Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kroacisë
 Fasada dekorative e Pallatit të Akademisë, Sheshi Zrinski në Zagreb | |
| Shkurtesa | HAZU |
|---|---|
| Formuar më | 1866 në Zagreb |
| Lloji | Akademi kombëtare |
| Qëllimi | Shkenca, Artet, akademikë |
| Selia | Zagreb, Kroaci |
Anëtarësia | 150 full members (që prej maj 2014[update])[1] |
Udhëheqës | Zvonko Kusić |
Organi | Kryesia e Akademisë[2] |
Buxheti | HRK 69.1 million (€9.1 million) (2014)[3] |
| Faqja në internet | www |
Akademia Kroate e Shkencave dhe e Arteve (Latin: Academia Scientiarum et Artium Croatica, Kroacisht: Hrvatska akademija znanosti i umjetnosti, abbrev. HAZU) është akademi kombëtare e Kroacisë. Ajo u themelua në vitin 1866 si Akademia Jugosllave e Shkencave dhe Arteve ([Jugoslavenska akademija znanosti i umjetnosti] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help), abbrev. JAZU), dhe ishte e njohur me këtë emër, për pjesën më të madhe të ekzistencës së saj.
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Institucioni u themelua në Zagreb , më 29 prill 1861 nga vendimi i Parlamentit kroat (Sabor) si Akademia Jugosllave e Shkencave dhe Arteve.[4] Peshkopi dhe bamirësi Josip Juraj Strossmayer, një avokat i shquar i arsimit të lartë gjatë romancizmit kobëtar kroat të shekullit të XIX, ngriti një fond të besueshëm për këtë qëllim dhe në vitin 1860 ia dorëzoi pjesën më të madhe të donacionit mëkëmbësit të atëhershëm të Kroacisë, Josip Šokčević për kauzën e të qenit në gjendje që të:
sjellë së bashku mendjet më të ndritura [...] dhe të gjejë një mënyrë me të cilën librat në gjuhën kombëtare të mund të prodhohen në Jugun Sllav; Akademia duhet të marrë nën mbrojtjen e saj të gjitha fushat e shkencës njerëzore [5]
Departamentet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Akademia është e ndarë në nëntë departamente (klasa):[6]
- Departamenti i Shkencave Sociale
- Departamenti i Shkencave Matematikore, Fizike dhe Kimike
- Departamenti i Shkencave Natyrore
- Departamenti i Shkencave Mjekësore
- Departamenti i Shkencave Filologjike
- Departamenti i Letërsisë
- Departamenti i Arteve të Bukura
- Departamenti i Muzikës dhe Muzikologjisë
- Departamenti i Shkencave Teknike
Anëtarësia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ka katër klasë të anëtarëve:[7]
- Anëtarë të plotë
- Anëtarë të asociuar
- Anëtarë të nderit
- Anëtarë korrespodent
Udhëheqësit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]| Fotografi | Udhëheqësi | MAndati |
|---|---|---|
|
Franjo Rački | 1866–1886 |
| Pavao Muhić | 1886–1890 | |
| Josip Torbar | 1890–1900 | |
|
Tadija Smičiklas | 1900–1914 |
|
Tomislav Maretić | 1914–1918 |
| Vladimir Mažuranić | 1918–1921 | |
| Gustav Janeček | 1921–1924 | |
| Gavro Manojlović | 1924–1933 | |
| Albert Bazala | 1933–1941 | |
| Tomo Matić | 1941–1946 | |
|
Andrija Štampar | 1946–1958 |
|
Grga Novak | 1958–1978 |
| Jakov Sirotković | 1978–1991 | |
| Ivan Supek | 1991–1997 | |
| Ivo Padovan | 1997–2004 | |
|
Milan Moguš | 2004–2010 |
|
Zvonko Kusić | 2010–present |
Shënime dhe referenca
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ http://www.novilist.hr/Znanost-i-tehnologija/Znanost/Izabrani-novi-clanovi-Hrvatske-akademije-znanosti-i-umjetnosti
- ^ "Presidency of the Academy". Croatian Academy of Sciences and Arts. Marrë më 2009-01-15.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Izmjene i dopune financijskog plana Hrvatske akademije znanosti i umjetnosti za 2014" (PDF) (në kroatisht). Croatian Academy of Sciences and Arts. Marrë më 2014-09-20.
- ^ The adjective "Yugoslav" was coined in mid-19th century by the movement that sought national unity of the South Slavs from Austria-Hungary with their eastern neighbors.
- ^ "The Founding of the Academy". Croatian Academy of Sciences and Arts. Marrë më 2009-01-17.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Classes of Academy". Croatian Academy of Sciences and Arts. Marrë më 2009-01-14.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Members of Academy". Croatian Academy of Sciences and Arts. Marrë më 2009-01-14.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)