: se Hitleri vdiq duke marrë cianur ose se ai kishte mbijetuar dhe iku në një vend tjetër.[5][6][3] Pas shqyrtimit të gjerë, Gjermania Perëndimore lëshoi një certifikatë vdekjeje në 1956.[3] Teoritë konspirative për vdekjen e Hitlerit vazhdojnë të tërheqin interes.

  1. ^ Kershaw 2008.
  2. ^ Linge 2009.
  3. ^ a b c d e Joachimsthaler 1999.
  4. ^ Lusher 2018.
  5. ^ Eberle & Uhl 2005.
  6. ^ Kershaw 2001.