Jump to content

Ndikimi shoqëror

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Një protestuese me një pankartë ku shkruhej "Heshtja është pajtueshmëri".

Ndikimi shoqëror përfshin mënyrat në të cilat individët rregullojnë sjelljen e tyre për të përmbushur kërkesat e një mjedisi shoqëror. Ajo merr shumë forma dhe mund të shihet në konformitet, socializim, presion të kolegëve, bindje, udhëheqje, joshje, shitje dhe marketing. Në mënyrë tipike, ndikimi shoqëror rezulton nga një veprim, urdhër ose kërkesë specifike, por njerëzit gjithashtu ndryshojnë qëndrimet dhe sjelljet e tyre në përgjigje të asaj që ata perceptojnë se të tjerët mund të bëjnë ose mendojnë. Në vitin 1958, psikologu i Harvardit, Herbert Kelman, identifikoi tre lloje të gjera të ndikimit shoqëror.

  1. Pajtueshmëria është kur njerëzit duket se pajtohen me të tjerët, por në fakt i mbajnë private mendimet e tyre kundërshtuese.
  2. Identifikimi është kur njerëzit ndikohen nga dikush që pëlqehet dhe respektohet, siç është një personazh i famshëm.
  3. Internalizimi është kur njerëzit pranojnë një besim ose sjellje dhe bien dakord si publikisht ashtu edhe privatisht.

Morton Deutsch dhe Harold Gerard përshkruan dy nevoja psikologjike që i bëjnë njerëzit të përputhen me pritshmëritë e të tjerëve. Këto përfshijnë nevojën tonë për të qenë të drejtë (ndikimi shoqëror informues) dhe nevojën tonë për t'u pëlqyer (ndikimi shoqëror normativ). Ndikimi informues (ose prova shoqërore) është një ndikim për të pranuar informacionin nga një tjetër si dëshmi për realitetin. Ndikimi informues hyn në lojë kur njerëzit janë të pasigurt, qoftë nga stimujt që janë thelbësisht të paqartë ose për shkak të mosmarrëveshjeve shoqërore. Ndikimi normativ është një ndikim për t'u përshtatur me pritjet pozitive të të tjerëve. Për sa i përket tipologjisë së Kelmanit, ndikimi normativ çon në pajtueshmërinë publike, ndërsa ndikimi informues çon në pranimin privat.