Uria
_-_NARA_-_542015_-_Restoration.jpg)
Në politikë, ndihmën humanitare dhe shkencat shoqërore, uria përkufizohet si një gjendje në të cilën një person nuk ka aftësinë fizike ose financiare për të ngrënë ushqim të mjaftueshëm për të përmbushur nevojat bazë ushqyese për një periudhë të qëndrueshme. Në fushën e lehtësimit të urisë, termi uri përdoret në një kuptim që shkon përtej dëshirës së zakonshme për ushqim që përjetojnë të gjithë njerëzit, e njohur edhe si oreks. Forma më ekstreme e urisë, kur kequshqyerja është e përhapur, dhe kur njerëzit kanë filluar të vdesin nga uria për shkak të mungesës së aksesit në ushqim të mjaftueshëm, me vlera ushqyese, çon në një zi urie.[2]
.JPG)
Gjatë historisë, një pjesë e popullsisë së botës shpesh kanë vuajtur periudha të qëndrueshme urie. Në shumë raste, uria rezultoi nga ndërprerjet e furnizimit me ushqim të shkaktuar nga lufta, murtaja ose moti i pafavorshëm. Në dekadat pas Luftës së Dytë Botërore, përparimi teknologjik dhe bashkëpunimi i zgjeruar politik sugjeruan se mund të ishte e mundur të reduktohej ndjeshëm numri i njerëzve që vuajnë nga uria. Ndërsa progresi ishte i pabarabartë, deri në vitin 2014, kërcënimi i urisë ekstreme ishte zvogëluar për një pjesë të madhe të popullsisë së botës. Sipas raportit të FAO-s 2021, Gjendja e Sigurisë Ushqimore dhe Ushqimit në Botë (SOFI), numri i njerëzve që vuanin nga uria kronike filloi të rritet gradualisht midis 2014 dhe 2019. Në vitin 2020, për shkak të pandemisë COVID-19, pati një rritje masive, duke rezultuar në afro 770 milionë njerëz që vuajnë nga kequshqyerja.[3]
Ndërsa shumica e njerëzve të botës vazhdojnë të jetojnë në Azi, pjesa më e madhe e rritjes së urisë që nga viti 2015 ka ndodhur në Afrikë dhe Amerikën e Jugut. Raporti i FAO-s për vitin 2017 diskutoi 3 arsye kryesore për rritjen e kohëve të fundit të urisë: klima, konfliktet dhe ngadalësimet ekonomike. Edicioni i 2018-ës u përqendrua në motin ekstrem si një nxitës kryesor i rritjes së urisë, duke gjetur se ritmet në rritje janë veçanërisht të rënda në vendet ku sistemet bujqësore ishin më të ndjeshme ndaj ndryshimeve ekstreme të motit. Raporti i SOFI 2019 gjeti një korrelacion të fortë midis rritjes së urisë dhe vendeve që kishin pësuar një ngadalësim ekonomik. Në vend të kësaj, edicioni i vitit 2020 shikoi perspektivat e arritjes së Objektivit të Zhvillimit të Qëndrueshëm (SDG) lidhur me urinë. Ai paralajmëroi se nëse nuk do të bëhej asgjë për të kundërshtuar tendencat negative të 6 viteve të fundit, numri i njerëzve që vuajnë nga uria kronike mund të rritet me mbi 150 milionë deri në vitin 2030. Raporti i vitit 2021 raportoi një rritje të mprehtë të urisë të shkaktuar nga pandemia COVID-19.
Shumë mijëra organizata janë të angazhuara në fushën e lehtësimit të urisë, duke operuar në nivel lokal, kombëtar, rajonal ose ndërkombëtar. Disa nga këto organizata janë të përkushtuara për lehtësimin e urisë, ndërsa të tjerat mund të punojnë në disa fusha të ndryshme. Organizatat variojnë nga institucionet shumëpalëshe te qeveritë kombëtare, tek iniciativat e vogla lokale si kuzhinat e pavarura të supës. Shumë prej tyre marrin pjesë në rrjetet ombrellë që lidhin mijëra organizata të ndryshme për lehtësimin e urisë. Në nivel global, shumica e përpjekjeve botërore për lehtësimin e urisë janë të koordinuara nga OKB-ja dhe janë të orientuara drejt arritjes së SDG 2 të urisë Zero deri në vitin 2030.
Shiko edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ William A Dando, red. (2012). "passim, see esp Introduction; Historiography of Food, Hunger and famine; Hunger and Starvation". Food and Famine in the 21st Century: Vol 1, Topics and Issues (në anglisht). ABC-CLIO. ISBN 978-1598847307.
- ^ "Famine Prevention". wfp.org (në anglisht). World Food Programme. Arkivuar nga origjinali më 21 dhjetor 2022. Marrë më 6 maj 2021.
- ^ "The State of Food Security and Nutrition in the World 2021" (PDF) (në anglisht). FAO. 2021. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 4 shtator 2021. Marrë më 10 shtator 2021.