Historia e komunitetit rom
Populli Rom, referuar gjithashtu në varësi të nën-grupit si Romë, Sinti ose Sindhi ose Kale janë një grup etnik Euroaziatik, të cilët jetojnë kryesisht në Evropë. Ata e kanë origjinën në nënkontinentin Indian [1] [2] [3] dhe u larguan diku midis shekullit I pas Krishtit - shekullit të 2 pas Krishtit, si Tregtarë dhe u vendosën në Egjiptin Romak, përfundimisht u vendosën në Evropë, Perandorinë Bizantine . [4]
Origjina
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në gjuhën rome "Rom" do të thotë "një person ose një popull" [5] Shumë besojnë gjithashtu se ciganët janë pasardhës të tregtarëve nga kasta Vaisha, të cilët u larguan nga nënkontinenti Indian në shekullin 1 pas Krishtit - shekulli II pas Krishtit, përmes tregtisë indo-romake marrëdhëniet dhe u vendosën në Egjiptin Romak në Berenice Troglodotika . Në kohën e luftërave arabo-bizantine, ata u zhvendosën në perëndim me familjet e tyre si ndjekës të Kampit me Arabët në Perandorinë Bizantine, pas Betejës së Akroinonit, ata u vendosën në Frigji . [6]
Provat gjenetike identifikojnë një origjinë indiane për romët. [7] [8] Provat gjenetike lidhin popullin Romë me pasardhësit e grupeve të cilët emigruan nga nënkontinenti Indian drejt Egjiptit Romak gjatë shekullit të 1-të pas Krishtit - shekullit të dytë pas Krishtit.
Origjina e gjuhës
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Deri në mes të fundit të shekullit të 18-të, teoritë e origjinës së romëve ishin kryesisht spekulative. Në 1782, Johann Christian Christoph Rüdiger botoi kërkimin e tij që vinte në dukje marrëdhëniet midis gjuhës rome dhe hindustanit . [9] Puna vijuese mbështeti hipotezën që romani ndau një origjinë të përbashkët me gjuhët indo-ariane të Indisë Veriore, [10] me romët që u grupuan më ngushtë me sinhalezët në një studim të fundit. [11]
Mbërritja në Evropë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Nacionalizmi rom
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Shiko gjithashtu
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Afati kohor i historisë rome
- Emrat e popullit Rom
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Kenrick, Donald (2007). Historical Dictionary of the Gypsies (Romanies) (PDF) (bot. 2nd). Scarecrow Press. fq. xxxvii-xxxviii. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 3 mars 2012. Marrë më 3 shkurt 2015.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Kenrick, Donald (2007). Historical Dictionary of the Gypsies (Romanies) (bot. 2nd). Scarecrow Press. fq. 189.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Stephanie Pappas (6 dhjetor 2012). "Origin of the Romani People Pinned Down". LiveScience.com. Marrë më 24 dhjetor 2014.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Kenrick, Donald (2007). Historical Dictionary of the Gypsies (Romanies) (bot. 2nd). Scarecrow Press. fq. 126.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Cf. Ralph L. Turner, A comparative dictionary of the Indo-Aryan languages, p. 314. London: Oxford University Press, 1962-6.
- ^ Ian Hancock. "On Romani Origins and Identity". RADOC. Arkivuar nga origjinali më 2 mars 2013. Marrë më 24 dhjetor 2014.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Mendizabal, Isabel; Lao, Oscar; Marigorta, Urko M.; Wollstein, Andreas; Gusmão, Leonor; Ferak, Vladimir; Ioana, Mihai; Jordanova, Albena; Kaneva, Radka; Kouvatsi, Anastasia; Kučinskas, Vaidutis (dhjetor 2012). "Reconstructing the Population History of European Romani from Genome-wide Data". Current Biology. 22 (24): 2342–2349. doi:10.1016/j.cub.2012.10.039. PMID 23219723.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Bhanoo, Sindya N. (10 dhjetor 2012). "Genomic Study Traces Roma to Northern India (Published 2012)". The New York Times.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Rüdiger, Johann Christian Christoph. "On the Indic Language and Origin of the Gypsies" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 2006-09-29.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Halwachs, Dieter W. (21 prill 2004). "Romani - An Attempting Overview". Arkivuar nga origjinali më 17 shkurt 2005. Marrë më 26 gusht 2007.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Gray, Russell D.; Atkinson, Quentin D. (nëntor 2003). "Language-tree divergence times support the Anatolian theory of Indo-European origin". Nature. 426 (6965): 435–439. Bibcode:2003Natur.426..435G. doi:10.1038/nature02029. PMID 14647380.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)