Presidenti i Letonisë
| Presidenti i Republikës së Letonisë
Latvijas Valsts prezidents | |
|---|---|
 Presidential Standard | |
| Kreu i shtetit | |
| Stili | Z. President (joformal) [Shkelqësia e Tij]] (diplomatik) |
| Statusi | Kreu i shtetit |
| Anëtar/e i | Forcat e Armatosura të Letonisë |
| Vendbanimi | Kështjella e Rigës |
| Selia | Riga, Letoni |
| Emërues | Saeima |
| Kohëzgjatja e detyrës | Katër vjet, të rinovueshme një herë radhazi |
| Instrumenti konstitues | Kushtetuta e Letonisë |
| Mbajtësi inaugurues | Jānis Čakste |
| Themelimi | 14 nëntor 1922 |
| Shfuqizimi | 1940–1991 |
| Zëvendës | Kryetari i Saeima |
| Pagesa | €54,732 vjetor[1] |
| Faqja zyrtare | www |
.jpg)
Presidenti i Letonisë (Letonisht: Latvijas Valsts prezidents, fjalë për fjalë 'Presidenti i Shtetit të Letonisë') është kreu i shtetit dhe komandanti i përgjithshëm i Forcave të Armatosura Kombëtare të Republikës së Letonisë.[2]
Mandati i kësaj zyre është katër vjet. Para vitit 1999, ishin tre vjet. Presidenti mund të zgjidhet çdo herë, por jo më shumë se dy herë radhazi.[3] Në rast të konkursit në zyrën e presidentit, kryetari i Saeima merr detyrën e presidentit. Për shembull, pas vdekjes së Jānis Čakste, Pauls Kalniņš, Kryetari i Saeima, ishte ushtrues detyre i presidentit për një kohë të shkurtër në 1927 derisa të zgjidhej një president i ri.
Presidenti nuk është një post plotësisht ekzekutiv, siç është rasti me presidentin e Lituanisë. Megjithatë, ndryshe nga presidenti i Estonisë, roli i tij nuk është tërësisht ceremonial. Sipas kushtetutës së Letonisë, presidenti ndan pushtetin ekzekutiv me kabinetin dhe kryeministrin. Megjithatë, presidenti nuk është politikisht përgjegjës për kryerjen e detyrave të tij. Urdhrat e tij nuk janë të vlefshme pa kundërnënshkrimin e një anëtari të kabinetit – zakonisht kryeministrit.[2]
Presidenti i tanishëm është Edgars Rinkēvičs, ish-ministër i punëve të jashtme, i cili u zgjodh nga Saeima më 31 maj 2023 pas tre raundeve të votimit dhe filloi mandatin e tij katërvjeçar më 8 korrik 2023.[4] Kjo e bëri Rinkēvičs kreun e parë të shtetit homoseksual të çdo shteti anëtar të BE-së.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "Informācija par amatpersonu (darbinieku) darba samaksas apmēru sadalījumā pa amatu grupām" (në letonisht). president.lv. 28 janar 2017. Arkivuar nga origjinali më 16 nëntor 2017. Marrë më 29 janar 2017.
- ^ a b "Duties, Powers, and Rights of the President of Latvia". President.lv (në anglisht). Marrë më 15 tetor 2022.
- ^ "President of Latvia by Baltic Legal; Part of Constitution - The president". Baltic Legal (në anglisht). Marrë më 2013-03-14.
- ^ "Edgars Rinkēvičs elected next President of Latvia". eng.lsm.lv (në anglisht). Marrë më 2023-05-31.