Filantropia

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Filantropia do të thotë dashuria ndaj njerëzimit. Një përkufizim tjetër konvencional është "iniciativa private, për të mirën publike, duke u fokusuar në kualitetin e jetës", e cila kombinon një traditë humaniste origjinale me një aspekt shkencor social, një koncept i cili është zhvilluar në shekullin XX. Përkufizimi gjithashtu shërben edhe për dallimin nga filantropia me përpjekjet biznesore, të cilat janë iniciativa private për të mirën private, ose ato publike ku me përpjekjet e qeverisë, të cilat janë iniciativa publike për të mirën publike, për shembull, duke u përqendruar në ofrimin e shërbimeve publike.[1] Një person që ushtron veprimtari filantropiste quhet filantrop.

Filantropia ka tipare dalluese nga bamirësia; sepse jo të gjitha aktivitetet bamirëse janë edhe aktivitete filantropiste. Një ndryshim tjetër i cituar shpesh është se bamirësia ka për qëllim lehtësimin e dhimbjes së një problemi të veçantë social, ndërsa filantropia përpiqet për të adresuar rrënjët e problemit — dallimi proverbial në mes të dhurimit të një peshku një njeriu të uritur, kundrejt aftësimit (mësimit) të tij për të peshkuar.

Etimologjia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në shek. II CE, Plutarku përdori konceptin grek "philanthrôpía" për të përshkruar qeniet superiore njerëzore. Gjatë Mesjetës, philanthrôpía ishte zëvendësuar nga bamirësia e Caritasit, dashuria vetëmohuese, të vlerësuara për shpëtimin dhe për ikjen nga purgatori. Filantropia ështe modernizuar nga Sir Francis Bacon në vitin 1600, i cili kryesisht është dalluar me përpjekjet e tij për parandalimin e zotërimit të kësaj fjale nga ana e hortikulturës. Francis Baconi konsideronte se philanthrôpía është sinonim për "të mirat", të cilat lidhen me konceptin e virtytit të Aristotelit, si shprehi e vetëdijshme e sjelljes së mirë. Samuel Johnson e përcaktoi filantropinë thjesht si "dashuria e njerëzimit, natyrë e mirë".[2] Ky përkufizim ende mbijeton edhe sot dhe shpesh është cituar si "dashuri e njerëzimit."[3] [4]

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Robert McCully. Philanthropy Reconsidered (2009) p 13
  2. ^ Johnson, S. (1979). A dictionary of the English language. London: Times Books.
  3. ^ "Mitchell Kutney: Philanthropy is what sustains the charitable sector, not money". Blue & Green Tomorrow. 2013-06-18. Marrë më 2014-11-08. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Paul Weindling, "Philanthropy and world health: the Rockefeller Foundation and the League of Nations Health Organisation." Minerva 35.3 (1997): 269–281.

Lexim shtesë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Adam, Thomas. Philanthropy, Patronage, and Civil Society: Experiences from Germany, Great Britain, and North America (2008)
  • Burlingame, D.F. Ed. (2004). Philanthropy in America: A comprehensive historical encyclopaedia (3 vol. ABC Clio).
  • Curti, Merle E. American philanthropy abroad: a history (Rutgers UP, 1963).
  • Grimm, Robert T. Notable American Philanthropists: Biographies of Giving and Volunteering (2002) excerpt
  • Hitchcock, William I. (2014) "World War I and the humanitarian impulse." The Tocqueville Review/La revue Tocqueville 35.2 (2014): 145–163.
  • Ilchman, Warren F. et al. Philanthropy in the World's Traditions (1998) Examines philanthropy in Buddhist, Islamic, Hindu, Jewish, and Native American religious traditions and in cultures from Latin America, Eastern Europe, the Middle East, Africa, and Asia. online Arkivuar 11 janar 2018 tek Wayback Machine
  • Jordan, W.K. Philanthropy in England, 1480–1660: A Study of the Changing Pattern of English Social Aspirations (1959) online Arkivuar 11 janar 2018 tek Wayback Machine
  • Kiger, Joseph C. Philanthropists and foundation globalization (Transaction Publishers, 2011).
  • Petersen, Jørn Henrik, Klaus Petersen, and Søren Kolstrup. "Autonomy, Cooperation or Colonization? Christian Philanthropy and State Welfare in Denmark." Journal of Church and State 56#1 (2014): 81–104.
  • Reich, Rob, Chiara Cordelli, and Lucy Bernholz, eds. Philanthropy in democratic societies: History, institutions, values (U of Chicago Press, 2016).
  • Zunz, Olivier. Philanthropy in America: A history (Princeton UP, 2014).