Jump to content

Ndalimi i pirjes së duhanit

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Një shenjë e njohur ndërkombëtarisht "ndalohet pirja e duhanit".
Një shenjë e zezë e njohur ndërkombëtarisht "autorizim për të pirë duhan".

Ndalimi i pirjes së duhanit, ose ligjet pa duhan, janë politika publike, duke përfshirë ligjet penale dhe rregulloret e sigurisë dhe shëndetit në punë, që ndalojnë pirjen e duhanit në hapësira të caktuara. Hapësirat që preken më shpesh nga ndalimi i duhanit janë vendet e brendshme të punës dhe ndërtesat e hapura për publikun, si restorantet, baret, ndërtesat e zyrave, shkollat, dyqanet e pakicës, spitalet, bibliotekat, objektet e transportit dhe ndërtesat qeveritare, si dhe automjetet e transportit publik si p.sh. avionë, autobusë, mjete ujore dhe trena. Megjithatë, ligjet mund të ndalojnë gjithashtu pirjen e duhanit në zona të jashtme si parqe, plazhe, sheshe për këmbësorët, kampuset e kolegjeve dhe spitaleve, dhe brenda një largësie të caktuar nga hyrja e një ndërtese, dhe në disa raste, automjetet private dhe banesat me shumë njësi.

Arsyetimi më i zakonshëm i përmendur për kufizimet e pirjes së duhanit është efektet negative shëndetësore të lidhura me duhanpirjen e dorës së dytë (SHS), ose thithja e tymit të duhanit nga personat që nuk pinë duhan. Këto përfshijnë sëmundje të tilla si sëmundjet e zemrës, kanceri dhe sëmundjet pulmonare obstruktive kronike. Numri i ndalimeve të pirjes së duhanit në mbarë botën u rrit ndjeshëm në fund të shekullit të 20-të dhe në fillim të shekullit të 21-të për shkak të rritjes së njohurive për këto rreziqe shëndetësore. Shumë kufizime të hershme të pirjes së duhanit kërkonin thjesht përcaktimin e zonave ku nuk pihet duhan në ndërtesa, por politikat e këtij lloji u bënë më pak të zakonshme pas dëshmive se ato nuk hoqën shqetësimet shëndetësore të lidhura me SHS-në.

Mendimet për ndalimin e pirjes së duhanit ndryshojnë. Shumë individë dhe organizata të tilla si Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSh) mbështesin ndalimin e pirjes së duhanit duke u bazuar në faktin se ai përmirëson rezultatet shëndetësore duke zvogëluar ekspozimin ndaj SHS-së dhe ndoshta duke ulur numrin e njerëzve që pinë duhan, ndërsa të tjerët kundërshtojnë ndalimin e duhanit dhe pohojnë se ai shkel të drejtat vetjake dhe të pronës dhe shkakton vështirësi ekonomike, ndër të tjera.