Fotiu I
Fotiu I ( Phōtios ; mes 810/820 – 6 shkurt 893), shkruhej gjithashtu Photius [1] ishte patriarku ekumenik i Kostandinopojës nga 858 në 867 dhe nga 877 në 886. [2] Ai njihet në Kishën Ortodokse Lindore si Shën Foti i Madh .
Vështrim[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Fotiu konsiderohet gjerësisht si udhëheqësi më i fuqishëm dhe më me ndikim i kishës së Konstandinopojës, pas kryepeshkopatës së Gjon Chrysostom -it rreth fundit të shekullit të pestë. Ai konsiderohet gjithashtu si intelektuali më i rëndësishëm i kohës së tij - "drita kryesore e rilindjes së shekullit të nëntë". [3] Ai ishte një figurë qendrore si në konvertimin e sllavëve në krishterim ashtu edhe në skizmën fotiane [4] dhe konsiderohet "[t] hartuesi i madh sistematik i Kishës Lindore, i cili zë një pozicion të ngjashëm me atë të Gratianit në Perëndim . " dhe " koleksioni i të cilit në dy pjesë... formoi dhe ende përbën burimin klasik të së drejtës së kishës së lashtë për Kishën Greke." [1]
Fotios ishte një burrë i arsimuar mirë nga një familje fisnike konstantinopoliane. Xhaxhai i madh i Fotios ishte një patriarku i mëparshëm i Kostandinopojës, Shën Tarasi . [5] Ai synonte të bëhej murg, por zgjodhi të ishte dijetar dhe burrë shteti. Në 858, Perandori Mikael III (r. 842–867) vendosi të kufizonte Patriarkun Ignatius në mënyrë që ta detyronte të jepte dorëheqjen dhe Fotios, ende një laik, u emërua për ta zëvendësuar. [6] Mes betejave për pushtet midis papës dhe perandorit bizantin, Ignatius u rivendos. Fotios e rifilloi pozitën kur vdiq Ignatius (877), me urdhër të perandorit bizantin. [6] Papa i ri, Gjoni VIII, miratoi rivendosjen e Fotios. [7] Katolikët e konsiderojnë si legjitim një Këshill të Katërt të Konstandinopojës (katolik romak) që anatemon Fotios, [6] ndërsa ortodoksët lindorë e konsiderojnë si legjitim një Këshill të Katërt të mëvonshëm të Kostandinopojës (ortodoks lindor), duke përmbysur të parin. [6] Këshillat e kontestuara shënojnë fundin e unitetit të përfaqësuar nga shtatë Koncilat e parë Ekumenik .
Fotios u kanonizua nga Kisha Ortodokse Lindore në vitin 1847.
Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Literatura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Featherstone, Jeffrey Michael and Signes-Codoñer, Juan (tranlators). Chronographiae quae Theophanis Continuati nomine fertur Libri I-IV (Chronicle of Theophanes Continuatus Books I-IV, comprising the reigns of Leo V the Armenian to Michael III), Berlin, Boston: De Gruyter, 2015.
- Kaldellis, A. (trans.). On the reigns of the emperors (the history of Joseph Genesios), Canberra: Australian Association for Byzantine Studies; Byzantina Australiensia 11, 1998.
- Ševčenko, Ihor (trans.). Chronographiae quae Theophanis Continuati nomine fertur Liber quo Vita Basilii Imperatoris amplectitur (Chronicle of Theophanes Continuatus comprising the Life of Basil I), Berlin: De Gruyter, 2011.
- Wahlgren, Staffan (translator, writer of introduction and commentary). The Chronicle of the Logothete, Liverpool University Press; Translated Texts for Byzantinists, vol. 7, 2019.
- Wortley, John (trans.). A synopsis of Byzantine history, 811-1057 (the history of John Scylitzes, active 1081), Cambridge University Press, 2010.
Lidhjet e jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Ikona dhe Synaksarion i Shën Fotios i Madh Ortodoks (6 shkurt)
- Patriarku Fotios i Kostandinopojës Jeta dhe përkthimet e veprave të tij
- Fragmenti i Fotius Photios përmbledhja e Librave 9–16 të Memnon of Heraclea's History of Heraclea Pontica
- Myrobiblion në Tertullian. Org
- Enciklopedia Katolike – Photius
- Opera greke Omnia nga Migne Patrologia Graeca me indekse analitike
- Shën Foti i Madh, Mystagogjia e Shpirtit të Shenjtë (përkthim në anglisht)
- Përkthimi i vazhdueshëm në anglisht i leksikut
- Photii biblioteca ex recensione Immanuelis Bekkeri, Berolini typis et impensis Ge. Reimeri, 1824–25, vëll. 1, vëll. 2 .
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ a b Fr. Justin Taylor, essay "Canon Law in the Age of the Fathers" (published in Jordan Hite, T.O.R., & Daniel J. Ward, O.S.B., "Readings, Cases, Materials in Canon Law: A Textbook for Ministerial Students, Revised Edition" [Collegeville, MN: The Liturgical Press, 1990]), p. 61
- ^ White, Despina Stratoudaki (1981). The Life of Patriarch Photios. Holy Cross Orthodox Press. ISBN 978-0-91658626-3. Marrë më 2014-01-03.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!); Parametri|work=është injoruar (Ndihmë!) - ^ Louth 2007, Chapter Seven: "Renaissance of Learning: East and West", p. 159; Mango 1980.
- ^ Treadgold 1983
- ^ Jenkins 1987, Chapter Thirteen: "Ignatius, Photius, and Pope Nicholas I", p. 168.
- ^ a b c d Cross & Livingstone 2005, "Photius".
- ^ Durant 1972.