Sllovakia
48°24′N 19°18′E / 48.40°N 19.30°E
Slovenská republika
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||
Të dhëna tabelare
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Sllovakia (sllovakisht: Slovensko), zyrtarisht Republika Sllovake (sllovakisht: Slovenská republika), është republikë kontinentale në Evropën qendrore. Kufizohet me Çekinë në veri, Poloninë në veri, Ukrainën në lindje, Hungarinë në jug si dhe në jug-perendim Austrinë.
Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Artikulli kryesor Historia e Sllovakisë
Politika[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Sllovakia ka sistem politik të tipit parlamentar demokratik në qënder me premier. Presidenti i ka kompetencat kryesore. Që nga viti 2002 këto njësi kanë një lloj autonomie vetëqeverisëse. Sllovakia hyri në Bashkimin Europian 1 maj 2004 dhe në forcat NATO 29 Mars 2004.
Njësitë administrative[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Artikulli kryesor : Njësitë administrative në Sllovaki
Sllovakia ka 8 njësi administrative të nivelit të lartë të quajtura kraj (org.: kraje, njëjës: kraj) të emërtuar në bazë të qyteteve qendrore. Që nga viti 2002 këto njësi kanë një lloj autonomie vetëqeverisëse (org.: nj. samosprávny kraj, sh. samosprávne kraje) ose njësi territoriale (org.: nj. vyšší územný celok, sh.: vyššie územné celky, shkurtesa, VÚC)
Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Sipërfaqja e përgjithshme e Sllovakisë është 48,845 km2, shtrihet rreth koordinatave gjeografike 48 40 V, 19 30 L dhe 48,800 km2 të kësaj sipërfaqeje janë tokë ndërsa 45 km2 ujë.
Vija kufitare e Sllovakisë është 1,524 km dhe nuk ka vijë bregdetare.
Klima e Sllovakisë në përgjithësi e ndryshueshme e ftohtë. Në verë majën temperatura të ulëta për këtë stinë, ndërsa dimri është diçka më i lagësht se në Kosovë. Pjesen me te madhe e perben Malet Karpate ne te cilat gjenden 120 liqene glaciale. Malet jane të pasura, kurse nentoka permban minerale hekuri, bakri, ari, argjend, kripeguri etj.
Pjesa më e madhe e relievit në qendër të Sllovakisë dhe veri është terren i vrazhdë malorë (katunde), ndërsa pjesa jugore përbëhet nga rrafshnaltat. Pika më e ultë e relievit (94m) gjendet përgjatë lumit Bodrok dhe ajo më e lara në lartësi mbidetare prej 2,655 metrave në vendin e quajtur Gërlahovski (ang.: Gerlachovsky Stit). Në vitin 2004 më 1 maj u pranua antare e BE. Sllovakia zë pjesen më lindore të ish shtetit. Kryesisht eshte malore dhe me lugina.
Perkatesia fetare e Republikes Sllovake është 60% e besimit Katolik, 10% Ateist dhe 8% Protestant.Kryeqyteti i Sllovakise eshte Bratislavebratislave dhe popullsine e ka 5.614.743 banore.Gjuhet kryesore te ketij vendi jane sllovakja.
Ekonomia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Artikulli kryesor Ekonomia e Sllovakisë
Sllovakia është shtet industrialo-agrar. Të ardhurat më të mëdha realizohen nga industria dhe veprimtaria terciare, edhe pse bujqësia është degë më e vjetër ekonomike.
Demografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Artikulli kryesor Demografia e Sllovakisë
Sllovakia ka 5.4 milion banorë, dhe radhitet në shtetet e vogla të Evropës. Sllovakia në vitin 1966 ka pasur 4.4 milion banorë. Për tri decenie popullata e Sllovakisë është shtuar për 1 milion banorë. Shtimi në të kaluarën ka qenë më i‰ lartë ndërsa sot ajo ka lindshmërinë 11‰, vdekshmërinë 9.7‰ dhe shtim natyrorë 1.3‰. Sllovakia ka shtim të vogël natyror.
Kultura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Artikulli kryesor Kultura e Sllovakisë
Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Commons: Sllovakia – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale Commons: Sllovakia – Album me fotografi dhe/apo video dhe material multimediale