Alice Ball

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Alice Ball
U lind në(1892-07-24)korrik 24, 1892
Seattle, Washington,
VdiqGabim: Nevojitet datë e vlefshme vdekjeje (data e parë): data, muaji, viti
Seattle, Washington, U.S.
ShtetësiaAmerikane
ShkollimiUniversiteti i Hawaii
Universiteti i Washington
Njohur përTrajtimi i lebrës
Karriera shkencore
FushatKimi

Alice Augusta Ball (24 korrik 1892 - 31 dhjetor 1916) ishte një kimiste amerikane që zhvilloi "Metodën e Topit", trajtimin më efektiv për lebrën gjatë fillimit të shekullit të 20-të. [1] Ajo ishte gruaja e parë dhe afrikano-amerikania e parë që mori një diplomë master nga Universiteti i Hawaii dhe ishte gjithashtu profesoresha e parë e kimisë Afro-amerikane në këtë universitet. [2]

Jeta dhe edukimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Alice Augusta Ball lindi më 24 korrik 1892, në Seattle, Washington.[3] [4] Familja e saj ishte e klasës së mesme dhe në gjendje të mirë, pasi babai i Ballit ishte një redaktor gazete i Colored Citizen, fotograf dhe avokat. [5] Pavarësisht se janë anëtarë dhe avokatë të shquar të komunitetit afrikano-amerikan, të dy prindërit e Ball janë të shënuar si "Bardhë" në certifikatën e saj të lindjes. Kjo mund të ketë qenë një përpjekje për të zvogëluar paragjykimin dhe racizmin që vajza e tyre do të përballej dhe do ta ndihmonte atë të "kalonte" në shoqërinë e bardhë.


Pas diplomimit, Ballit iu ofruan shumë bursa. Ajo mori një ofertë nga Universiteti i California Berkeley, si dhe Kolegji i Hawaii (tani Universiteti i Hawaii ), ku vendosi të studionte për një master në kimi. [6] Në Kolegjin e Hawaiit, teza e saj e masterit përfshinte studimin e vetive kimike të specieve bimore Kava. Për shkak të këtij hulumtimi dhe kuptimit të saj të përbërjes kimike të bimëve, më vonë ajo u afrua nga Harry T. Hollmann për të studiuar vajin e chaulmoogra dhe vetitë e tij kimike. Vaji Chaulmoogra kishte qenë trajtimi më i mirë në dispozicion për lebrën për qindra vjet, dhe Ball zhvilloi një formë injeksioni shumë më efektive. Në 1915 ajo u bë gruaja e parë dhe e para Amerikane e Zezë që u diplomua me një master në Kolegjin e Hawaiit. [7] Ajo ishte gjithashtu "kimistja dhe instruktorja kërkimore" e parë afrikano-amerikane në departamentin e kimisë të Kolegjit të Hawaiit. [8]

Trajtimi i lebrës[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në Universitetin e Hawaii, Ball hulumtoi përbërjen kimike dhe parimin aktiv të Piper methysticum (kava) për tezën e masterit. [9] Për shkak të kësaj pune, ajo u kontaktua nga Dr. Harry T. Hollmann në Spitalin Kalihi në Hawaii, i cili kishte nevojë për një ndihmës për kërkimet e tij në trajtimin e lebrës . [10]

Në atë kohë, lebra ose Sëmundja e Hansen ishte një sëmundje shumë e stigmatizuar, praktikisht pa asnjë shans për t'u rikuperuar. Njerëzit e diagnostikuar me lebër u internuan në ishullin Hawaii Molokai me shpresën se do të vdisnin atje. [11] [12] Trajtimi më i mirë i disponueshëm ishte vaji chaulmoogra, nga farat e pemës Hydnocarpus wightianus nga nënkontinenti Indian, i cili ishte përdorur në mënyrë medicinale që nga fillimi i viteve 1300. Por trajtimi nuk ishte shumë efektiv dhe çdo metodë e aplikimit kishte probleme. Ishte shumë ngjitës për t’u përdorur në mënyrë efektive në nivel lokal, dhe si injeksion qëndrueshmëria viskoze e vajit bëri që ai të grumbullohej nën lëkurë dhe të formonte fshikëza në vend që të absorbohej.

Në moshën 23 vjeç, Ball zhvilloi një teknikë për ta bërë vajin injektues dhe të absorbueshëm nga trupi. Teknika e saj përfshinte izolimin e përbërjeve të esterit nga vaji dhe modifikimin e tyre kimik, duke prodhuar një substancë që mbante vetitë terapeutike të vajit dhe absorbohej nga trupi kur injektohej. [13] Fatkeqësisht, për shkak të vdekjes së saj të parakohshme, Ball nuk ishte në gjendje të botonte gjetjet e saj revolucionare. [14] Arthur L. Dean, një kimist dhe më vonë president i Universitetit të Hawaii, vodhi punën e saj, botoi zbulimet dhe filloi prodhimin e sasive të mëdha të ekstraktit të injeksionit të chaulmoogra. [15] Dean publikoi zbulimet pa i dhënë ball Ballit dhe e quajti teknikën me emrin e tij. Në vitin 1920, një mjek nga Hawaii raportoi në Gazetën e Shoqatës Amerikane të Mjekëve se 78 pacientë ishin lëshuar nga Spitali Kalihi nga bordi i ekzaminuesve shëndetësorë pas trajtimit me injeksione të vajit të modifikuar të chaulmoogra të Ballit. [16] [17] Esteri i izoluar i etilit mbeti trajtimi i preferuar për lebrën derisa ilaçet sulfonamide u zhvilluan në vitet 1940.

Vetëm disa vjet pas vdekjes së saj Hollmann u përpoq të korrigjojë këtë padrejtësi. Ai botoi një letër në 1922 duke i dhënë kredite Ball-it, duke e quajtur formën e injektimit të vajit "Metoda e Ball-it". [18] Fatkeqësisht, ajo ende mbeti e harruar në të dhënat shkencore. [19] Në vitet 1970, Kathryn Takara dhe Stanley Ali, profesorë në Universitetin e Hawaiit, kërkuan arkivat për të gjetur kërkimet e Ballit. Pas dekadave të shumta ata ishin në gjendje të nxirrnin në pah përpjekjet dhe arritjet e saj, duke i dhënë asaj kredi që fitoi.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

 

Linqe te jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Jackson, Miles (2007-09-20). "Ball, Alice Augusta". Black Past. Marrë më 15 maj 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Brown, Jeannette (2012). African American Women Chemists (në anglisht). New York: Oxford University Press. fq. 19–24. ISBN 978-0-19-974288-2.
  3. ^ Jackson, Miles (2004). "African Americans in Hawai'i". Social Process in Hawai'i (në anglisht). 43: 168–174. Arkivuar nga origjinali më 10 shkurt 2020. Marrë më 15 maj 2013.
  4. ^ Collins, Sibrina Nichelle (12 maj 2016). "Alice Augusta Ball". Undark (në anglisht).
  5. ^ "Newspapers". Montana’s African American Heritage Resources (në anglisht).
  6. ^ Mendheim, Beverly (shtator 2007). "Lost and Found: Alice Augusta Ball, an Extraordinary Woman of Hawai'i Nei". Northwest Hawaii Times. Arkivuar nga origjinali më 6 tetor 2014. Marrë më 17 maj 2013. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Jackson, Miles (2007-09-20). "Ball, Alice Augusta" (në anglisht). Black Past. Marrë më 15 maj 2013.
  8. ^ "Ball, Alice Augusta". Scholar Space (në anglisht). Marrë më 20 nëntor 2017.
  9. ^ University of Hawaii at Manoa. "Ball, Alice Augusta". Scholar Space. Marrë më 15 maj 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Mendheim, Beverly (shtator 2007). "Lost and Found: Alice Augusta Ball, an Extraordinary Woman of Hawai'i Nei". Northwest Hawaii Times. Arkivuar nga origjinali më 6 tetor 2014. Marrë më 17 maj 2013. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ Swaby, Rachel (2015). Headstrong: 52 Women Who Changed Science—and the World (në anglisht). New York: Broadway Books. fq. 11–13. ISBN 9780553446791.
  12. ^ "Alice Ball and the Fight against Leprosy". Bluestocking Oxford (në anglisht). 2016-02-29. Marrë më 2018-11-04.
  13. ^ Ignotofsky, Rachel (2016). "Women in Science: 50 Fearless Pioneers Who Changed the World" Ten Speed Press: pp.45
  14. ^ Maggs, Sam (2016). "Wonder Women: 25 Innovators, Inventors, and Trailblazers Who Changed History." Quirk Books: pp. 36-39.
  15. ^ Wermager, Paul; Carl Heltzel (shkurt 2007). "Alice A. Augusta Ball" (PDF). ChemMatters. 25 (1): 16–19. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 2014-07-13. Marrë më 18 qershor 2014. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ University of Hawaii at Manoa. "Ball, Alice Augusta" (në anglisht). Scholar Space. Marrë më 15 maj 2013.
  17. ^ "Alice Ball and the Fight against Leprosy". Bluestocking Oxford (në anglisht). 2016-02-29. Marrë më 2018-11-04.
  18. ^ Hollmann, Harry T. (1922). "The Fatty Acids of Chaulmoogra Oil in the Treatment of Leprosy and Other Diseases". Archives of Dermatology and Syphilology (në anglisht). 5: 94–101 – nëpërmjet Google books.
  19. ^ Cederlind, Erika (29 shkurt 2008). "A tribute to Alice Bell: a Scientist whose Work with Leprosy was Overshadowed by a White Successor". The Daily of the University of Washington (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2014-08-06. Marrë më 19 maj 2013.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Alice_Ball&oldid=2646660"