Dragoi kinez

Dragoi kinez

Dragoi kinez eshte nje krijesë legjendare në mitologjinë, folklorin dhe kulturën kineze. Dragonjtë kinezë kanë shumë forma të ngjashme me kafshët si breshkat dhe peshqit, por zakonisht përshkruhen si gjarpëri me katër këmbë. Ata tradicionalisht simbolizojnë fuqi të fuqishme dhe të mbara, veçanërisht kontrollin mbi ujin, reshjet e shiut, tajfunët dhe përmbytjet. Dragoi është gjithashtu një simbol i fuqisë, forcës dhe fatit të mirë për njerëzit që janë të denjë për të në kulturën e Azisë Lindore. Gjatë ditëve të Kinës Perandorake, Perandori i Kinës zakonisht përdorte dragoin si një simbol të forcës dhe fuqisë së tij perandorake.

Dragoi kinez nuk është si ata perëndimorë (me të cilët ata ndoshta nuk janë fare të lidhur), të cilët shpesh shihen si përbindësha që marrin frymë, por zakonisht shoqërohen me ujë dhe qëndrojnë për pushtet, mençuri, paqe dhe harmoni.

Përshkrimet e dragonjve

Përshkrimet neolotike

Dragonjtë ose përshkrime si dragoi janë gjetur gjerësisht në vendet arkeologjike të periudhës neolitike në të gjithë Kinën. Disa nga përshkrimet më të hershme të dragoit u gjetën në vendet e kulturës Xinglongwa. Vendet e kulturës Yangshao në Xi'an kanë prodhuar enë balte me motive dragoi. Një vendvarrim Xishuipo në Puyang i cili është i lidhur me kulturën Yangshao tregon një mozaik të madh dragoi të bërë nga predha molusqe. Kultura Liangzhu prodhoi gjithashtu modele të ngjashme me dragoin. Faqet e kulturës Hongshan në Mongolinë e Brendshme të sotme prodhuan objekte dragoi lodh në formën e dragoit të derrit që janë paraqitjet e para 3-dimensionale të dragoit kinez.

Një formë e tillë e hershme ishte dragoi derr. Është një krijesë e mbështjellë, e zgjatur me një kokë që i ngjan një derri. Karakteri për "dragon" në shkrimet më të hershme kineze ka një formë të ngjashme të mbështjellë, siç bëjnë amulelet e dragoit të lodhit të mëvonshëm nga dinastia Shang.

Nëntë bijtë e dragoit

Artikulli kryesor: Nëntë bijtë e dragoit

Disa tekste të dinastisë Ming rendisin ato që pretendoheshin si Nëntë bijtê e dragoit (龍生九子), dhe më pas këto shfaqen dukshëm në historitë dhe shkrimet e njohura kineze.

Kthetrat e dragoit

Dragonjtë e hershëm kinezë janë përshkruar me dy deri në pesë kthetra. Vende të ndryshme që kanë adoptuar dragoin kinez kanë preferenca të ndryshme; në Mongoli dhe Kore, përdoren dragonj me katër kthetra, ndërsa në Japoni, dragonjtë me tre kthetra janë të zakonshëm. Në Kinë, dragonjtë me tre kthetra u përdorën gjerësisht në rroba gjatë dinastisë Tang. Përdorimi i motivit të dragoit u kodifikua gjatë dinastisë Yuan, dhe dragoit me pesë kthetra u bënë të rezervuara për përdorim nga perandori, ndërsa princat përdorën dragonj me katër kthetra. Feniksët dhe dragonjtë me pesë kthetra me dy brirë nuk mund të përdoren në rrobat e zyrtarëve dhe objekteve të tjera të tilla si pllaka dhe enë në dinastinë Yuan. Është përcaktuar më tej se për njerëzit e zakonshëm, "është e ndaluar të veshin çdo leckë me modele të Qilin, Fenghuang mashkull (feniksi kinez), lepuri i bardhë, Lingzhi, Dragua me dy brirë me pesë gishta, Tetë Dragonë, Nëntë Dragonë, 'Dhjetë mijë vitet', karakteri fat-jetëgjatësi dhe Verdha e Artë etj."

Referime kulturore

Numri nëntë

Numri nëntë është i veçantë në Kinë pasi shihet si numër i qiellit dhe dragoit kinezë janë të lidhur shpesh me të. Për shembull, një dragua kinez zakonisht përshkruhet në terma të nëntë atributeve dhe zakonisht ka 117 (9 × 13) shkallë – 81 (9 × 9) Yang dhe 36 (9 × 4) Yin. Kjo është edhe arsyeja pse ekzistojnë nëntë forma të dragoit dhe ka 9 djem të dragoit. Muri i Nëntë Dragoit është një mur shpirtëror me imazhe të nëntë dragonjve të ndryshëm dhe gjendet në pallatet dhe kopshtet kineze perandorake. Për shkak se nëntë u konsiderua si numri i perandorit, vetëm zyrtarët më të vjetër u lejuan të vishnin nëntë dragonj në rrobat e tyre - dhe pastaj vetëm me mantelin e mbuluar plotësisht me pallto. Zyrtarët e rangut të ulët kishin tetë ose pesë dragonj në rrobat e tyre, përsëri të mbuluar me pallto; edhe vetë perandori kishte veshur mantelin e tij të dragoit me një nga nëntë dragonjtë e tij të fshehur nga pamja.

Dragoi në zodiakun kinez

Artikulli kryesor: Dragoi (zodiak)

Dragoi është një nga 12 kafshët në zodiakun kinez i cili përdoret për të caktuar vitet në kalendarin kinez. Mendohet se çdo kafshë shoqërohet me disa tipare të personalitetit. Vitet e dragoit janë zakonisht më të popullarizuara për të pasur fëmijë. Ka më shumë njerëz të lindur në vitet e dragoit sesa në çdo vit tjetër kafshësh të zodiakut.