Visigotët
Visigothi | |
---|---|
Fetë | |
Paganizmi gotik, Arianizmi, Krishtërimi i Nikesë, Paganizmi romak | |
Grupe etnike të lidhura | |
Ostrogotët, Gotët e Krimesë, Gepidët |
Visigotët ( Latinisht: Visigothi, Wisigothi, Vesi, Visi, Wesi, Wisi) ishin një popull gjermanik i bashkuar nën sundimin e një mbreti dhe që jetonte brenda Perandorisë Romake gjatë antikitetit të vonë. Visigotët u shfaqën fillimisht në Ballkan, si një grup ushtarak barbar aleat romak i bashkuar nën komandën e Alaric I. Origjina e tyre e saktë besohet të ketë qenë e shumëllojshme, por me siguri përfshinin shumë pasardhës të Thervingëve të cilët ishin zhvendosur në Perandorinë Romake duke filluar nga viti 376 dhe kishin luajtur një rol të madh në mposhtjen e romakëve në Betejën e Adrianopolit në 378. [1] Marrëdhëniet midis romakëve dhe visigotëve të Alarikut ndryshonin, me të dy grupet që bënin traktate kur ishte e përshtatshme dhe luftonin me njëri-tjetrin kur jo. [2] Nën Alarikun, Visigotët pushtuan Italinë dhe plaçkitën Romën në gusht 410 .
Visigotët u vendosën më pas në Galinë jugore si foederati për romakët, një marrëdhënie që u krijua në 418. Kjo u zhvillua si një mbretëri e pavarur me kryeqytetin e saj në Tuluzë, dhe ata zgjeruan autoritetin e tyre në Hispani në kurriz të suebi- ve dhe vandalëve që kishin marrë kontrollin e zonave të mëdha të territorit romak. Në vitin 507, sundimit visigotik në Gali iu dha fund Frankëve nën Klovisin I, i cili i mundi ata në Betejën e Vouillé .
Pikërisht brenda asaj që sot janë Spanja dhe Portugalia, vizigotët krijuan shtetin për të cilin mbahen mend më mirë. Gjatë qeverisjes së tyre në Hispania, Visigotët ndërtuan disa kisha që mbijetuan dhe lanë shumë objekte, objekte të cilat janë zbuluar në numër në rritje nga arkeologët vitet e fundit. Thesari i Guarrazarit i kurorave dhe kryqeve votive janë më spektakolarët ndër gjetjet e deritanishme. Në ose rreth vitit 589, Visigotët nën Reccared I u konvertuan nga Arianizmi në Krishterimin Nikean, duke adoptuar gradualisht kulturën e nënshtetasve të tyre hispano-romakë. [3] Kodi i tyre ligjor, Kodi Visigotik (përfunduar në 654), shfuqizoi praktikën e gjatë të zbatimit të ligjeve të ndryshme për popullsinë hispano-romake dhe vizigotët. Pasi dallimet ligjore nuk po bëheshin më midis romëve dhe gotit, ata u bënë të njohur kolektivisht si Hispani . Në shekullin që pasoi, rajoni u dominua nga Këshillat e Toledos dhe peshkopata. Në 711, një forcë pushtuese e arabëve dhe berberëve mundi Visigotët gjatë Betejës së Guadalete . Mbreti Visigot, Roderic, dhe shumë anëtarë të elitës qeverisëse visigotike u vranë dhe mbretëria e tyre u shemb me shpejtësi. [4] Kjo u pasua nga formimi i mëvonshëm i Mbretërisë së Asturias në Spanjën veriore dhe fillimi i Reconquistas nga trupat e krishtera nën Pelagius . [4]
Visigotët themeluan qytetet e vetme të reja në Evropën Perëndimore që nga rënia e gjysmës perëndimore të Perandorisë Romake deri në ngritjen e dinastisë Karolinge . Shumë emra vizigotikë janë ende në përdorim në gjuhët moderne spanjolle dhe portugeze . Trashëgimia e tyre më e dukshme, megjithatë, ishte Kodi Visigotik, i cili shërbeu, ndër të tjera, si bazë për procedurën gjyqësore në pjesën më të madhe të Iberisë së krishterë deri në mesjetën e vonë, shekuj pas rënies së mbretërisë.
Gabim referencash: Etiketat <ref>
ekzistojnë për një grup të quajtur "lower-alpha", por nuk u gjet etiketa korresponduese <references group="lower-alpha"/>