Kakarriqi (fis)
Kakarriqi (Kakarići ose Chacharucha dhe Cataruci në italisht) ishte një fis shqiptar i mesjetës. Ata banonin në fushën e Mbishkodrës, duke u shtrirë deri në kullotat e Zetës në Mal të Zi.
Toponimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Ka shumë shembuj të përdorimit të termit Kakarriqi si toponim. Toponimi Kakrok ose Kakruk i Skraparit mund të gjurmohej ndoshta tek fisi i Kakarriqëve. Ekziston një toponim 'Kakarriqi' (i emërtuar Cacaricchi në 1610) midis Shkodrës dhe Lezhës, si dhe një kodër e quajtur 'Kakarriqi' në Suma dhe një fshat në Mazrek me të njëjtin emër; Mazreku përmban edhe toponimin 'Kakaruka', i cili mund të ketë lidhje. [1]
Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në 1304, Kakarriqit shfaqen si Kataruci në burimet italiane dhe u përshkruan si një fis që iu nënshtrua Mbretërisë së Napolit . [2] Në gjysmën e parë të shekullit 15 Kadastri venecian i Shkodrës përmend fshatin Kakarriq afër Lezhës si dhe familjet e Andrea Kakarriqit nga Dajçi, Biter Kakarriqi në fshatin Pulaj afër Velepojës dhe Dimitër Kakarriqi në qytetin e Balecit . [3] Në vitin 1455 Kakarriqët përmenden si një nga bashkësitë që kanë lidhur marrëveshje me venecianët . [4]
Në vitin 1482, një farë Chacharucha u dokumentua si udhëheqës i stratiotëve në Durrës . [5] Në kadastrën e vitit 1485 të Shkodrës, fshati i vjetër Kakarriq ishte regjistruar me kryetar Jon Neraçin . Fshati zotëronte 13 parcela tokë arë, që i jepeshin me koncesion Jon Neraçit nga Benedikt Benedikt Contarini, me kusht që çdo vit t'i paguheshin pesë thasë meli . Në regjistrin e fshatit janë shënuar edhe Gjergji, Jon dhe Petro, të gjithë me mbiemrin Kakarriqi . [6] Përmendet edhe trualli i Kakarriq Duzit bashkë me dy familje me mbiemrin Kakarriqi në fshatrat Shënkoll dhe Kurtë. Në shekullin e 16-të fisi Kakarriq ishte rritur shumë, me fshatin Kakarriq që numëronte 248 shtëpi të krishtera, 21 beqarë dhe 2 familje myslimane në vitin 1582. Përveç kësaj, tashmë ekzistonte një fshat i dytë me emrin Kakarriq ose Borad, i cili siç tregon emri, ishte i banuar nga pjesëtarë të këtij komuniteti, dhe një fshat i tretë me emrin Kakarriq i regjistruar së bashku me fshatin Stankoviq në zonën e Podgoricës, ku sipas marrëveshjës nga viti 1455, shtrihej mbretëria e Kakarriqëve. Besohet se ky fshat do të ishte territori ku u krijua dega e komunitetit të Kakarriqëve që përmendet në marrëveshjen mes Venedikut dhe fiseve nga Zeta. [7] Fshati Kakarićka Gora, një lartësi e rrumbullakosur që ngrihet mbi tokën përreth në Podgoricën moderne, korrespondon me fshatin Stankoviq.
Mariano Bolizza në udhëtimin e tij në këtë zonë në vitin 1614 regjistroi se Gjon Saliki mbante 150 shtëpi të Cacharichëve, me 400 ushtarë. [8]
Shpërndarja[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Ekzistenca e vendbanimeve të quajtura Kakarriq në Zetë dhe Shkodër tregon se ky komunitet ka migruar mes këtyre dy zonave dhe se ato i shërbenin si kullota verore dhe dimërore për bagëtinë. [9] Modele të tilla lëvizjeje tregojnë një mënyrë jetese baritore .
Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Valentini, Giuseppe (1956). Il Diritto delle Comunità - Nella Tradizione Giuridica Albanese. Florence: Vallecchi Editore. fq. 279.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Valentini, Giuseppe (1956). Il Diritto delle Comunità - Nella Tradizione Giuridica Albanese. Florence: Vallecchi Editore. fq. 279.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Zamputi, Injac (1977). Regjistri i kadastrēs dhe i koncesioneve pēr rrethin e Shkodrës 1416-1417. Academy of Sciences of Albania. fq. 264. Marrë më 29 janar 2020.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Pulaha, Selami (1975). "Kontribut për studimin e ngulitjes së katuneve dhe krijimin e fiseve në Shqipe ̈rine ̈ e veriut shekujt XV-XVI' [Contribution to the Study of Village Settlements and the Formation of the Tribes of Northern Albania in the 15th century]". Studime Historike. 12: 90. Marrë më 30 janar 2020.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Valentini, Giuseppe (1956). Il Diritto delle Comunità - Nella Tradizione Giuridica Albanese. Florence: Vallecchi Editore. fq. 279.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Zamputi, Injac (1977). Regjistri i kadastrēs dhe i koncesioneve pēr rrethin e Shkodrës 1416-1417. Academy of Sciences of Albania. fq. 100–101. Marrë më 29 janar 2020.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Pulaha, Selami (1975). "Kontribut për studimin e ngulitjes së katuneve dhe krijimin e fiseve në Shqipe ̈rine ̈ e veriut shekujt XV-XVI' [Contribution to the Study of Village Settlements and the Formation of the Tribes of Northern Albania in the 15th century]". Studime Historike. 12: 90. Marrë më 30 janar 2020.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Early Albania: A Reader of Historical texts, 11th-17th Centuries. Robert Elsie. 2003. fq. 155. ISBN 9783447047838.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Pulaha, Selami (1975). "Kontribut për studimin e ngulitjes së katuneve dhe krijimin e fiseve në Shqipe ̈rine ̈ e veriut shekujt XV-XVI' [Contribution to the Study of Village Settlements and the Formation of the Tribes of Northern Albania in the 15th century]". Studime Historike. 12: 90. Marrë më 30 janar 2020.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)