Kërceni tek përmbajtja

Tanto

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Tantō)
Tantō

Tantō me nënshkrimin (mei) e Shintogo Kunimitsu (periudha Kamakura, 1185-1333).
Tipi Shpata japoneze
Specifikimet
 Gjatësia mestarisht 15–30 cm (5.9–11.8 inç)

Tantō (短刀, "shpata e shkurtër")[1] është një nga shpatat japoneze[2] të prodhuara tradicionalisht (nihonto)[3][4] që mbaheshin nga klasa e samuraive të Japonisë feudale. Tantō daton nga Periudhën Heian, kur u përdor kryesisht si armë, por evoluoi në dizajn gjatë viteve për t'u bërë më i zbukuruar. Tantō u përdor në artet marciale tradicionale (tantoxhutsu). Termi ka parë një ringjallje në Perëndim që nga vitet 1980, si një stil i mprehtë i thikave taktike moderne, të dizajnuara për të shpuar ose goditur me thikë.

Përshkrim

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tantō është një kamë me një ose dy tehe me një gjatësi midis 15 dhe 30 cm (1 shaku japonez). Tantō është projektuar kryesisht si një armë therëse, por buza mund të përdoret edhe për prerje. Tantō në përgjithësi janë të falsifikuara në stilin hira-zukuri (平造) (pa vijë kreshtore),[1][5] që do të thotë se anët e tyre nuk kanë vijë kreshtore dhe janë pothuajse të sheshta, ndryshe nga struktura shinogi-zukuri (鎬造) e një katana. Disa tantō kanë seksione tërthore veçanërisht të trasha për detyrën e shpimit të armaturës dhe quhen Joroi toshi.

Tantō Terasava Sadamune, nga Sadamune. Periudha Kamakura. Thesar Kombëtar. Muzeu Kombëtar i Tokios.

Tantō barteshin kryesisht nga samurait; njerëzit e zakonshëm në përgjithësi nuk i mbanin ato. Gratë ndonjëherë mbanin një tantō të vogël të quajtur kaiken[6] në obi e tyre kryesisht për vetëmbrojtje. Tantō nganjëherë vishej si shōtō (小刀) në vend të një vakizashi në një daisho,[7][8] veçanërisht në fushën e betejës. Para ardhjes së kombinimit vakizashi/tantō, ishte e zakonshme që një samurai të mbante një taçi dhe një tantō në krahasim me një katana dhe një vakizashi.[7]

Është vënë re se taçi do të çiftëzohej me një tantō dhe më vonë katana do të çiftohej me një katana tjetër më të shkurtër. Me ardhjen e katana, vakizashi përfundimisht u zgjodh nga samurai si shpata e shkurtër mbi tantō. Kanzan Satō, në librin e tij Shpata Japoneze vëren se nuk dukej të kishte ndonjë nevojë të veçantë për vakizashi dhe sugjeron që vakizashi mund të jetë bërë më i popullarizuar se tantō për shkak se vakizashi ishte më i përshtatshëm për luftime në ambiente të mbyllura. Ai përmend zakonin e lënies së katanës në derën e një kështjelle ose pallati kur hyhej, ndërsa vazhdohej të mbahej vakizashi brenda.[9]

Përdorimi në artet marciale

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tantō me tehe të hapura prej druri ose plastike të hapura përdoren për të praktikuar artet marciale. Versionet me një teh metalik të hapur përdoren në trajnime më të avancuara dhe në demonstrime. Artet marciale që përdorin tantō përfshijnë:

Shiko edhe

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referencat

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ a b The samurai sword: a handbook, John M. Yumoto, Tuttle Publishing, 1989 P.47
  2. ^ Handbook to life in medieval and early modern Japan], William E. Deal, Oxford University Press, US, 2007 fq. 161
  3. ^ The Development of Controversies: From the Early Modern Period to Online Discussion Forums, Volume 91 of Linguistic Insights. Studies in Language and Communication, Author Manouchehr Moshtagh Khorasani, Publisher Peter Lang, 2008, ISBN 3-03911-711-4 fq. 150
  4. ^ The Complete Idiot's Guide to World Mythology, Complete Idiot's Guides, Authors Evans Lansing Smith, Nathan Robert Brown, Publisher Penguin, 2008, ISBN 1-59257-764-4 fq. 144
  5. ^ Styles in the Shape of Blades
  6. ^ Kaiken
  7. ^ a b The Japanese Sword], Kanzan Satō, Kodansha International, 1983 fq. 68
  8. ^ Shotokan's Secret: The Hidden Truth Behind Karate's Fighting Origins], Bruce D. Clayton, Black Belt Communications, 2004 fq. 106
  9. ^ The Japanese Sword], Kanzan Satō, Kodansha International, 1983 fq. 68
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Tanto&oldid=2798156"