Naiad

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Në mitologjinë Greke, Naiads (Në Greqishten e lashtë: Ναϊάδες) ishin një lloj nimfe uji (shpirt femëror), e cila drejtonte burimet, puset, përrenj, dhe organe të tjera të ujit të freskët.

Ata janë të ndryshme nga perënditë e lumit, të cilët mishëruan lumenjtë dhe frymërat shumë të lashta që banonin ende në ujërat e kenetave, pellgje dhe Laguna-liqenore, të tilla si Lerna para-Mikeane në Argolis. Naiads ishin të lidhura me ujin e freskët, meqë Oceanids ishin të lidhura me detin(ujin e kripur) dhe Nereids në mënyrë specifike me Mesdheun, por për shkak se grekët mendonin botën e ujërave të gjithë si një sistem, i cili filtrohej nga deti në hapësira të thella të shpellave në tokë, kishim një mbivendosje të historisë. Arethusa, nimfë pranverë, mund të bëjë rrugën e saj përmes flukseve nëntokësore nga Peloponezi, në sipërfaqen e ishullit të Siçilisë.

Emri[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Fjala greke është Ναϊάς (Naiás, shqiptohet [na͜a.i.ás]), shumës Ναϊάδες (Naiades, [na͜a.i.ád.es]) Fjala vjen nga νάειν (náein), "rrjedh", ose νᾶμα (Nama ), "ujë i rrjedhshëm". "Naiada" ka disa shqipërime në anglisht: /ˈneɪæd/, /ˈneɪəd/, /ˈnaɪæd/, /ˈnaɪəd/.

Mitologjia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Undine, by John William Waterhouse

Ato ishin shpesh objekt i kulteve arkaike lokale. Djemtë dhe vajzat në ardhjen-e-moshës mbanin ceremoninë kushtuar mbylljes së tyre fëminore tek Naiadat lokale të pranverës. Në vende si Lerna spastrimet rituale të ujërave të tyre janë kredituar me aftësi magjike mjekësore. Kafshët mbyteshin atje për rituale ndërsa Orakujt mund të jenë vendosur nga burimet e lashta.

Naiads mund të jenë të rrezikshme: Hylas e ekuipazhit Argo humbi kur ai u mor nga Naiads të mahnitur nga bukuria e tij (shih illustrimin). Naiads ishin të njohur për shfaqjen e tendencave të xhelozisë.\ Historia Theocritus 'i xhelozisë së naiadëve ishte ajo e një bariu, Daphnis, i cili ishte dashnor i Nomia të Echeneis; Daphnis në disa raste nuk ka qenë besnik ndaj Nomisë dhe si hakmarrje ajo e verboi përgjithmonë atë. Salmacis detyroi Hermaphroditus në një përqafim trupore dhe, kur ai kërkoi të largohej, u ndërfut me të. Nimfët e ujit që lidhen me burimet të veçanta ishtin të njohur gjatë gjithë Evropën dhe në vende pa lidhje direkte me Greqinë, të mbijetuar në puset kelt të Evropës veriperëndim të cilat janë të dedikuara për shenjtorët, dhe në Melusine mesjetare.

Interpretimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gioacchino Pagliei - The Naiads, 1881

Emra të vendeve[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Rruga Charles Avenue në New Orleans ishte e njohur më parë si Dryades Street, dhe është paralel me Dryades Street.

Tipet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Crinaeae (burimet)
  • Eleionomae (kënetat)
  • Limnades or Limnatides (liqene)
  • Pegaeae (pranverat)
  • Potameides (lumenjtë)

Emrat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Aba
  • Abarbarea
  • Aegina
  • Aegle
  • Aia
  • Alcinoe
  • Alexirhoe
  • Anchinoe
  • Anchiroe
  • Anippe
  • Annaed
  • Anthedon
  • Arethusa
  • Argyra
  • Bateia
  • Bistonis
  • Byzia (related to Byzantium)
  • Caliadne
  • Callirrhoe
  • Castalia
  • Charybdis
  • Cleochareia
  • Corycian nymphs :
  • Corycia
  • Kleodora (or Cleodora)
  • Melaina
  • Creusa
  • Daphne
  • Diogeneia
  • Diopatre
  • Drosera
  • Echenais
  • Pegasis
  • Harpina
  • Herkyna
  • Ismenis
  • Langia
  • Lara
  • Lethe
  • Lilaea
  • Liriope
  • Melite
  • Memphis
  • Metope
  • Minthe
  • Moria
  • Nana
  • Neaera
  • Nicaea
  • Orseis
  • Periboea
  • Pitane
  • Polyxo
  • Praxithea
  • Pronoe
  • Salmacis
  • Sparta
  • Stilbe
  • Strymo
  • Styx
  • Telphousa
  • Thronia
  • Tiasa
  • Zeuxippe

Shiko edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Camenae
  • Lady of the Lake
  • Melusine
  • Mermaid
  • Nix
  • Ondine
  • Rusalka
  • Siren

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Bibliotheca (Pseudo-Apollodorus) 2.95, 2.11, 2.21, 2.23, 1.61, 1.81, 1.7.6
  • Homer. Odyssey 13.355, 17.240, Iliad 14.440, 20.380
  • Ovid. Metamorphoses
  • Hesiod. Theogony
  • Walter Burkert (1985). Greek Religion. Vëll. vol. III 3.3. Harvard University Press. {{cite book}}: |volume= ka tekst shtesë (Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Robert Graves, The Greek Myths 1955
  • Edgar Allan Poe, "Sonnet to Science" 1829

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]