Portal:Matematikë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë


redakto 
Portali Matematikë Intro
Shuma e kubeve.
Shuma e kubeve.
Shuma e kubeve.
Shuma e kubeve.

Mirë se erdhet në portalin e Matematikë në Wikipedia!

Kjo faqe shërben si ndihmë për kërkimin dhe krijimin e artikujve nga fusha e matematikës në Wikipedia.


Matematika, nga greqishtja: μαθηματικά është shkencë që studjon sasinë (numrat) dhe operacionet me ta, kombinacionet dhe apstrakcionet; dhe format hapsinore dhe strukturën e tyre, matjen, transformimet, dhe përgjithësimet e tyre. Matematika shfrytëzon apstrakcionin dhe logjikën, sistematikisht studjon pozitën, formën dhe lëvizjen e trupave fizik. Konceptret matematikore, lidhen me formula të cilat vërtetohen rigorozisht me deduksion logjik sipas një sistemi të zgjedhur aksiomash dhe përkufizimesh.
redakto 
Artikulli i muajit

Matematika indase dallon nga matematika e mësuar në shkollat evropiane dhe në përgjithësi nga vetë matematika si shkencë e njohur në botë. Ky dallim si duket vije nga thelbi dhe mendimi mbi numrat. Për të kuptuar këtë duhet që të shikojmë dallimet e deri vonshme në mes Mesdheut, Evropës së brendshme e lindore me vendet e lindjes së afërt dhe Persin. Kjo e fundit si duket deri në shekullin XVII-XVIII ka shkërbyer si vend ku njohurit e Mesdheut janë këmbyer me ato të Indisë.

Si do që të jetë dallimi në mes matematikës indase dhe matematikës së përvetësuar nga këto pjesët tjera mbetet edhe në ditë tona. Përderisa në pjesën e vendeve të lartë përmendura numrat merren si të vdekura, nga populli i Indisë numrat merren si të gjallë që kanë karaktere e veti të ndryshme. Kështu p.sh për deri sa në shkencë numri 1 dhe numri 2 kur të shkruhen njëri pas tjetrit japin numrin 12 dhe nuk mendohet më tej, nga popullsia indase edhe numri 12 merret dhe respektohet në të njëjtën mënyrë sikurse numrat 1, 2, ... 9. Me fjalë të tjera përsëritja e shkrimit nuk ka rëndësi fare, ai mund të shkruhet edhe me diçka tjetër përderisa e ka kuptimin, vetit e numrit 12-të. - Lexo mëtej

redakto 
Fotografia e muajit
Kubi i Rubikut
redakto 
Biografi e zgjedhur

Kurt Gödel', (28 Prill, 1906 Brünn, Austro-Hungari (tani Brno, Republika Çeke) – 14 Janar, 1978 Princeton, New Jersey), ishte matematikan dhe filozof austro-amerikan.

Vepra e Gödel, një nga logjikët më të rëndësishëm të të gjitha kohërave, ka pasur një influence të madhe mbi mendimin filozofik dhe shkencor të shekullit të 20-të (periudhë në të cilën shumë autoritete si Bertrand Russell, A. N. Whitehead dhe David Hilbert, po përpiqeshin të kuptonin bazat e matematikës nëpërmjet logjikës dhe teorisë së bashkësive).

Gödel njihet mbi të gjitha për dy teoremat e papajtueshmërisë]], të publikuara në 1931 kur ai ishte vetëm 25 vjeç, vetëm një vit pasi mbaroi doktoraturën në Universitetin e Vjenës. Sipas teoremës së parë (që është më e rëndësishmja), për çdo sistem aksiomatik rekursiv vetë-konsistent të mjaftueshëm për të përshkruar aritmetikën e numrave natyrorë, ka propozicione të vërteta që nuk mund te provohen mbi bazën e aksiomave. - Lexo mëtej

redakto 
Artikuj të rinj
redakto 
Matematikë Lista
redakto 
WikiProjekte
redakto 
Burime interneti
redakto 
A e dini se
  1. Sinusi dhe Kosinusi
    Për herë të parë koncepti i sinusit dhe i kosinusittrigonometri është futur nga shkencëtari arab Batani. Tabelën e parë të sinusëve e bëri Hasan El-Marakeshi në vitin 1299.
  2. Ndër pesë formulat më të ,,bukura,, në matematikë tre janë zbuluar nga Leonard Euler
  3. Ekzistojnë vetëm 5 poliedra të rregullt ata janë tetraedri, oktaedri, heksaedri(kubi), dodekaedri dhe ikosaedri
redakto 
Matematikë Lista
redakto 
Kategori


Fresko kujtesën e serverit