Arumunët
 Flamuri Vllah | |
| Popullsia e përgjithshme | |
|---|---|
| rreth 100,000-250,000 | |
| Gjuhët | |
| Vllahishtja (Fãrshãrot · Gramushtean) | |
| Fetë | |
| Ortodoksë |
Arumunët janë një grup etnik dhe komb autokton me vendbanim në të gjitha shtetet e Ballkanit.
Arumunët flasin gjuhen arumune, një gjuhë latine e përafërt me gjuhën rumune dhe atë italiane. Arumunët gjenden ne shtete si Shqipëria, Greqia, Maqedonia, Bullgaria, Rumania dhe Serbia.
Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Shumica e Arumunëve kanë banuar ne qytetin e atëhershëm Voskopojë, e cila u dogj nga Ali Pasha dhe ku Arumunët u detyruan ta braktisin qytetin e tyre duke u shpërngulur nëpër zona të tjera, si dhe në shtete si Bullgaria, Maqedonia, Rumania dhe Serbia.
Vllehtë në territorin shqiptar ndodhen të përqëndruar në pjesën jug-lindore, në atë të mesme dhe jug-perëndimore të Shqipërisë. Po ashtu ata shtrihen edhe në shtetet e tjera të Ballkanit si, në Greqi, Maqedoni, Bullgari, Rumani, Serbi, deri dhe në SHBA, në Gjermani, Kanada, Australi, Argjentinë e tjera si emigrant ekonomik ndër vite. Në Fraiburg të Gjermanisë, është qendra e studimeve Vllaho-arrumune me në krye profesor V. Barben. Besimi fetar i vllehve është ai ortodoks. Bizanti bëri të gjitha përpjekjet të konvertonte popujt në Helenë, ata që Roma i kishte kthyer dikur në Romakë. Po ashtu dhe latinishten e gjuhët e tjera vendase, i zëvëndësuan me gjuhën Greke. Helenizimi mori autorsinë dhe të krishterimit, ku çdo i krishterë quhej grek. Profesionet e vllehëve kanë qenë kryesisht: blegtorë, zejtarë, tregtarë, mirëmbajtës kanalesh, ujësjellsave, ndërtues banesash urbane e kishtare, si dhe ndërtues urash. APOSTOL EDMOND PETRAJ
Popullsia shqiptaro-vllahe ka bashkëjetuar në harmoni të plotë, si në përpjekjet për zhvillimin shoqërorë të tyre dhe në atë politikë. Mbretëria shqiptaro-vllahe e Prespës ka qenë një nga bashkëjetesat e suksesshme në luftrat e tyre të përbashkëta për egzistencë, nën drejtimin e Kontit Samuel në vitet 976-1017, duke patur si kryeqendra Ohrin dhe Durrësin.
Vllehët në letërsi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Mitrush Kuteli ka shkruar një përshkrim të ndjerë për praninë vllehe në Prizren[1].