Feminizmi radikal
Feminizmi radikal është një perspektivë brenda feminizmit që kërkon një rirenditje radikale të shoqërisë në të cilën supremacia mashkullore eliminohet në të gjitha kontekstet shoqërore dhe ekonomike, duke pranuar se përvojat e grave ndikohen gjithashtu nga ndarje të tjera shoqërore si në racë, klasë dhe orientimi seksual. Ideologjia dhe lëvizja u shfaqën në vitet 1960.[1][2][3]
Feministët radikalë e shohin shoqërinë në thelb si një patriarki në të cilën burrat dominojnë dhe shtypin gratë. Feministët radikalë kërkojnë të shfuqizojnë patriarkinë në një luftë për të çliruar gratë dhe vajzat nga një shoqëri e padrejtë e perceptuar duke sfiduar normat dhe institucionet ekzistuese shoqërore. Kjo luftë përfshin kundërshtimin e objektivizimit seksual të grave, rritjen e ndërgjegjësimit të publikut për çështje të tilla si përdhunimi dhe dhuna të tjera kundër grave, sfidimi i konceptit të roleve gjinore dhe sfidimi i asaj që feministët radikal e shohin si një kapitalizëm të racizuar dhe gjinor që karakterizon Shtetet e Bashkuara dhe shumë vende të tjera. Sipas Shulamith Firestone në The Dialectic of Sex (1970): "Qëllimi përfundimtar i revolucionit feminist duhet të jetë, ndryshe nga ai i lëvizjes së parë feministe, jo vetëm eliminimi i privilegjit mashkullor, por i vetë dallimit gjinor: dallimet gjenitale midis qenieve njerëzore nuk do të kishin më rëndësi kulturore”.[4] Ndërsa feministët radikalë besojnë se dallimet në organet gjenitale dhe karakteristikat dytësore seksuale nuk duhet të kenë rëndësi kulturore apo politike, ato gjithashtu pohojnë se roli i veçantë i grave në riprodhim duhet të njihet dhe të akomodohet pa ndëshkime në vendin e punës, dhe disa kanë argumentuar se duhet të ofrohet kompensim për këtë punë thelbësore shoqërore.[4]
Feministët radikalë e gjejnë shkakun rrënjësor të shtypjes së grave në marrëdhëniet patriarkale gjinore, në krahasim me sistemet ligjore (si në feminizmin liberal) ose konfliktin e klasave (si në feminizmin marksist). Feminizmi i hershëm radikal, i lindur brenda feminizmit të valës së dytë në vitet 1960,[5] zakonisht e shikonte patriarkalin si një "dukuri transhistorike"[6] përpara ose më të thellë se burimet e tjera të shtypjes, "jo vetëm formën më të vjetër dhe më universale të dominimit, por formën kryesore" dhe model për të gjithë të tjerët.[7] Politikat e mëvonshme të rrjedhura nga feminizmi radikal varionin nga feminizmi kulturor në format sinkretike të feminizmit socialist (siç është anarka-feminizmi) që i vendosin çështjet e klasës sociale, ekonomisë dhe të ngjashme në të njëjtin nivel me patriarkalizmin si burime shtypjeje.[8]
Shiko edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Willis 1984, pp. 91–118
- ^ Giardina, Carol (2010). Freedom for Women : Forging the Women's Liberation Movement, 1953–1970. University Press of Florida. ISBN 978-0813034560. OCLC 833292896.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Martins, Amanda (14 maj 2019). "Feminist Consciousness: Race and Class". Meeting Ground. Marrë më 15 shtator 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ a b Firestone 1970, f. 11.
- ^ Willis 1984, f. 118.
- ^ Willis 1984, f. 122.
- ^ Willis 1984, f. 123.
- ^ Willis 1984, ff. 117, 141.