Arnold Chikobava
Arnold Chikobava | |
|---|---|
| U lind në | mars 14, 1898 |
| Vdiq | November 5, 1985 |
| Nënshkrimi | |
.svg) | |
Arnold Chikobava (26) mars 1898 – 5 nëntor 1985) ishte një gjuhëtar dhe filolog gjeorgjian sovjetik më i njohur për kontributin e tij në studimet kaukaziane dhe për të qenë një nga kritikët më aktivë të teorisë së diskutueshme monogjenetike "jafetike" të Nicholas Marr të gjuhës..[1]
Chikobava lindi në fshatin e vogël Sachikobavo në Samegrelo, Gjeorgjia perëndimore. Ai u diplomua nga Universiteti Shtetëror i Tbilisit,i krijuar së fundmi në 1922 dhe fitoi një diplomë atje, duke shërbyer më vonë si docent (1926–33)dhe profesor(1933-85).Për vite me rradhe,ai drejtoi Departamentin e Studimeve Kaukaziane në Universitetin Shtetëror të Tbilisit (1933–60),dhe Departamentin e gjuhëve Ibero-Kaukaziane në Institutin e Gjuhësisë në Tbilisi(1936–85). Instituti, i drejtuar shkurtimisht nga Chikobava nga viti 1950 deri në 1952, tani mban emrin e tij. Në vitin 1941,ai u bë një nga anëtarët themelues të Akademisë së Shkencave të Gjeorgjisë dhe u zgjodh në Presidiumin e saj nga 1950 deri në 1963.Për punën e tij pjellore,ai u nderua me çmime dhe tituj të shumtë sovjetikë dhe ndërkombëtarë.[2] Ai shkroi një seri fjalorësh gjeorgjiane dhe vepra me ndikim mbi strukturën dhe historinë e gjuhëve kaukaziane .
Megjithatë,pjesa më e madhe e famës së tij erdhi përmes kritikës së tij ndaj teorisë spekulative gjuhësore të Marrit,e cila ishte adoptuar, për një kohë,si një ideologji zyrtare nga studiuesit sovjetikë.Ndërsa shumica e kundërshtarëve të Marrit u vunë nën presion të madh nga autoritetet sovjetike,Chikobava përfitoi nga miqësia e tij me Sekretarin e Parë të Komitetit Qendror të Gjeorgjisë, Kandid Charkviani, dhe vazhdoi sulmet e tij kundër hipotezave të Marrit.Më në fund,ai i dërgoi raportin e tij Jozef Stalinit ;ai u takua personalisht me Stalinin në vitin 1950.Së shpejti, Stalini denoncoi teorinë e Marr në artikullin e tij të famshëm Pravda mbi gjuhësinë(një shkrimtar fantazmë ishte,me shumë mundësi,vetë Chikobava).
Chikobava vdiq në Tbilisi në moshën 87-vjeçare.Ai u varros në mjediset e Universitetit Shtetëror të Tbilisit.
Publikime të zgjedhura
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Проблема простого предложения в грузинском языке. 1928; 2-е изд. 1968. (The problem of the simple sentence in Georgian. (In Russian.) 1928, 2nd ed. 1968.
- Грамматический анализ чанского (лазского) диалекта с текстами. Тб., 1936. (Grammatical analysis of the Chan (Laz) dialect with texts. (In Russian.) Tbilisi 1936.)
- Чанско-мегрельско-грузинский словарь. 1938. (Laz-Mingrelian-Georgian Dictionary. (In Russian.) 1938.)
- Проблема эргативной конструкции в иберийско-кавказских языках. 1948. (The problem of the ergative construction in the Caucasian languages. (In Russian.) 1948.)
- Введение в языкознание. 2-е изд. М., 1953. Ч. 1. (Introduction to Linguistics. (In Russian.) Part I. 2nd ed., Moscow 1953.)
- Проблема языка как предмета языкознания. М., 1959. (The problem of language as subject of linguistics. (In Russian.) Moscow 1959.)
- (B соавт. с И. Церцвадзе.) Аварский язык. 1962. (With I. Cercvadze: The Avar Language. (In Russian.) 1962.)
- История изучения иберийско-кавказских языков. 1965. (History of Caucasian Linguistics. (In Russian.) 1965.)
- Проблемы родства иберийско-кавказских языков. Махачкала, 1965. (Problems of the origin of the Caucasian languages. (In Russian.) Makhachkala 1965.)
- Введение в иберийско-кавказское языкознание. 1979. (Introduction to Caucasian linguistics. (In Russian.) 1979.)
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Tuite, K. (2008). "The Rise and Fall and Revival of the Ibero-Caucasian Hypothesis" (PDF). Historiographia Linguistica (në anglisht). 35 (1): 23–82. doi:10.1075/hl.35.1-2.05tui.
- ^ Mikaberidze, Alexander (ed., 2007), Chikobava, Arnold. Dictionary of Georgian National Biography. Accessed on July 3, 2007.
Linqe te jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Instituti i Gjuhësisë Arnold Chikobava i Akademisë së Shkencave të Gjeorgjisë Arkivuar 10 shkurt 2004 tek Wayback Machine