Shtetet anëtare të Bashkimit Evropian
Bashkimi Evropian (BE) është një bashkim politik dhe ekonomik i 27 shteteve anëtare që janë palë në traktatet themeluese të BE-së, dhe në këtë mënyrë i nënshtrohen privilegjeve dhe detyrimeve të anëtarësimit. Ata kanë rënë dakord me traktatet që të ndajnë sovranitetin e tyre përmes institucioneve të Bashkimit Evropian në disa aspekte të qeverisjes. Qeveritë e shteteve duhet të bien dakord unanimisht në Këshill që bashkimi të miratojë disa politika; për të tjerët, vendimet kolektive merren me votim të shumicës së cilësuar. Këto detyrime dhe ndarje të sovranitetit brenda BE-së (ndonjëherë të referuara si mbikombëtare) e bëjnë atë unike në mesin e organizatave ndërkombëtare, pasi ajo ka vendosur rendin e saj ligjor, i cili sipas dispozitave të traktateve themeluese është ligjërisht i detyrueshëm dhe suprem për të gjitha shtetet anëtare. (pas një vendimi historik të GJED në 1964). Parimi themelues i sindikatës është parimi i subsidiaritetit, që do të thotë se vendimet merren kolektivisht nëse dhe vetëm nëse nuk mund të merren realisht individualisht.
Një tipar tjetër i dukshëm dhe unik i anëtarësimit janë komisionerët e Komisionit Evropian, të cilët emërohen nga secila prej qeverive të shteteve anëtare, por nuk përfaqësojnë shtetin e tyre anëtar, por punojnë kolektivisht në interes të të gjitha shteteve anëtare.
Në vitet 1950, gjashtë shtete kryesore themeluan Komunitetet Evropiane paraardhëse të BE-së (Belgjika, Franca, Italia, Luksemburgu, Holanda dhe Gjermania Perëndimore). Shtetet e mbetura kanë aderuar në zgjerimet e mëvonshme. Për të aderuar, një shtet duhet të përmbushë kërkesat ekonomike dhe politike të njohura si kriteret e Kopenhagës, të cilat kërkojnë që një kandidat të ketë një qeveri demokratike dhe ekonomi të tregut të lirë së bashku me liritë dhe institucionet përkatëse, si dhe respektimin e shtetit të së drejtës. Zgjerimi i Unionit varet gjithashtu nga pëlqimi i të gjithë anëtarëve ekzistues dhe miratimi nga kandidati i trupit ekzistues të ligjit të BE-së, i njohur si acquis communautaire.
Mbretëria e Bashkuar, e cila ishte aderuar në paraardhësin e BE-së në vitin 1973, pushoi së qeni vend anëtar i BE-së më 31 janar 2020. Asnjë shtet tjetër anëtar nuk është tërhequr nga BE-ja dhe asnjë nuk është pezulluar, megjithëse disa territore të varura ose zona gjysmë autonome janë larguar.
Shtetet anëtare
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Austria, Belgjika, Bullgaria, Kroacia, Republika e Qipros, Republika Çeke, Danimarka, Estonia, Finlanda, Franca, Gjermania, Greqia, Hungaria, Irlanda, Italia, Letonia, Lituania, Luksemburgu, Malta, Holanda, Polonia, Portugalia, Rumania, Sllovakia , Sllovenia, Spanja dhe Suedia.