Universiteti i Kalifornisë, Berkeley

Coordinates: 37°52′12″N 122°15′32″W / 37.870°N 122.259°W / 37.870; -122.259
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë












Universiteti i Kalifornisë, Berkeley

Themeluar:23 Mars 1868
Nr. i profesorëve:23524 (2020)
Studentë:45057
Faqja e internetit:www.berkeley.edu


Universiteti i Kalifornisë, Berkeley, (i njohur edhe si Berkeley, UC Berkeley, dhe Cal)[1] është një universitet publik e kërkimor i cili ndodhet në Berkeley, Kaliforni. I themeluar në vitin 1868, Berkeley është universiteti i dhjetë më i vjetër kërkimor i lidhur me sistemin e Universitetit të Kalifornisë, dhe shpesh është cituar si universiteti publik më i miri në Shtetet e Bashkuara dhe në mbarë botën.[2][3][4][5][6][7]

Hyrje[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

I themeluar në vitin 1868, si rezultat i shkrirjes së Kolegjit privat të Kalifornisë dhe Kolegjit publik Bujqësor, Minierave, dhe Arteve Mekanike në Oakland, ky institucion i arsimit të lartë ofron rreth 350 programe universitare të studimit me një gamë të gjerë të disiplinave.[8] Sipas të ashtuquajturit Dwinelle Bill të 5 Marsit 1868 (Karta e Kuvendit të Kalifornisë Nr 583) deklaronte se "Universiteti për funksionimin e tij duhet të sigurojë për hartimin e saj, për të siguruar udhëzime dhe arsimim të plotë në të gjitha departamentet e shkencave, letërsi dhe arti, industriale dhe profesionale, dhe të arsimit të përgjithshëm dhe të programeve të veçanta të përgatitjes profesionale..." [9][10] Universiteti i Kalifornisë Berkeley i bashkë-menaxhon edhe tri institucione tjera të arsimit të lartë si janë: Departamenti i Shteteve të Bashkuara për Energjinë e Laboratorëve e Kombëtar, duke përfshirë Lawrence Berkeley National Laboratory, Lawrence Livermore National Laboratory dhe Los Alamos National Laboratory për Departamentit Amerikan të Energjisë, dhe është shtëpi për shumë institucione dhe organizata  kërkimore me famë botërore, duke përfshirë Institutin e Kërkimeve Shkencore Matematikore dhe Laboratorin Shkencor të Hapësirës.

Studentë të Universitetit Berkeley kanë fituar 91 Çmime Nobel (duke përfshirë 32 studentë laureatë të Nobelit), 9 Wolf Price, 13 Medalje (duke përfshirë edhe 3 studentë medalist), 22 çmime Turing (duke përfshirë 11 studentë), 45 bursa MacArthur,[11] 20 Academy Awards, 14 Çmime Pulitzer"[12] dhe 117 Medalje Olimpike ari (51 argjendi dhe 39 të bronzta).[13] Deri më sot, së bashku me Berkeley Lab, shkencëtarët dhe hulumtuesit e Berkeley UC kanë zbuluar 16 elemente kimike nga Sistemi Periodik i elementeve kimike – më shumë se çdo tjetër universitet në botë.[14][15] Lawrence Livermore Lab gjithashtu ka zbuluar apo bashkë-zbuluar gjashtë elemente kimike (113 deri 118).[16][17] Berkeley është njëri nga anëtarët themelues të Shoqatës Amerikane të Universiteteve dhe vazhdon ta ketë shumë të lartë veprimtarinë kërkimore me $744 milionë dollarë në kërkim dhe zhvillim, shpenzime fiskale për vitin që përfundoi më 30 qershor 2014.[18][19]

Berkeley, konsiderohet nga renditja Botërore e Arsimit Universitar të Universiteteve si një nga gjashtë universitetet udhëheqëse në botë në renditjen e vitit 2016[20] dhe në vitin 2015 është renditur i treti ndër universitetet më të Mira botërore në renditjen e Universiteteve të kryer në SHBA dhe rreth 50 vende të tjera sipas U.S. News.[21] Renditja Akademike e Universiteteve të Botës (ARWU) e renditi gjithashtu Universitetin Berkley të Kalifornisë, të tretin në botë në përgjithësi, dhe të parin ndër universitetet publike.

Personalitete të shquara të lidhura me UC Berkeley[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Shënime dhe referenca[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "University of California, Berkeley, Name Guidelines". Arkivuar nga origjinali më 7 prill 2014. Marrë më 24 qershor 2014. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ "The 10 Best Public Universities in America". colleges.usnews.rankingsandreviews.com. Arkivuar nga origjinali më 3 mars 2016. Marrë më 2016-09-09. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Peterson-Withorn, Chase. "The Full List Of Forbes' Best Value Schools 2016". Marrë më 2016-09-11. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ "Top World University Rankings | US News Best Global Universities". www.usnews.com. Marrë më 2016-09-09. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ "ARWU World University Rankings 2016 | Academic Ranking of World Universities 2016 | Top 500 universities | Shanghai Ranking - 2016". www.shanghairanking.com. Arkivuar nga origjinali më 1 qershor 2020. Marrë më 2016-09-09. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "World University Rankings". 2015-09-30. Marrë më 2016-09-09. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ "World Reputation Rankings". 2016-04-21. Marrë më 2016-09-09. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "History – UC Berkeley". Berkeley.edu. Marrë më 8 qershor 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ "History of UC Berkeley". University of California, Berkeley. Arkivuar nga origjinali më 8 shkurt 2011. Marrë më 23 nëntor 2016. Founded in the wake of the gold rush by leaders of the newly established 31st state, the University of California's flagship campus at Berkeley has become one of the preeminent universities in the world. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Berndahl, Robert (8 tetor 1998). "The Future of Flagship Universities". University of California, Berkeley. Arkivuar nga origjinali më 7 shkurt 2011. Marrë më 23 nëntor 2016. The issue I want to talk about tonight is the future of "flagship" universities, institutions like the University of Texas at Austin, or Texas A&M at College Station, or the University of California, Berkeley. This is not an easy topic to talk about for a number of reasons, not the least of which is the fact that those of us in "systems" of higher education are frequently actively discouraged from using the term "flagship" to refer to our campuses because it is seen as hurtful to the self-esteem of colleagues at other institutions in our systems. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ Maclay, Kathleen (28 shtator 2010). "Two young faculty members named MacArthur "genius" fellows". Newscenter.berkeley.edu. Marrë më 8 qershor 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ "Five UC alums win 2016 Pulitzer Prizes". University of California. Marrë më 2016-04-23. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ "California Golden Bears Olympians". calbears.com. Marrë më 2016-08-23. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ "Chemical Elements Discovered at Lawrence Berkeley National Laboratory". Lbl.gov. 7 qershor 1999. Marrë më 7 mars 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ "Branding the Elements: Berkeley Stakes its Claims on the Periodic Table". Cal Alumni Association. Marrë më 2016-03-07. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ "It's Elementary: Berkeley Can Bask in the Glow as More Elements Hit Periodic Table". Cal Alumni Association. Arkivuar nga origjinali më 8 mars 2016. Marrë më 2016-03-07. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ "Lawrence Livermore credited with discovery of elements 115, 117 and 118". Lawrence Livermore National Laboratory. Marrë më 2016-03-13. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ "Member Institutions and Years of Admission". Association of American Universities. 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  19. ^ "Rankings by total R&D expenditures". National Science Foundation. Arkivuar nga origjinali më 13 janar 2017. Marrë më 23 qershor 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  20. ^ "World Reputation Rankings 2016". Times Higher Education. Marrë më 5 maj 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Nuk lejohet formatim teksti në: |publisher= (Ndihmë!)
  21. ^ "University of California--Berkeley: Overall Rankings". U.S. News & World Report. Marrë më 7 nëntor 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Nuk lejohet formatim teksti në: |publisher= (Ndihmë!)

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Koordinatat: 37°52'12"N 122°15'32"W / 37.870°N 122.259°W / 37.870; -122.25937°52′12″N 122°15′32″W / 37.870°N 122.259°W / 37.870; -122.259