Gratë në Gjeorgji
Gratë në Gjeorgji jetojnë në një shoqëri që ka evoluar gjatë shekujve, pas dekadave të regjimit Sovjetik, që nga vitet 1990 e tutje, kultura ka pësuar ndryshime të shpejta shoqërore dhe vlera të reja, por gjithashtu është prekur nga paqëndrueshmëria ekonomike.
Konteksti historik
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit].jpg)
Në 26 maj 1918, Këshilli Kombëtar i Gjeorgjisë u nda në mënyrë të njëanshme nga Perandoria Ruse në rënie duke miratuar Aktin e Pavarësisë së Gjeorgjisë duke lindur Republikën Demokratike të Gjeorgjisë . Sipas këtij akti, “Republika Demokratike e Gjeorgjisë i garanton në mënyrë të barabartë çdo qytetari të saj të drejtat politike, pavarësisht nga kombësia, besimi apo rangu shoqëror ”.Në vitin 1919, gratë Gjeorgjiane ishin në gjendje të votonin në zgjedhjet e Asamblesë së re Kushtetuese të Gjeorgjisë . Zgjedhjet panë pesëmbëdhjetë kandidate gra që konkurruan për zgjedhje, pesë prej të cilave u zgjodhën në asamblenë prej 130 personash.[1] [2]
Në 1921 Gjeorgjia u aneksua nga Ushtria e Kuqe dhe mbeti pjesë e BRSS. Në vitin 1991, pas shpërbërjes Sovjetike, Gjeorgjia u bë një vend i pavarur. Ashtu si me vendet e tjera të ish-bllokut komunist, rimëkëmbja nga një ekonomi socialiste në një ekonomi tregu ishte e vështirë dhe papunësia, destabilizimi ekonomik dhe konfliktet e kanë dëmtuar popullsinë. [3] Për sa i përket popullsisë, më shumë se 8 nga 10 banorë janë Gjeorgjianë etnikë, por ka edhe pakica si Azerët dhe Armenët. Shumica dërrmuese e popullsisë është e Krishterë Ortodokse, por rreth një në dhjetë janë Myslimanë . Urbanizimi i vendit është 53,6% (vlerësimi 2015). Norma totale e fertilitetit (TFR) e 1,76 fëmijëve të lindur/grua (vlerësuar 2015) është nën normën e zëvendësimit. [4]
Dispozitat kushtetuese
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kushtetuta e Gjeorgjisë thotë në nenin 14 se:
Të gjithë janë të lirë nga lindja dhe janë të barabartë para ligjit, pavarësisht nga raca, ngjyra, gjuha, feja, opinionet politike dhe të tjera, përkatësia kombëtare, etnike dhe shoqërore, origjina, pasuria dhe titulli, vendbanimi.
Roli social i gruas
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Për shkak se kultura Gjeorgjiane është patriarkale, grave u jepet një formë kalorësiake respekti. [5] Gratë mund të kenë rolin e të dyjave si “ushkëçarëse dhe shtëpiake”. Shumica e punëve në shtëpi bëhen nga gratë. Statuja e Nënës së Gjeorgjisë ( Kartlis Deda) që qëndron në një monument në kodrat mbi Tbilisi, ndoshta më së miri simbolizon këtë karakter kombëtar: në dorën e majtë ajo mban një tas me verë me të cilën përshëndet miqtë e saj. dhe në të djathtë të saj ka një shpatë të zhveshur kundër armiqve të saj. Një nga sundimtarët më të rëndësishëm dhe më të fuqishëm të Gjeorgjisë ishte mbretëresha Tamar i Madh . Në historinë më të re, gratë Gjeorgjiane kanë qenë në gjendje të marrin poste të ndryshme në ushtri. [6] Shumë gra shërbejnë gjithashtu në fushën e zbatimit të ligjit dhe qeverisë . Megjithatë, asnjë grua nuk lejohet të bëhet priftëre e kishës Ortodokse apo mullahë myslimanë. [5] Të ashtuquajturat "stereotipe tradicionale të roleve sociale të përcaktuara nga gjinia" po pësojnë ndryshime për shkak të edukimit që po merr brezi i ri i grave. [5]
Punësimi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kodi i Punës i Gjeorgjisë ka disa mbrojtje për gratë. Neni 2 Marrëdhëniet e Punës para. Ndalon diskriminimin në bazë të "racës, ngjyrës, gjuhës, origjinës etnike ose sociale, kombësisë, origjinës, pronës, lindjes dhe vendbanimit”. [7] Art 27 jep leje lehonie, [7] dhe neni 36 dhe neni 37 në përgjithësi (dhe në mënyrë eksplicite në seksionet Art 36(2)g së bashku me Artin 37(3)c) mbrojnë gratë nga pushimi nga puna për shkak të lehonisë, lindjes dhe kujdesit për fëmijën, pushimin. për birësimin e një fëmije të porsalindur dhe leje shtesë për kujdesin e fëmijëve. [7] [8]
Dhuna në familje dhe trafikimi i qenieve njerëzore.
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në vitin 2006, Gjeorgjia vendosi Ligjin e Gjeorgjisë për Eliminimin e Dhunës në Familje . [9] Gjeorgjia ratifikoi Konventën e Këshillit të Evropës për Veprimin kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore në 2007. [10]
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Ugrekhelidze, Mariam (2018). "The five women who crafted the Georgian constitution". JAMnews (në anglisht). Marrë më 8 shkurt 2020.
- ^ "Exhibition honours women of Georgia's first Constituent Assembly in 1919-1921". Agenda.ge (në anglisht). Marrë më 2022-12-14.
- ^ "Georgian Foundation for Strategic and International Studies" (PDF). Gfsis.org (në anglisht). Marrë më 2016-06-17.
- ^ "The World Factbook". cia.gov (në ENGISH). Marrë më 17 qershor 2016.
{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjuhë e panjohur (lidhja) - ^ a b c "Culture of Georgia - history, people, traditions, women, beliefs, food, customs, family, social". everyculture.com (në E NGLISH). Marrë më 17 qershor 2016.
{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjuhë e panjohur (lidhja) - ^ Corso, Molly (8 mars 2013). "Georgia: Women Soldiers Fight for the Right to Fight Like Men" (në anglisht). Marrë më 17 qershor 2016 – nëpërmjet EurasiaNet.
- ^ a b c "Трудовой кодекс Грузии | ЮЛПП Законодательный Вестник Грузии" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 20 prill 2016. Marrë më 10 prill 2016.
- ^ "Law of Georgia on Gender Equality | LEPL Legislative Herald of Georgia" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 20 prill 2016. Marrë më 10 prill 2016.
- ^ "Law of Georgia on Elimination of Domestic Violence, Protection and Support of Victims of Domestic Violence | LEPL Legislative Herald of Georgia" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 21 prill 2016. Marrë më 11 prill 2016.
- ^ "Full list". coe.int (në anglisht). Marrë më 17 qershor 2016.