Fortesa parahistorike e Bardhit të Madh
| Fortesa parahistorike në Bardh të Madh (Bellaçec) | |
|---|---|
| Lloji | Arkeologjike |
| Vendndodhja | Bardh i Madh, Fushë Kosovë, Kosovë |
| Ndërtuar | Parahistori |
| Emri zyrtar: Lokalitet Arkeologjik / Rezervat | |
| Lloji | Nën mbrojtje |
| Përcaktuar | 02-389/77 |
| Nr. i referencës | 712 |
Fortesa parahistorike e Bardhit të Madh (Bellaçec) është një monument i trashëgimisë kulturore në Bardhin e Madh, Fushë Kosovë, Kosovë.[1] Ky monument është i kategorisë "Arkeologjik", i miratuar me numër 02-389/77.
Historiku[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Kalaja parahistorike Bardhit të Madh (Bellaçeci) ndodhet në majë të një kodre të ulët, një konfiguracion i mbrojtur natyral i terrenit nga veriu, jugu dhe lindja, në njërën anë, dhe pengesat e përshkimit dhe hendekut nga pjesa perëndimore, që e bënë këtë vendbanim të fortifikuar një fortesë e rëndësishme për kohën e saj. Për më tepër, lumi Drenica rrjedh poshtë rrëzës së kodrës, ndërsa pak metra më në veri, Malet e Çyçavicës përshkojnë peizazhin përreth. Kalaja antike është në formë trapezoidale, me përmasa 70x50 metra brenda kalasë, ndërsa, përreth anës së jashtme karakterizohet nga radhë traversash të përbëra nga gurë të përzier toke dhe lumenjsh. Kjo pozitë e jashtëzakonshme gjeostrategjike e kalasë ishte ideale që banorët të vëzhgonin një zonë të gjerë të rajonit të Fushë Kosovës. Gërmimet konfirmuan vazhdimësinë e dëshmuar bazuar në materialin e zbuluar, pas më shumë se 28 shekujsh. Gjetjet e enëve prej argjile janë zbukuruar kryesisht me kanelura dhe pikat, tipike për stilin dekorues dardane të antikitetit, përkatësisht epokës së hekurit të vonë, kjo gjithashtu konfirmon prodhimin lokal dhe rajonal të qeramikës. Gërmimet arkeologjike të kryera në këtë vend, kryesisht në formën e llogoreve provuese të kryera në disa sezone që nga fundi i viteve gjashtëdhjetë të shekullit të kaluar për të vazhduar deri pas Luftës së Kosovës (1997-1999). Në vitin 2011, një studim gjeofizik i kryer me pajisjen gjeomagnetike, ka regjistruar tipare nëntokësore të përbërjeve së fortesës, ambiente të cilat do të vijnë në dritë përmes gërmimeve të ardhshme. Vazhdimësia e vendbanimit ishte aktive gjatë shekujve VIII - V para Krishtit. [2] [3]
Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Iliria
- Dardania
- Muzeu i Kosovës
- Arkeologjia e Kosovës
- Trashëgimia romake në Kosovë
- Vendbanimet neolitike në Kosovë
- Vendbanimet e kohës së metaleve në Kosovë
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ LISTA E TRASHËGIMISË KULTURORE PËR MBROJTJE TË PËRKOHSHME (PDF). Republika e Kosovës, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit. Marrë më 17 gusht 2016.
- ^ Berisha, Milot (2012). "Archaeological Guide of Kosova" (PDF) (në anglisht). Archaeological Institute and Ministry of Culture, Youth and Sports. fq. 48. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 17 prill 2019. Marrë më 20 shtator 2020.
- ^ "Fortesa parahistorike e Bardhit të Madh (Bellaçecit)" [Prehistoric Fortress at Bardh i Madh (Bellaçec)] (në anglisht dhe shqip). Marrë më 20 shtator 2020.[lidhje e vdekur]
Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Databaza e trashëgimisë kulturore të Kosovës Arkivuar 26 mars 2016 tek Wayback Machine