Fort Lauderdale, Florida

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Fort Lauderdale, Florida
Qytet
Pamje ajrore nga Fort Lauderdale
Pamje ajrore nga Fort Lauderdale
Flamuri i {{{official_name}}}
Flamuri
Stema zyrtare e {{{official_name}}}
Stema
Nofkat: 
Venecia e Amerikës
Popullsia
 • Gjithsej182.595[1]
{{{postal_code_type}}}
33301, 33304-33306, 33308-33309, 33312-33313, 33315-33316, 33334, 33394[2]
Faqja zyrtarewww.fortlauderdale.gov

Fort Lauderdale ( /ˈlɔːdərdeɪl/) është një qytet në shtetin amerikan Florida, 28 milje (45 km) në veri të Miami. Është zyra qendrore e qarkut Broward. Sa i përket regjistrimit të vitit 2018, qyteti ka një popullsi të vlerësuar prej 182.595.[3] Fort Lauderdale është një qytet kryesor i zonës metropolitane të Miamit, e cila ishte shtëpia e rreth 6,198,782 njerëzve në vitin 2018.[4]

Fort Lauderdale është emëruar pas një seri kalatë të ndërtuara nga Shtetet e Bashkuara gjatë Luftës së Dytë Seminole. Kalatë morën emrin e tyre nga Majori William Lauderdale (1782–1838), vëllai më i ri i nënkolonel James Lauderdale. William Lauderdale ishte komandanti i shkëputjes së ushtarëve që ndërtuan fortesën e parë.[5] Zhvillimi i qytetit nuk filloi deri 50 vjet pasi kalatë u braktisën në fund të konfliktit.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Zona në të cilën qyteti i Fort Lauderdale do të themelohej më vonë u banua për më shumë se dy mijë vjet nga Indianët Tequesta.[6] Kontakti me eksploruesit spanjollë në shekullin e 16-të rezultoi katastrofike për Tequesta, pasi evropianët pa dashje sollën me vete sëmundje, të tilla si lia, për të cilat popullsitë vendase nuk patën rezistencë. Për Tequesta, sëmundja, e shoqëruar me konflikt të vazhdueshëm me fqinjët e tyre Calusa, kontribuan shumë në rënien e tyre gjatë dy shekujve të ardhshëm.[7] Deri në vitin 1763, kishin mbetur vetëm disa Tequesta në Florida, dhe shumica e tyre u evakuuan në Kubë kur spanjollët ia lëshuan Florida-në bitanikëve në vitin 1763, nën kushtet e Traktatit të Parisit (1763), i cili i dha fund Luftës Shtatë Vjeçare.[6] Megjithëse kontrolli i zonës ndryshoi midis Spanjës, Mbretërisë së Bashkuar, Shteteve të Bashkuara dhe Shteteve të Konfederatës së Amerikës, ajo mbeti kryesisht e pazhvilluar deri në shekullin e 20-të.

Zona e Fort Lauderdale ishte e njohur si "Zgjidhja e Re e Lumit" para shekullit të 20-të. Në vitet 1830 kishte afro 70 kolonistë që jetonin përgjatë lumit të Ri. William Cooley, ishte një bujk dhe shkatërrues, i cili tregtonte me indianët Seminole. Më 6 janar 1836, ndërsa Cooley po drejtonte një përpjekje për të shpëtuar një anije të shkatërruar, një bandë e Seminoles sulmoi fermën e tij, duke vrarë gruan dhe fëmijët e tij dhe mësuesin e fëmijëve. Fermat e tjera në vendbanim nuk u sulmuan, por të gjithë banorët e bardhë në zonë braktisën vendbanimin, duke ikur së pari në Fanari Cape Florida në Key Biscayne, dhe më pas në Key West.[8]

Gardhi i parë i Shteteve të Bashkuara me emrin Fort Lauderdale u ndërtua më 1838,[9] dhe më pas ishte një vend luftimesh gjatë Luftës së Dytë Seminole. Kalaja u braktis në 1842, pas përfundimit të luftës, dhe zona mbeti praktikisht e papopulluar deri në vitet 1890. Mbasi Frank Stranahan mbërriti në zonë në vitin 1893 për të operuar një traget përtej lumit të Ri, dhe përfundimi i hekurudhave në Florida East Coast përfundoi një rrugë nëpër zonë më 1896, që filloi çdo zhvillim i organizuar. Qyteti u përfshi në vitin 1911, dhe më 1915 u caktua selia e qarkut të Broward County të sapoformuar.[10]

Kur filloi Lufta e Dytë Botërore, Fort Lauderdale u bë një bazë e madhe amerikane, me një Stacion Ajror Detar për të trajnuar pilotët, operatorët e radarit dhe operatorët e kontrollit të zjarrit. U krijua gjithashtu një bazë roje bregdetare në Port Everglades.[11]

Deri në korrik të vitit 1961 vetëm të bardhët ishin të lejuar në plazhet e Fort Lauderdale. Nuk kishte plazhe për afrikano-amerikanët në qarkun Broward deri në vitin 1954, kur "Plazhi me ngjyra", sot Dr. Von D. Mizell-Eula Johnson State Park u hap në Dania Beach; megjithatë, nuk u ndërtua asnjë rrugë për të deri në vitin 1965. Më 4 korrik 1961 afrikano-amerikanët filluan një seri protestash, ecje, në plazhe që ishin jashtë kufijve të tyre, për të protestuar kundër "dështimit të qarkut për të ndërtuar një rrugë në plazhin e Negros”.[12] Më 11 korrik 1962 një verdikt nga Ted Cabot shkoi kundër politikës së qytetit për ndarjen racore të plazheve publike, dhe plazhet e qarkut Broward u dekretuan në vitin 1962.

Sot, Fort Lauderdale është një qendër kryesore e jahteve,[13] një nga destinacionet më të mëdha turistike të vendit dhe qendra e një divizioni metropolitane me 1.8 milion njerëz.

Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Sipas Zyrës së Regjistrimit të Shteteve të Bashkuara, qyteti ka një sipërfaqe gjithsej prej 38.6 milje katrorë (99.9 km2), 34.7 milje katrore (90.0 km2) është tokë dhe 3.8 milje katrore (9,9 km2) është ujë (9.87%).[14] Fort Lauderdale është i njohur për rrjetin e gjerë të kanaleve; ka 165 milje (266 km) rrugë ujore brenda kufijve të qytetit.[15]

Qyteti i Fort Lauderdale është ngjitur me Oqeanin Atlantik, përfshin 7 milje (11 km) plazhe.[16]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "Population and Housing Unit Estimates". Marrë më 4 qershor 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ "Fort Lauderdale, Florida Zip Code Boundary Map (FL)". Marrë më 15 shkurt 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "U.S. Census Bureau QuickFacts: Fort Lauderdale city, Florida". www.census.gov. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ "U.S. Census Bureau QuickFacts: Miami-Dade County, Florida; Broward County, Florida; Palm Beach County, Florida". www.census.gov. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ "Old Fort Lauderdale Museum-Sneak Preview". Fort Lauderdale Historical Society. Arkivuar nga origjinali më 23 prill 2003. Marrë më 10 shkurt 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ a b Hughes, Kenneth J (1993). "Three Tequesta and Seminole hunting camps on the edge of the Everglades" (PDF). Broward Legacy (Broward County Historical Commission). Vëll. 16 no. 3 and 4. fq. 31–42. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 9 prill 2008. Marrë më 2007-07-01. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ McGoun, Bill (1978). "A History of Broward County" (PDF). Broward Legacy (Broward County Historical Commission). Vëll. 2 no. 3 and 4. fq. 15–22. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 9 prill 2008. Marrë më 2007-07-03. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "Coastal History – The Seminole War Period". Vone Research. Arkivuar nga origjinali më 28 shtator 2007. Marrë më 11 shkurt 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ Butler, Stuart (1981). "Records in the Military Archives Division Which Relate to South Florida" (PDF). Broward Legacy (Broward County Historical Commission). Vëll. 4 no. 1 and 2. fq. 11–20. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 10 gusht 2007. Marrë më 2007-07-15. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ "The Creation of Broward County: Victory in Tallahassee" (PDF). Broward Legacy (Broward County Historical Commission). Vëll. 11 no. 3 and 4. 1988. fq. 6–8. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 9 prill 2008. Marrë më 2007-07-02. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ George, Paul S. (1991). "Submarines and Soldiers: Fort Lauderdale in World War II" (PDF). Broward Legacy (Broward County Historical Commission). Vëll. 14 no. 1 and 2. fq. 2–14. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 9 prill 2008. Marrë më 2007-07-05. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Deborah Work, My Soul Is a Witness: A History of Black Fort Lauderdale, pp. 138-48
  13. ^ Greater Fort Lauderdale Convention and Visitors Bureau (mars 2007). "Greater Fort Lauderdale 2006 Statistics". Press release. Archived from the original on 29 shtator 2007. https://web.archive.org/web/20070929000625/http://www.sunny.org/media/index.cfm?action=showArticle&articleID=447. Retrieved 2007-07-18. 
  14. ^ "Geographic Identifiers: 2010 Demographic Profile Data (G001): Fort Lauderdale city, Florida". U.S. Census Bureau, American Factfinder. Marrë më 22 tetor 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ "About Fort Lauderdale". City of Fort Lauderdale. Arkivuar nga origjinali më 7 gusht 2007. Marrë më 11 shkurt 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ "Fort Lauderdale Beach". City of Fort Lauderdale. Arkivuar nga origjinali më 5 korrik 2007. Marrë më 11 shkurt 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Fort_Lauderdale,_Florida&oldid=2458039"