Kanali i la Manshit

Pamje satelitore e kanalit të La Manshit

Kanali i la Manshit (anglisht: English Channel, frëngjisht: La Manche, Bretonisht: Mor Breizh, Kornisht: Bretannek Mor), shpesh i referuar thjesht si Kanali ose Kanali Anglez, është një ngushticë e Oqeanit Atlantik që ndan veriun e Francës nga jugu i Britanisë së Madhe, dhe bashkohet me Detin e Veriut. Është rreth 560 km i gjatë ndërsa gjerësia varion nga 240 km (maksimalja) në vetëm 34 km (minimalja) në ngushticën e Dover. Gjithashtu është deti më më i vogël i cekët përreth kontinentit të Evropës, duke mbuluar një sipërfaqe prej 75,000 km².

Formimi

Para përfundimit të epokës së fundit të akullnajave rreth 10.000 vjet më parë, Ishujt Britanikë ishin pjesë e Evropës kontinentale.

Me shkrirjen e akullit, një liqeni të madh u formuara në jug të asaj që sot është Deti i Veriut. Rrjedhjen e liqenit hyri në Oqeanin Atlantik deri në rajonin e Dover dhe Calais.

Në periudha të mëvonshme rreth 6500 vjet p.e.s., erozioni katastrofik shpërbëri shkëmbinjtë e butë gëlqerorë duke krijuar kanalin. E njëjta dukuri ka vazhduar dhe vazhdon edhe sot duke zgjeruar më tej kanalin.

Linjat detare

Linjat kryesore detare janë:

• Dover-Calais
• Dover-Dunkerque
• Dover-Boulogne
• Newhaven-Dieppe
• Portsmouth-Caen
• Portsmouth-Cherbourg
• Portsmouth-Le Havre
• Poole-Saint Malo
• Weymouth-Saint Malo
• Plymouth-Roscoff

Lidhje të jashtme

• Lista e plotë e notarëve që kanë kaluar kanalin
• Oceanus Britannicus apo Deti Britnik
• Federata e Notit dhe Pilotimin përmes Kanalit Arkivuar 30 prill 2011 tek Wayback Machine
• LDB Dëshmi pamore - Regjistrim Audio Beteja ajrore mbi Kanalin e La Manshit (1940)