Aleanca për Barazi dhe Drejtësi Evropiane
Aleanca për Barazi dhe Drejtësi Evropiane (Ligãturea ti Egaliteati shi Ndrept European) është një parti politike e Shqipërisë që përfaqëson pakicën arumune të vendit . Ajo u themelua më 28 tetor 2011 në Durrës nga një grup arumunësh entuziastë të udhëhequr nga Valentino Mustaka, presidenti i partisë, dhe Koçi Janko (Valentino Mustaca dhe Coci Iancu). Më pas, anëtarët e partisë filluan një fushatë për mbledhjen e nënshkrimeve për t'iu përshtatur kërkesave të ligjit shqiptar që kërkon që partitë të kenë 3000 nënshkrime për t'u regjistruar ligjërisht. Partia mori 3,899 nënshkrime në favor të kësaj dhe paraqiti një kërkesë ligjore për regjistrim që u pranua më 17 shkurt 2012. [1]
Vështrim
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Pas regjistrimit, partia pretendoi se ishte krijuar për shkak të "nevojës objektive të shoqërisë shqiptare për të rinovuar klasën politike" sipas "realiteteve të shekullit 21" dhe "perspektivës evropiane të Shqipërisë". Ajo tha gjithashtu se do të ishte një parti politike e qendrës së djathtë dhe pro-evropiane dhe se do të bënte një koalicion me subjektin politik që do të fitonte zgjedhjet parlamentare shqiptare të vitit 2013 dhe u ankua për situatën e arsimit për arumunët në Shqipëri, pasi në atë kohë kishte vetëm një shkollë arumune në të gjithë vendin. [2] [3] Aktualisht, një nga synimet e programit të saj politik është bashkimi i të gjithë arumunëve në Shqipëri. [4]
Fondacioni i partisë ngjalli polemika në mediat greke, pasi pretendonte se kjo "rezulton që ata [arumunët] të shkëputen ngadalë nga lidhja e tyre me trungun grek". [5] Aktet e tjera të emancipimit të arumunëve në Shqipëri shihen gjithashtu negativisht nga disa media greke, të cilat i përshkruajnë arumunët si "grekë latinishtfolës ". [6]
Në vitin 2021, në Shqipëri u regjistrua një koalicion elektoral i njohur si Ora Kombëtare e Aleancës – Emigracioni – Bashkimi Popullor dhe Konservatorët (AOKBPEK). Kjo aleancë u krijua nga ABDE dhe 6 parti të tjera të vogla politike në Shqipëri për të marrë pjesë në zgjedhjet parlamentare të Shqipërisë 2021 . [7] [8]
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Arumunët në Shqipëri
- Partia e Vllahëve të Maqedonisë, njëra nga dy partitë politike arumune jashtë Shqipërisë
- Bashkimi Demokratik i Vllahëve të Maqedonisë, një nga dy partitë e vetme politike arumune jashtë Shqipërisë
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Mustaka, Valentino (2012). "Një vjetori i partisë "Aleanca për Barazi dhe Drejtësi Europiane" ABDE / Un an di la fundatsia a partidul "Ligãturea ti Egaliteati sh-Drept European" ABDE". Arumunët Albania (në shqip dhe vllahisht). Nr. 19. fq. 2–5. Arkivuar nga origjinali më 13 maj 2023. Marrë më 10 gusht 2023.
- ^ "Krijohet ABDE – Partia e arumunëve". Shqiptarja.com. 25 shkurt 2012.
- ^ "Krijohet një tjetër parti e re, ajo e vllehëve". Gazeta Tema. 25 shkurt 2012.
- ^ "A.B.D.E Aleanca për barazi dhe drejtesi europiane me program politik, në thelb: Bashkimi i vllehëve në një forcë të vetme politke". City News Albania. 10 nëntor 2016.
- ^ "Ίδρυσαν κόμμα οι Βλάχοι της Αλβανίας και απαρνήθηκαν τους Έλληνες!". iNews (në greqisht). 26 shkurt 2012.
- ^ Antonopoulos, Paul (7 maj 2020). "Albania and Romania collude to weaken Greeks in Northern Epirus". Greek City Times.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Regjistrohet në KQZ koalicioni "Aleanca", 7 "anonimë" bëhen bashkë për të sfiduar PS-PD". Gazeta Express. 24 shkurt 2012.
- ^ "Koalicioni "Aleanca" regjistrohet në KQZ, cilat janë partitë që e formuan". Top Channel. 24 shkurt 2012.