Mavrovë

Mavrovë, fshat në rrethin e Vlorës, 16 km në lindje të qytetit në drejtim të Luginës së Shushicës. Kalaja e këtij fshati është 2700 vjeçare (ka mundësi edhe më herët se kjo datë për arsye të gurëve ciklopikë që rrethojnë kalanë).

"Qytet tjetër i Koinonit Amant ishte Olympe, rrënojat e së cilës ndodhen në fshatin e sotëm Mavrovë , në anën e djathtë të lumit Shushica (Monumentet X 1975. N.Ceka qendrat e fortifikuara të Amantias). Olympe shtrihej mbi një kodër me një sipërfaqe prej 13 ha, dhe ishte qytet i pajisur edhe me Akropol. Por ndryshe nga Amantia, organizimi politik i së cilës ishte sipas Koinonit Grek, Olimpe i kishte organizuar institucionet e saj sipas modelit epirot. Në krye të qytetit ishte nëpunësi më i lartë ekzekutiv i njohur me emrin Politarkes. Ai ndihmohej nga një kolegj nëpunësish të quajtur Synarkontë si dhe nga Gramateusi (sekretari). Emrin Olympe, qyteti mendohet se e mori nga vajza e Mbretit Pirro, Olimpia. Këtë variant e hodhi për herë të parë arkeologu Hasan Ceka, Olympe u identifikua nga arkeologu Burhan Dautaj, i cili gjatë gërmimeve të zhvilluara në vitet 1960 gjeti tetë monedha me mbishkrimin OLYMPIASTAN."¹ Fshatin Mavrovë e përmend edhe diplomati francez Pukevili, i cili thot se ky fshat bëntë kripën më të mirë në ballkan.

¹- Gazeta "Metropol online", Amantia dhe marrëdhëniet e saj me qendrat e tjera E Hene, 01 tetor 2007.

Njerëz të shquar me origjinë nga ky fshat :

• Isuf Rustemi - Komandant i çetës më 1920
• Azbi Çano - Anëtar i Komisionit në Luftën e Vlorës
• Kadri Hazbiu - Ministër i Mbrojtjes
• Bejto Isufi - Gjeneral
• Aranit Osmanaj - Kolonel
• Rrapo Dervishi - Ministër
• Besnik Dervishi - Ministër
• Engjëll Bejtaj - Ministër
• Burhan Dautaj - Historian, Arkeolog
• Kujtim Bejtaj - Zv. Ministër i Ndërtimit
• Servet Hodaj - Kolonel