Huldrych Zwingli
Huldrych ose Ulrich Zwingli [a] [b] (1 janar 1484 – 11 tetor 1531) ishte një udhëheqës i Reformacionit në Zvicër, i lindur gjatë një kohe të shfaqjes së patriotizmit zviceran dhe kritikave në rritje ndaj sistemit mercenar zviceran . Ai ndoqi Universitetin e Vjenës dhe Universitetin e Bazelit, një qendër studimore e humanizmit të Rilindjes . Ai vazhdoi studimet e tij ndërsa shërbeu si pastor në Glarus dhe më vonë në Einsiedeln, ku u ndikua nga shkrimet e Erasmusit.
Në 1519, Zwingli u bë Leutpriester (prifti i popullit) i Grossmünster në Cyrih ku filloi të predikonte idetë për reformën e Kishës Katolike. Në polemikën e tij të parë publike në 1522, ai sulmoi zakonin e agjërimit gjatë Kreshmës . Në botimet e tij, ai vuri në dukje korrupsionin në hierarkinë kishtare, promovoi martesën e priftërinjve dhe sulmoi përdorimin e imazheve në vendet e adhurimit. Ndër kontributet e tij më të shquara për Reformimin ishte predikimi i tij shpjegues, duke filluar në vitin 1519, përmes Ungjillit të Mateut, përpara se të përdorte përfundimisht interpretimin biblik për të kaluar nëpër tërë Dhiatën e Re, një largim rrënjësor nga mesha katolike . [9] Në 1525, ai prezantoi një liturgji të re kungimi për të zëvendësuar meshën. Ai gjithashtu u përplas me anabaptistët, gjë që rezultoi në persekutimin e tyre. Historianët kanë debatuar nëse ai e ktheu Cyrihun në një teokraci apo jo. [10]
Reformimi u përhap në pjesë të tjera të Konfederatës Zvicerane, por disa kantone rezistuan, duke preferuar të mbeten katolikë . Cvingili formoi një aleancë të kantoneve të reformuara që ndanë Konfederatën sipas linjave fetare. Në 1529, një luftë u shmang në momentin e fundit midis dy palëve. Ndërkohë, idetë e Zwinglit ranë në vëmendjen e Martin Luterit dhe reformatorëve të tjerë. Ata u takuan në Kolokuin e Marburgut dhe ranë dakord për shumë pika të doktrinës, por nuk arritën një marrëveshje për doktrinën e Pranisë së Vërtetë të Krishtit në Eukaristinë.
Në 1531, aleanca e Zwinglit zbatoi një bllokadë të pasuksesshme ushqimore në kantonet katolike. Kantonet u përgjigjën me një sulm në një moment kur Cyrihu ishte i papërgatitur keq dhe Zwingli vdiq në fushën e betejës . Trashëgimia e tij jeton në rrëfimet, liturgjitë dhe urdhrat e kishës së kishave të reformuara të sotme.
[ Nevojitet referencë për imazhin ]
- ^ Random House Webster's Unabridged Dictionary: "Zwingli".
- ^ Jackson 1900, p. 57.
- ^ Bainton 1995, p. 251.
- ^ Schuler, Schultess (eds.), Huldrici Zuinglii opera, 1830, p. 55.
- ^ Potter 1976.
- ^ Gäbler 1986.
- ^ Stephens 1986.
- ^ Furcha 1985.
- ^ Lawson, Steven (8 tetor 2018). "Zurich Revolutionary: Ulrich Zwingli". Ligionier Ministries. Arkivuar nga origjinali më 19 qershor 2021. Marrë më 28 tetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Robert Walton, Zwingli's Theocracy (Toronto University Press. 1967).
Gabim referencash: Etiketat <ref> ekzistojnë për një grup të quajtur "lower-alpha", por nuk u gjet etiketa korresponduese <references group="lower-alpha"/>