Alfabeti cirilik
Appearance
Alfabeti cirilik ose qirilik është një shkrim alfabeti që e përdorin shtetet sllavë të Evropës dhe Azisë.
Alfabeti cirilik përdoret ndër këto gjuhë:
- në gjuhën ruse (alfabeti rus)
- në gjuhën ukrainase (alfabeti ukrainas)
- në gjuhën bjelloruse (alfabeti bjellorus),
- në gjuhën bullgare (alfabeti bullgar),
- në gjuhën serbe (alfabeti serb),
- në gjuhën maqedonase (alfabeti maqedonas),
- në gjuhën e vjetër sllave,
- në gjuhën ndërsllave.
Historia e krijimit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Baza e alfabetit është alfabeti i hershem kiril, qe rridhte nga ana e tij nga alfabeti gllagolitik ose gllagolica. Ky alfabet u emërtua sipas vellezerve Konstantin (Kiril) dhe Methodhos nga Soluni i Selanikut. Rreth vitit 863 ata perfunduan punen mbi standartizimin e shkronjave sllave, me urdher te perandorit bizant Mihaili III. Ne fillim ky alfabet perbehej nga 43 germa. Hieroglifet ne alfabetin kiril janë megjithate, kryesisht shkronja greke bizantine. Disa prej tyre, vecanerisht ato qe perfaqsojne tinguj qe nuk ishin ne greqishten e mesjetes, mbajten formen e tyre Gllagolitik.
Alfabete te rrjedhura nga qirilishtja
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kodimi qirilik
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Alfabet qiril ne Unicode
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
A |
B |
C |
D |
E |
F
| ||
400 |
Ѐ | Ё | Ђ | Ѓ | Є | Ѕ | І | Ї | Ј | Љ | Њ | Ћ | Ќ | Ѝ | Ў | Џ | |
410 |
А | Б | В | Г | Д | Е | Ж | З | И | Й | К | Л | М | Н | О | П | |
420 |
Р | С | Т | У | Ф | Х | Ц | Ч | Ш | Щ | Ъ | Ы | Ь | Э | Ю | Я | |
430 |
а | б | в | г | д | е | ж | з | и | й | к | л | м | н | о | п | |
440 |
р | с | т | у | ф | х | ц | ч | ш | щ | ъ | ы | ь | э | ю | я | |
450 |
ѐ | ё | ђ | ѓ | є | ѕ | і | ї | ј | љ | њ | ћ | ќ | ѝ | ў | џ | |
460 |
Ѡ | ѡ | Ѣ | ѣ | Ѥ | ѥ | Ѧ | ѧ | Ѩ | ѩ | Ѫ | ѫ | Ѭ | ѭ | Ѯ | ѯ | |
470 |
Ѱ | ѱ | Ѳ | ѳ | Ѵ | ѵ | Ѷ | ѷ | Ѹ | ѹ | Ѻ | ѻ | Ѽ | ѽ | Ѿ | ѿ | |
480 |
Ҁ | ҁ | ҂ | ҃ | ҄ | ҅ | ҆ | ҈ | ҉ | Ҋ | ҋ | Ҍ | ҍ | Ҏ | ҏ | ||
490 |
Ґ | ґ | Ғ | ғ | Ҕ | ҕ | Җ | җ | Ҙ | ҙ | Қ | қ | Ҝ | ҝ | Ҟ | ҟ | |
4A0 |
Ҡ | ҡ | Ң | ң | Ҥ | ҥ | Ҧ | ҧ | Ҩ | ҩ | Ҫ | ҫ | Ҭ | ҭ | Ү | ү | |
4B0 |
Ұ | ұ | Ҳ | ҳ | Ҵ | ҵ | Ҷ | ҷ | Ҹ | ҹ | Һ | һ | Ҽ | ҽ | Ҿ | ҿ | |
4C0 |
Ӏ | Ӂ | ӂ | Ӄ | ӄ | Ӆ | ӆ | Ӈ | ӈ | Ӊ | ӊ | Ӌ | ӌ | Ӎ | ӎ | ||
4D0 |
Ӑ | ӑ | Ӓ | ӓ | Ӕ | ӕ | Ӗ | ӗ | Ә | ә | Ӛ | ӛ | Ӝ | ӝ | Ӟ | ӟ | |
4E0 |
Ӡ | ӡ | Ӣ | ӣ | Ӥ | ӥ | Ӧ | ӧ | Ө | ө | Ӫ | ӫ | Ӭ | ӭ | Ӯ | ӯ | |
4F0 |
Ӱ | ӱ | Ӳ | ӳ | Ӵ | ӵ | Ӷ | ӷ | Ӹ | ӹ | |||||||
500 |
Ԁ | ԁ | Ԃ | ԃ | Ԅ | ԅ | Ԇ | ԇ | Ԉ | ԉ | Ԋ | ԋ | Ԍ | ԍ | Ԏ | ԏ |
Lidhje te jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ky artikull është i cunguar. Ju mund të ndihmoni Wikipedian duke e zgjeruar atë. |