Njëqindvjeçarët
Njëqindvjeçarët është një term nga fusha e gjerontologjisë me të cilin emërtohen personat të cilët kanë mbushur moshën 100 vjeç. Për shkak se jetëgjatësia mesatare në nivel botëror është nën 100 vjet, termi në fjalë lidhet pa dyshim me jetëgjatësinë. Në vitin 2012, Kombet e Bashkuara vlerësuan se në të gjithë botën kishte 316,600 njëqindvjeçarë të gjallë. [1]
Ndërsa shekulli i jetës po rritet në të gjithë botën, dhe popullsia e botës vazhdon të rritet me shpejtësi, numri i njëqindvjeçarëve pritet të rritet shpejt në të ardhmen. [2] Sipas UK ONS, një e treta e foshnjave të lindura në vitin 2013 në Mbretërinë e Bashkuar pritet të jetojnë deri në 100. [3]
Super qindvjeçarët
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Super qindvjeçar është një term me të cilin nënkuptohet një njeri që ka mbushur moshën 110 vjeç, diçka e arritur vetëm nga 1 në 1.000 njëqindvjeçarë.
Edhe më i rrallë është një person që ka jetuar deri në moshën 115 vjeç - dhe gjithësej janë më pak se 100 njerëz në historinë e regjistruar të cilët padyshim që kanë arritur këtë moshë. Sipas vlerësimeve nga 1 janari 2021 janë vetëm Kane Tanaka , Lucile Randon, Francisca Celsa Dos Santos, Jeanne Bot, Shigeyo Nakachi , Hester Ford dhe Iris Westman, superqindvjeçarët e vetëm ende të gjallë ose që janë ende duke jetuar. [4] [5] [6]
Rastet aktuale
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Kombet e Bashkuara parashikojnë që aktualisht ka 573,000 qindvjeçarë, dhe që pothuajse janë katërfishuar nga 151,000 të vlerësuar në vitin 2000. [7] Sipas një studimi demografik të Kombeve të Bashkuara nga viti 1998, Japonia pritet të ketë 272,000 qindvjeçarë deri në 2050; [8] burime të tjera sugjerojnë se ky numër mund të shkojë deri afër 1 milion. [9] Incidenca e njëqindvjeçarëve në Japoni në vitin 2008 ishte 1 për 3.522 banorë.
Në Japoni, numri i njëqindvjeçarëve është shumë më i madh në mesin e femrave. Japonia në vitin fiskal 2016 kishte 57,525 njëqindvjeçare femra, ndërsa meshkujt ishin 8,167, një raport prej 7: 1. Rritja e qindvjeçarëve ishte edhe më e prirur në një raport që është 11.6: 1. [10]
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Pleqëria
- Jetëgjatësia
- Gjerontologjia
- Shekulli i jetës
- Gjerontogogjia
- Superqindvjeçarët
- Njerëzit me të vjetër
- Njëqindvjeçarët shqiptarë
Literatura
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Koch, Tina; Kralik, Debbie; Power, Charmaine (2005). 100 Years Old: 24 Australian Centenarians Tell Their Stories (në anglisht). Camberwell, Vic: Viking. ISBN 0-670-02872-X.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "Chapter 1: Setting the Scene" (PDF). UNFPA. 2012. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 12 qershor 2013. Marrë më 11 janar 2013.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Life expectancy to soar". BBC News. 9 maj 2002.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "[ARCHIVED CONTENT] One third of babies born in 2013 are expected to live to 100". ONS. 11 dhjetor 2013. Marrë më 1 maj 2016.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Emergence of supercentenarians in low-mortality countries" (PDF). North American Actuarial Journal (Vol. 6). 2002. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 3 korrik 2010. Marrë më 4 nëntor 2010.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Publications". Supercentenarians.org. doi:10.1016/S0531-5565 (jo aktiv 21 dhjetor 2020). Arkivuar nga origjinali më 13 qershor 2010. Marrë më 4 nëntor 2010.
{{cite journal}}: Burimi journal ka nevojë për|journal=(Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: DOI që nga 2020 (lidhja) - ^ Supercentenarians by H. Maier, J. Gampe, B. Jeune, J.-M. Robine and J.W. Vaupel. Springer 2010. Demographic Research Monographs. Springerlink.com. 2010. doi:10.1007/978-3-642-11520-2. ISBN 978-3-642-11519-6.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "World Population Prospects – Population Division – United Nations". population.un.org. Marrë më 2020-02-19.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Demographics of older persons". UN. 1 tetor 1998. Arkivuar nga origjinali më 20 mars 2011. Marrë më 4 nëntor 2010.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Japan centenarians at record high". BBC News. 12 shtator 2008. Marrë më 4 nëntor 2010.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Aging Japan now has 65692 centenarians". The Japan Times. 2013-09-13. Arkivuar nga origjinali më 19 janar 2021. Marrë më 2017-04-22.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)