Sllovakia

Coordinates: 48°24′N 19°18′E / 48.40°N 19.30°E / 48.40; 19.30
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

48°24′N 19°18′E / 48.40°N 19.30°E / 48.40; 19.30

Slovenská republika
Emblema - Sllovakia
Flamuri Stema
Vendndodhja - Sllovakia
Vendndodhja - Sllovakia

Sllovakia (sllovakisht: Slovensko), zyrtarisht Republika Sllovake (sllovakisht: Slovenská republika), është republikë kontinentale në Evropën qendrore. Kufizohet me Çekinë në veri, Poloninë në veri, Ukrainën në lindje, Hungarinë në jug si dhe në jug-perendim Austrinë.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artikulli kryesor Historia e Sllovakisë

Politika[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Sllovakia ka sistem politik të tipit parlamentar demokratik në qënder me premier. Presidenti i ka kompetencat kryesore. Që nga viti 2002 këto njësi kanë një lloj autonomie vetëqeverisëse. Sllovakia hyri në Bashkimin Europian 1 maj 2004 dhe në forcat NATO 29 Mars 2004.

Njësitë administrative[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artikulli kryesor : Njësitë administrative në Sllovaki

Sllovakia ka 8 njësi administrative të nivelit të lartë të quajtura kraj (org.: kraje, njëjës: kraj) të emërtuar në bazë të qyteteve qendrore. Që nga viti 2002 këto njësi kanë një lloj autonomie vetëqeverisëse (org.: nj. samosprávny kraj, sh. samosprávne kraje) ose njësi territoriale (org.: nj. vyšší územný celok, sh.: vyššie územné celky, shkurtesa, VÚC)

Njësitë administrative në Sllovaki
  1. Bratislavský kraj
  2. Trnavský kraj
  3. Trenčiansky kraj
  4. Nitriansky kraj
  5. Žilinský kraj
  6. Banskobystrický kraj
  7. Prešovský kraj
  8. Košický kraj
  1. Bratislava
  2. Trnava
  3. Trenčín
  4. Nitra
  5. Žilina
  6. Banská Bystrica
  7. Prešov
  8. Košice

Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Sipërfaqja e përgjithshme e Sllovakisë është 48,845 km2, shtrihet rreth koordinatave gjeografike 48 40 V, 19 30 L dhe 48,800 km2 të kësaj sipërfaqeje janë tokë ndërsa 45 km2 ujë.

Vija kufitare e Sllovakisë është 1,524 km dhe nuk ka vijë bregdetare.

Klima e Sllovakisë në përgjithësi e ndryshueshme e ftohtë. Në verë majën temperatura të ulëta për këtë stinë, ndërsa dimri është diçka më i lagësht se në Kosovë. Pjesen me te madhe e perben Malet Karpate ne te cilat gjenden 120 liqene glaciale. Malet jane të pasura, kurse nentoka permban minerale hekuri, bakri, ari, argjend, kripeguri etj.

Pjesa më e madhe e relievit në qendër të Sllovakisë dhe veri është terren i vrazhdë malorë (katunde), ndërsa pjesa jugore përbëhet nga rrafshnaltat. Pika më e ultë e relievit (94m) gjendet përgjatë lumit Bodrok dhe ajo më e lara në lartësi mbidetare prej 2,655 metrave në vendin e quajtur Gërlahovski (ang.: Gerlachovsky Stit). Në vitin 2004 më 1 maj u pranua antare e BE. Sllovakia zë pjesen më lindore të ish shtetit. Kryesisht eshte malore dhe me lugina.

Perkatesia fetare e Republikes Sllovake është 60% e besimit Katolik, 10% Ateist dhe 8% Protestant.Kryeqyteti i Sllovakise eshte Bratislavebratislave dhe popullsine e ka 5.614.743 banore.Gjuhet kryesore te ketij vendi jane sllovakja.

Ekonomia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artikulli kryesor Ekonomia e Sllovakisë

Sllovakia është shtet industrialo-agrar. Të ardhurat më të mëdha realizohen nga industria dhe veprimtaria terciare, edhe pse bujqësia është degë më e vjetër ekonomike.

Demografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artikulli kryesor Demografia e Sllovakisë

Sllovakia ka 5.4 milion banorë, dhe radhitet në shtetet e vogla të Evropës. Sllovakia në vitin 1966 ka pasur 4.4 milion banorë. Për tri decenie popullata e Sllovakisë është shtuar për 1 milion banorë. Shtimi në të kaluarën ka qenë më i‰ lartë ndërsa sot ajo ka lindshmërinë 11‰, vdekshmërinë 9.7‰ dhe shtim natyrorë 1.3‰. Sllovakia ka shtim të vogël natyror.

Kultura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artikulli kryesor Kultura e Sllovakisë

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

 Commons: Sllovakia – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale
 Commons: Sllovakia – Album me fotografi dhe/apo video dhe material multimediale