Franz Schalk
Franz Schalk (27 maj 1863 - 3 shtator 1931) ishte një dirigjent austriak. Nga viti 1918 deri në vitin 1929 ai ishte drejtor i Operës Shtetërore të Vjenës, post të cilin e mbajti bashkërisht me Richard Strauss nga 1919 deri më 1924. Ai u përfshi më vonë në themelimin e Festivalit të Salzburgut.
Franz Schalk | |
---|---|
Background information | |
Lindi | 27 maj 1863 në Vjenë, Konfederata Gjermane |
Origjina | Austria |
Vdiq | 3 shtator 1931 në Rayhenau-an-der-Raks, Austria e Poshtme, Austri |
Zhanret | Operë |
Dirigjent, pedagog |
Jeta dhe karriera
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Lindur në Vjenë, ai studioi me kompozitorin Anton Bruckner. Nga viti 1900, ai ishte dirigjenti i parë i Operës Shtetërore të Vjenës (Hofoper). Midis 1904 dhe 1921, ai ishte kreu i Gesellschaft der Musikfreunde në Vjenë. Në vitin 1918 ai u bë drejtor i Operës Shtetërore të Vjenës (Staatsoper, pasardhëse e Hofoper), por që nga viti 1919 bashkëdrejtoi me Richard Strauss, me kompozitorin e mirënjohur që konsiderohet "në mënyrë të paqartë (megjithëse jozyrtare)" më të barabartë "të palës "(megjithë interpretimet e regjistruara të Schalk të Simfonive të 8-ta të Beethoven dhe Schubert në mënyrë virtuale aq të dalluara sa versionet e Strauss-it për tri simfonitë e fundit të Mozart, 5-të dhe 7-të e Beethoven-it, dhe disa nga parakalimet gjermane më të njohura).[1] Tensionet që vijnë si rezultat i ndarjes së paqartë të përgjegjësisë midis dy burrave përfundimisht çuan në dorëheqjen e Strauss.
Citati më i famshëm i Schalk është "Çdo teatër është një azil i çmendur, por një teatër i operës është reparti i të pashërueshmëve".
Sot, ai njihet më së miri për shoqërimin e tij me Anton Bruckner. Ai dha premierën e Simfonisë Nr. 5 të Bruckner më 1894, por me shkurtime dhe ndryshime të shumta të menduara nga shumica e autoriteteve për të qenë bërë pa miratimin e Bruckner. (Kompozitori ishte shumë i sëmurë për të marrë pjesë në premierë.) Versioni i Schalk i Simfonisë së Pestë ishte ai i zgjedhur për botimin e parë dhe ishte versioni i vetëm i dëgjuar nga audienca për gati dyzet vjet. Ndërsa shumë kritikë e kanë sulmuar atë për ndryshimet e tij të versioneve origjinale të shumë prej simfonive më të rëndësishme të Bruckner, të tjerët e besojnë atë për popullarizimin e veprave të mëdha të cilat përndryshe mund të kishin mbetur të panjohura. Dirigjenti i sotëm Leon Botstein është një analizues i shquar i versioneve të muzikës së Bruckner të Schalk, siç ishte Hans Knappertsbusch.
Schalk ishte gjithashtu i përfshirë në botimin e hershëm të Simfonisë Nr. 10 të Mahlerit.[2] Schalk dha premierën e operës së Richard Strauss Die Frau ohne Schatten më 1919.
Vdiq në vitin 1931, në moshën 68-vjeç. Disa nga punimet e tij si dirigjent janë ruajtur dhe janë në dispozicion në CD. Vëllai i madh i Schalk, Joseph, ishte gjithashtu një dirigjent dhe muzikant i shquar.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Gilliam, Bryan (1999). The Life of Richard Strauss (në anglisht). Cambridge University Press. fq. 112. ISBN 0-521-57895-7.
- ^ Bouwman, Frans (2005). "Mahler's Tenth Symphony: Rediscovered Manuscript Pages, Chronology, Influences and 'Performing Versions'". përmbledhur nga Barham, Jeremy (red.). Perspectives on Gustav Mahler (në anglisht). Burlington, VT: Ashgate. fq. 459. ISBN 0-7546-0709-7.
Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Franz Schalk në Enciklopedinë aeiou
- Një artikull rreth Bruckner, shkruar nga një këndvështrim pro-Schalk
- Regjistrimet në dispozicion Arkivuar 23 mars 2020 tek Wayback Machine