Sistemi arsimor
Sistemi arsimor paraqet strukturën e të gjitha institucioneve dhe mundësive për përvetësimin e arsimit brenda një shteti duke përfshirë sistemin shkollor dhe fushat e ndërlidhura të tij, sistemin e arsimit të lartë dhe fushën e arsimit të të rriturve. Ndërsa sistemi shkollor dhe sistemi universitar janë kryesisht të rregulluara dhe të organizuara, sistemi arsimor i një vendi mund të ketë aspekte ose dimensione të parregulluara. Një sistem arsimor zakonisht shërben për të siguruar arsim për të gjithë pjesëtarët e shoqërisë së një vendi. [1] [2]
Sistemi arsimor është në marrëdhënie funksionale me tre sisteme tjera themelore shoqërore:
- Sistemi ekonomik
- Sistemi socio - kulturor
- Sistemi politiko - shoqëror
Në kuadër të sistemit arsimor vërehet se qëndron një dallim themelor në mes të niveleve të arsimit. Sipas Klasifikimit Standard Ndërkombëtar të Arsimit - International Standard Classification of Education nga viti 2011 vërehen këto nivele:
| Niveli | ISCED 2011 | Përshkrimi | Niveli korrespondues në ISCED 1997 |
|---|---|---|---|
| 0 | Edukimi i fëmijërisë së hershme (01 zhvillimi arsimor i fëmijërisë së hershme) | Arsimi i krijuar për të mbështetur zhvillimin e hershëm në përgatitjen për pjesëmarrje në shkollë dhe shoqëri. Programet e hartuara për fëmijë nën moshën 3 vjeç. | Asnjë |
| Arsimi i hershëm i fëmijërisë (02 arsimi parashkollor) | Arsimi i krijuar për të mbështetur zhvillimin e hershëm në përgatitjen për pjesëmarrje në shkollë dhe shoqëri. Programet e hartuara për fëmijë nga mosha 3 deri në fillimin e arsimit fillor. | Niveli 0: Arsimi parashkollor. | |
| 1 | Shkolla fillore | Programet zakonisht të dizajnuara për t'u siguruar nxënësve aftësi themelore në lexim, shkrim dhe matematikë dhe për të krijuar një themel të fortë për të mësuar. | Niveli 1: Arsimi fillor ose faza e parë e arsimit bazë. |
| 2 | Arsimi i mesëm i ulët | Faza e parë e arsimit të mesëm e ngritur mbi arsimin fillor, zakonisht me një kurrikul më të orientuar drejt temave. | Niveli 2: Arsimi i mesëm i ulët ose faza e dytë e arsimit bazë |
| 3 | Arsimi i mesëm i lartë | Faza e dytë / e fundit e arsimit të mesëm si përgatitje për arsimin terciar dhe / ose sigurimin e aftësive të rëndësishme për punësimin. Zakonisht me një gamë të shtuar të opsioneve dhe prurjeve lëndore. | Niveli 3: Arsimi i mesëm i lartë |
| 4 | Arsimi pas-sekondar jo-terciar | Programet që ofrojnë përvoja mësimore që bazohen në arsimin e mesëm dhe përgatiten për hyrje në tregun e punës dhe / ose arsim terciar. Përmbajtja është më e gjerë se e mesme, por jo aq komplekse sa arsimi terciar. | Niveli 4: Arsimi pas-sekondar jo-terciar |
| 5 | Arsim terciar i ciklit të shkurtër | Programet e para të shkurtëra terciare që janë zakonisht të bazuara në praktikë, specifike për profesionin dhe përgatiten për hyrjen në tregun e punës. Këto programe mund të ofrojnë gjithashtu një rrugë drejt programeve të tjera terciare. | Niveli 5B: Faza e parë e arsimit terciar: zakonisht programe specifike më të shkurtra, më praktike / teknike / profesionale që çojnë në kualifikime profesionale. |
| 6 | Bachelor ose ekuivalent | Programet e dizajnuara për të siguruar njohuri, aftësi dhe kompetenca të ndërmjetme akademike dhe / ose profesionale, që çojnë në një diplomë të parë terciare ose kualifikim ekuivalent. | Niveli 5A: Faza e parë e arsimit terciar: kryesisht programe të bazuara teorikisht të destinuara për të siguruar kualifikime për të hyrë në programe kërkimore më të përparuara dhe profesione me kërkesa të aftësive më të larta. |
| 7 | Master ose ekuivalent | Programet e krijuara për të siguruar njohuri, shkathtësi dhe kompetenca të përparuara akademike dhe / ose profesionale, që çojnë në një diplomë të dytë terciare ose kualifikim ekuivalent. | Niveli 5A: Faza e parë e arsimit terciar: kryesisht programe të bazuara teorikisht të destinuara për të siguruar kualifikime për të hyrë në programe kërkimore më të përparuara dhe profesione me kërkesa të aftësive më të larta. |
| 8 | Doktoratë ose ekuivalente | Programet e dizajnuara kryesisht për të çuar në një kualifikim të përparuar kërkimor, zakonisht duke përfunduar me paraqitjen dhe mbrojtjen e një disertacioni thelbësor të një cilësie të publikueshme bazuar në hulumtime origjinale. | Niveli 6: Faza e dytë e arsimit terciar (e cila dërgon në një kualifikim të avancuar kërkimor). |
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referimet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Brada, Riza (2005) Pedagogjia shkollore. Siguria, Prishtinë, fq. 337 - 345
- ^ https://www.theglobeandmail.com/opinion/editorials/seven-characteristics-of-great-education-systems/article14050049/